Theo đó, dự kiến ngày 28/01, cơ quan giải quyết tranh chấp thương mại tại Geneva sẽ khởi động cuộc điều tra về việc các mức thuế mà Mỹ áp dụng có tuân thủ yêu cầu rằng tất cả các thành viên WTO dành cho nhau đối xử thuế quan tương tự như Trung Quốc khẳng định hay không. Cuộc điều tra này diễn ra vào thời điểm nhạy cảm giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, khi vòng đàm phán thương mại cấp cao sẽ bắt đầu vào ngày 30-31/01 tại Washington và nếu thỏa thuận không đạt được vào ngày 01/3, chính quyền Mỹ sẽ tăng thuế suất đối với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc từ 10% lên 25%.

Đại diện Cơ quan phúc thẩm của WTO cho biết vụ tranh chấp này trong WTO là đặc biệt quan trọng vì nó liên quan đến vấn đề pháp lý quốc tế trong cuộc chiến thương mại của Mỹ với Trung Quốc, khi mà Mỹ có thể áp đặt các hạn chế thương mại đối với Trung Quốc để đối phó với các vi phạm WTO của Trung Quốc mà không cần tìm tới cơ chế giải quyết tranh chấp trong WTO.

Cơ quan giải quyết tranh chấp cho rằng các mức thuế này của Mỹ không phù hợp với các nghĩa vụ của WTO, nhưng có lẽ phải để lại cho các thẩm phán kế nhiệm của WTO phán quyết, vì WTO đang phải đối mặt với một mối đe dọa hiện hữu khi Mỹ ngăn cản việc bổ nhiệm các thẩm phán phúc thẩm mới. Không có bất kỳ cải cách nào, việc ra quyết định pháp lý của WTO sẽ có quá ít thẩm phán để phán quyết các vụ án tranh chấp vào cuối năm nay. Cuộc điều tra mới về thuế quan Mỹ- Trung có thể tiếp tục chịu sự đối kháng từ Mỹ khi nước này WTO đang vượt thẩm quyền của mình.

Cuộc điều tra của WTO được thực hiện sau yêu cầu lần thứ hai của Trung Quốc khi đề nghị đầu tiên đã bị Mỹ phủ quyết. Cuộc điều tra được khởi động vào ngày 28/01 đáp ứng nguyện vọng của Trung Quốc và sẽ không chờ đợi một giải pháp cho cuộc điều tra sớm nhất do những tồn đọng trong hệ thống giải quyết tranh chấp WTO.

Cho đến nay, có 23 tranh chấp đã được đưa ra chống lại chính quyền Trump bao gồm cả cuộc điều tra của EU về thuế quan đối với thép và nhôm nhập khẩu. Những căng thẳng thương mại này không chỉ là mối đe dọa đối với hệ thống mà còn là mối đe dọa đối với toàn bộ cộng đồng quốc tế. Đó là nhận định của Tổng Giám đốc WTO Roberto Azevedo tại Diễn đàn Davos ngày 24/01.

Cuộc điều tra của WTO sẽ cắt đứt mạch trung tâm của cuộc chiến thương mại Mỹ- Trung vì Tổng thống Trump cho rằng thuế quan là cần thiết để chống lại một chiến dịch mà Trung Quốc bị cáo buộc là đánh cắp tài sản trí tuệ của Mỹ. Tranh chấp của Trung Quốc với cáo buộc thuế quan của Mỹ vi phạm điều khoản về đối xử tối huệ quốc (MFN) của WTO vì các biện pháp này không mang lại đối xử thuế quan tương tự mà Mỹ áp dụng đối với hàng nhập khẩu của tất cả các thành viên WTO khác. Mỹ tính toán rằng thuế quan nằm ngoài mức cam kết của WTO vì họ giải quyết các vấn đề thương mại không được đề cập cụ thể theo các quy định của WTO.