Trong 2 năm qua, công ty Ba Chữ đã cung cấp rau sạch cho nhiều siêu thị trên địa bàn thành phố Hà Nội và gần như bày bán áp đảo các thương hiệu rau khác. Tuy nhiên, gần đây, công ty này đã bị tố giác vì hành vi thu mua rau ở chợ dân sinh đưa về đóng gói vào bao bì rau sạch để cung cấp cho các siêu thị lớn. Theo ghi nhận, công ty Ba Chữ thu mua chủ yếu là hành, rau thơm, cải thảo, cải chíp, cải ngồng, cải bắp... từ các chợ dân sinh.

Theo ban lãnh đạo Metro, hiện đa số lượng rau, củ, quả phân phối tại Metro có nguồn gốc từ Đà Lạt, đồng bằng sông Cửu Long và Mộc Châu, Sơn La, Hải Dương. Trung bình mỗi ngày, Metro thu mua khoảng 35 - 40 tấn rau củ quả và phân phối tại các trung tâm Metro trên cả nước. Riêng với nhà cung cấp là công ty Ba Chữ, Metro thu mua trung bình từ 700 - 1.000kg sản phẩm rau các loại và phân phối tại 3 trung tâm Metro miền Bắc. Đại diện siêu thị Lotte Mart cho biết, từ khi siêu thị khai trương đến nay, đều nhập hàng từ công ty Ba Chữ với khối lượng 500 - 800kg rau/ngày.

Các siêu thị cho biết, sản phẩm gắn mác rau sạch của công ty Ba Chữ được tiêu thụ tại các mặt bằng bán lẻ hiện đại, vì doanh nghiệp này có bề dày kinh nghiệm. Đó là thông tin được siêu thị đưa ra, nhưng ai cũng ngầm hiểu doanh nghiệp được lựa chọn hẳn còn vì khả năng cung ứng hàng hóa số lượng lớn, chủng loại đa dạng, và cũng có thể là vì mức giá bán đưa ra tốt hơn?

Thực tế, để ký kết cung cấp hàng, Ba Chữ đã nộp hồ sơ gồm: giấy chứng nhận đủ điều kiện sơ chế rau an toàn, giấy chứng nhận rau được trồng tại vùng đã được Sở NN và PTNT Hà Nội chứng nhận đủ điều kiện sản xuất rau an toàn do hợp tác xã tại vùng rau cấp cùng một số giấy tờ liên quan khác. Tuy nhiên, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật Hà Nội cho biết, trong tháng 3.2014, công ty Ba Chữ từng bị Chi cục xử phạt và bị các siêu thị dừng nhập hàng, cũng vì rau không rõ nguồn gốc xuất xứ. Ba Chữ đã từng bị xử phạt, nhắc nhở rất nhiều lần, nhưng không hiểu sao vẫn được các siêu thị ưu ái?

Một điều đáng quan ngại là, Chi cục Bảo vệ thực vật Hà Nội đã ngừng cấp tem nhãn rau an toàn cho công ty Ba Chữ khoảng 1 năm nay. Tem nhãn hiện được doanh nghiệp sử dụng là do Công ty này tự in. Đặc biệt, công ty Ba Chữ được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm trong sản xuất rau với diện tích 6,3ha tại xã Vân Nội, huyện Đông Anh và giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm trong khu sơ chế rau có diện tích 40m2. Theo biên bản kiểm tra sản xuất mới đây của Chi cục, công ty Ba Chữ chỉ được phép tự sản xuất khoảng 10 chủng loại rau. Thế nhưng theo siêu thị BigC, Ba Chữ chào hàng tới... 104 mặt hàng rau các loại.

Nếu tính giá mua rau tại các chợ đầu mối hiện chỉ dao động trong khoảng 5.000-8.000 đồng/kg, trong khi công ty Ba Chữ giao đến các siêu thị với giá bình quân 10.000 đồng/kg, thì có thể tính ra phần lợi thu được của hành vi kinh doanh gian dối này lớn như thế nào. Không chỉ vậy, mức chênh lệch giá này cũng tạo điều kiện để công ty đưa ra mức giá giao hàng có lợi hơn so với những đơn vị sản xuất, kinh doanh rau sạch chân chính. Bởi có thể thấy, sản xuất rau sạch theo đúng quy trình đòi hỏi thời gian canh tác lâu hơn, sử dụng các loại thuốc bảo vệ đúng danh mục cho phép và có giá thành cao hơn. Ngoài ra, quy trình sơ chế, phương thức bảo quản cũng đòi hỏi chi phí không nhỏ đối với doanh nghiệp kinh doanh nghiêm túc.

Doanh nghiệp vì cái lợi của mình mà sẵn sàng đánh đổi sức khỏe và niềm tin của người tiêu dùng. Nhưng đây không chỉ là lỗi của công ty Ba Chữ, mà cần xem xét cả trách nhiệm của siêu thị và cơ quan quản lý Nhà nước. Siêu thị vì sao lại tiếp tục lựa chọn rau của Ba Chữ, khi chính họ vừa ngưng nhập hàng vì phát hiện hành vi kinh doanh gian dối của công ty này? Siêu thị hẳn nắm rõ các loại rau mà công ty này được cung ứng, nhưng lại có thể chấp nhận việc chào bán các chủng loại rau khác lớn gấp 10 lần số lượng được cấp phép? Cơ quan chức năng chắc chắn cũng không thể vô can khi chỉ xử phạt đơn vị sai phạm, rồi cho phép họ được tiếp tục cung ứng rau sạch ngay. Vì thế, để lấy lại niềm tin của người tiêu dùng vào rau sạch, vào các siêu thị, các đơn vị, cơ quan chức năng đều phải giải trình rõ ràng về vụ việc này. 

Công ty Ba Chữ có lỗi lừa đảo; nhưng người tiêu dùng Việt Nam không ngây thơ đến thế. Nhiều người nói ai biết hàng giả hàng thật, chỉ có siêu thị biết. Vậy, luận tội phải nhìn vào vật chứng. Ở đây, các siêu thị như có vẻ vô can. Trước tòa là vậy, còn trước niềm tin người tiêu dùng, các siêu thị hãy coi chừng.