Trung Quốc thận trọng với chính sách nới lỏng tiền tệ

Theo Nguyễn Long/diendandoanhnghiep.vn

Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBoC) đang cẩn thận trong việc nới lỏng chính sách tiền tệ, khi Mỹ lại đang có kế hoạch giảm mua tài sản để ứng phó tín hiệu lạm phát.

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

PBoC thận trọng

Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đang cân nhắc kỹ lưỡng chính sách tiền tệ khi cần một sự cân bằng tinh tế, vì các nhà hoạch địch chính sách luôn theo dõi chặt chẽ về lạm phát và chi phí gia tăng của các khoản nợ bằng đô la Mỹ.

Các nhà phân tích cho rằng, việc nới lỏng chính sách tiền tệ có thể không thể hiện ra bằng những chính sách công khai như cắt giảm lượng tiền mặt mà các ngân hàng phải giữ làm dự trữ, hay RRR (tỷ lệ dự trữ bắt buộc) - một trong nhiều công cụ chính sách mà Ngân hàng Trung ương nắm giữ. Thay vào đó, Trung Quốc có thể sẽ tìm kiếm các động thái có mục tiêu, bởi một số lý do.

Thứ nhất, sự khác biệt với Mỹ có thể gây ra nhiều hậu quả cho thị trường.

Các nhà phân tích của Jefferies đã chỉ ra rằng nhiều công ty Trung Quốc, đặc biệt là các nhà phát triển bất động sản, đã huy động một lượng lớn nợ bằng đô la Mỹ . Điều đó sẽ trở nên khó trả hơn khi đồng đô la Mỹ leo thang hoặc lợi suất của Mỹ bắt đầu tăng do kế hoạch giảm mua tài sản của Cục Dự trữ Liên bang (Fed).

Fed đã công bố biên bản cuộc họp vào tuần trước cho thấy Ngân hàng Trung ương Mỹ đang trên đường thắt chặt, có khả năng sớm nhất là vào tháng tới. Động thái này diễn ra trong bối cảnh các nhà hoạch định chính sách của Mỹ lo lắng về việc liệu lạm phát có tiếp diễn hay không .

Trung Quốc cũng phải đối mặt với thách thức tương tự. Chỉ số giá sản xuất, thước đo chi phí sản xuất của các nhà máy, đã tăng kỷ lục 10,7% trong tháng 9 so với một năm trước.

Ông Zhiwei Zhang, chuyên gia kinh tế trưởng tại Pinpoint Asset Management, cho biết: “Áp lực lạm phát dai dẳng hạn chế phạm vi tiềm năng của việc nới lỏng chính sách tiền tệ". Nhưng nhiều nhà kinh tế cho rằng, Trung Quốc vẫn cần phải nới chính sách tiền tệ trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế chậm lại đáng kể.

Cụ thể, GDP quý III cho thấy nền kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm hơn dự kiến: GDP tăng 4,9% trong quý. Tổng doanh số bán lẻ và sản xuất công nghiệp tăng tương ứng là 4,45% và 3,15%. Đây cũng là quý kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm nhất kể từ khi dịch COVID-19 bùng phát, ngang với mức 4,9% của quý III/2020. Trung Quốc đặt mục tiêu tăng trưởng trên 6% cho năm 2021 sau khi GDP chỉ tăng 2,3% hồi năm ngoái do tác động của COVID-19.

Bên cạnh việc kinh tế tăng trưởng chậm lại, một khó khăn nữa của quốc gia này là tình trạng thiếu điện khiến các nhà máy không thể sản xuất hết công suất. Quy định chặt chẽ hơn về nợ trong ngành bất động sản (ba lằn ranh đỏ) đã cắt giảm một lĩnh vực đóng góp vào một phần tư GDP của Trung Quốc.

Các nhà phân tích của Viện đầu tư BlackRock cho biết: Sự suy giảm tăng trưởng đã chạm đến mức mà các nhà hoạch định chính sách không thể bỏ qua và chúng tôi kỳ vọng sẽ có những chính sách nới lỏng gia tăng trên ba trụ cột: tiền tệ, tài khóa và hành lang pháp lý”.

Đầu năm nay, Bắc Kinh tập trung hơn vào việc giải quyết các vấn đề xã hội, chẳng hạn như chi phí nuôi dạy trẻ cao ở một quốc gia có dân số già nhanh. Một cuộc đàn áp quy định trong mùa hè bao gồm một lệnh đột ngột rằng các công ty dạy thêm sau giờ học phải cắt giảm đáng kể giờ hoạt động của họ.

Sun Guofeng, người đứng đầu bộ phận chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, đã nhấn mạnh rằng chính sách tiền tệ của Ngân hàng Trung ương vẫn “thận trọng” như thế nào. Ông cho biết giá sản xuất có thể sẽ vẫn cao, nhưng vừa phải vào cuối năm.

Sun cũng cho biết Ngân hàng Trung ương đã biết về tuyên bố của Fed. Ông không thảo luận về việc liệu các hành động của Mỹ có ảnh hưởng đến Trung Quốc hay không và cho biết Trung Quốc có nhiều công cụ chính sách tiền tệ.

Điều chỉnh chính sách tiền tệ có mục tiêu

Các nhà phân tích từ lâu đã chỉ ra rằng cấu trúc kinh tế độc đáo của Trung Quốc dựa nhiều hơn vào một loạt đòn bẩy chính sách tiền tệ, thay vì áp dụng một mức lãi suất duy nhất. “Chính sách tiền tệ sẽ được nới lỏng một cách thích hợp,” Zong Liang, trưởng nhóm nghiên cứu tại Ngân hàng Trung Quốc cho biết.

Trong khi giữ chính sách tiền tệ tổng thể ở mức “bình thường”, ông cho biết Ngân hàng Trung ương có thể nới lỏng chính sách cho các lĩnh vực cụ thể. Ví dụ, PBoC có thể giúp các doanh nghiệp đang phải vật lộn với chi phí nguyên liệu thô cao. Zong cũng hy vọng sự hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế ổn định sẽ bao gồm việc thúc đẩy cơ sở hạ tầng.

Ông cho biết Trung Quốc muốn tránh tình trạng khi chính sách hỗ trợ gây ra sự gia tăng chi phí cho người tiêu dùng bình thường cũng như cho các doanh nghiệp.

Trong khi giá sản xuất tăng 10,7% trong tháng 9 so với một năm trước, thì chỉ số giá tiêu dùng vẫn không tăng và chỉ tăng 0,7% so với cùng kỳ năm ngoái.

Khi nói đến những thay đổi chính sách tiền tệ, nhiều nhà kinh tế đã hạ kỳ vọng Trung Quốc cắt giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc vào cuối năm nay.

Aidan Yao, Chuyên gia Quỹ Quản lý Đầu tư AXA, cho biết: “Chúng tôi nghĩ rằng với tình trạng tăng trưởng chậm lại trong quý III sẽ thúc đẩy Bắc Kinh tiếp tục thu hẹp các chính sách kìm hãm tăng trưởng”.

Ông cho biết khả năng cắt giảm RRR trên diện rộng đã giảm sau các bình luận mới nhất của PBoC, nhưng “một động thái có mục tiêu vẫn có thể xảy ra nếu tốc độ tăng trưởng chững lại”.

Về khía cạnh tài chính, Yao dự kiến các chính quyền địa phương sẽ triển khai khoảng 1,3 nghìn tỷ Nhân dân tệ (203,3 tỷ USD) tiền mặt từ việc bán trái phiếu đặc biệt trong hai tháng tới, điều này sẽ “hỗ trợ mạnh mẽ” cho đầu tư vào cơ sở hạ tầng.

Tuy nhiên, chuyên gia Quỹ quản lý Đầu tư AXA lưu ý rằng việc Bắc Kinh siết chặt kiểm soát thực hiện chính sách tiền tệ thông qua các kênh truyền thống, chẳng hạn như thị trường nhà ở, sẽ làm hạn chế tác động kích thích tổng thể của việc nới lỏng chính sách.

Lực cản lớn hơn đối với tăng trưởng của Trung Quốc vẫn nằm ở lĩnh vực bất động sản. Bắc Kinh đã tăng cường nỗ lực trong năm ngoái để hạn chế sự phụ thuộc của ngành vào nợ để tăng trưởng, đầu tư bất động sản và doanh số bán nhà mới giảm trong tháng 9.

Francoise Huang, nhà kinh tế cấp cao tại Euler Hermes, một công ty con của công ty dịch vụ tài chính Allianz, cho biết: “Chứng kiến sự suy giảm trong thời gian dài và rộng hơn của lĩnh vực bất động sản có lẽ là rủi ro giảm giá lớn nhất mà chúng ta cần theo dõi”.

Bà cho biết các nhà hoạch định chính sách đang cố gắng “loại bỏ các công ty mắc nợ nhiều nhất, hoặc kém thanh khoản, hoặc mất khả năng thanh toán, đồng thời hạn chế sự lây lan sang các lĩnh vực khác”.

Huang không kỳ vọng Bắc Kinh sẽ cho phép nền kinh tế tăng trưởng chậm lại đến mức Trung Quốc khó có thể đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP 6% trong năm nay. Hầu hết các nhà kinh tế kỳ vọng tăng trưởng khoảng 8% trong năm nay.

Nhưng với sự tập trung của các nhà hoạch định chính sách trong năm nay là giải quyết các vấn đề dài hạn trong nền kinh tế, Bắc Kinh có thể không có xu hướng kích thích tăng trưởng nhiều như trước, bà nói. “Khả năng chịu đựng của họ đối với sự chậm lại và khả năng chịu đựng rủi ro của họ có thể cao hơn trước đây”.