Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn ngày 9/12, đại biểu HĐND TP. Hà Nội cho biết, thời gian qua, việc tổ chức các hội nghị xúc tiến hợp tác đầu tư của Hà Nội tạo kết nối hợp tác sâu rộng với các địa phương, khẳng định vị trí Thủ đô, nhưng thực tế có nhiều dự án đã được trao quyết định đầu tư nhưng chưa được triển khai.

Tại các Hội xúc tiến đầu tư có khá nhiều biên bản ghi nhớ được ký kết nhưng đến nay chưa được thực hiện, vậy đâu là nguyên ngân và giải pháp đôn đốc trong thời gian tới?

Đại biểu cũng nêu, trong các dự án triển khai chậm có khá nhiều dự án đầu tư công, thuộc danh mục công trình trọng điểm của Thành phố luôn được ưu tiên bố trí vốn, nhưng triển khai thực tế không đạt yêu cầu.

Trả lời đại biểu, Giám đốc Sở KH&ĐT Đỗ Anh Tuấn cho biết, từ năm 2017 đến nay, Hà Nội đã trao quyết định chủ trương đầu tư cho 206 dự án, với tổng số vốn dự án là hơn 548 nghìn tỷ đồng. Đến nay đã có 54 dự án hoàn thành, 70 dự án đang triển khai xây dựng.

Về việc triển khai các dự án còn chậm, ông Đỗ Anh Tuấn cho biết là do trong quá trình cấp giấy chứng nhận đầu tư, có thay đổi Luật Đầu tư. Trên cơ sở đó, Thành phố yêu cầu rà soát lại các trình tự thủ tục pháp lý của các dự án.

Trong quá trình tổ chức, có các vi phạm của các nhà đầu tư như về công tác phòng cháy chữa cháy, nghĩa vụ về đất đai, bảo hiểm xã hội, tài chính… Một số nhà đầu tư còn chưa tích cực chủ động phối hợp với các sở ngành liên quan trong việc hoàn thiện thủ tục.

Bên cạnh đó, dự án chậm triển khai cũng trách nhiệm của các sở ngành trong việc đôn đốc, kiểm tra, giám sát các nhà đầu tư tổ chức đầu tư.

Về nguyên nhân khách quan, ông Đỗ Anh Tuấn cho hay, đối với những dự án có nguồn vốn ODA (các tuyến đường sắt) là dự án lớn, thời gian thực hiện kéo dài, chưa có tiền lệ trong việc tổ chức thực hiện thi công nên phải điều chỉnh nhiều hạng mục.

Còn với những dự án PPP thì triển khai khá phức tạp. Từ những năm 2018-2019, phải dừng thanh toán theo Luật Tài sản công. Cho nên những nội dung liên quan đến hồ sơ mời thầu, hồ sơ phát hành mời thầu phải dừng thực hiện.

Vừa qua, trên cơ sở rà soát đánh giá những tồn tại, hạn chế của những dự án trọng điểm giai đoạn 2016-2020, Hà Nội cũng đã rà soát rất kỹ phân kỳ những dự án, khả năng tổ chức thực hiện, chuẩn bị đầu tư cho giai đoạn 2021-2025 để tránh tình trạng kéo dài các dự án.

Trả lời về việc đôn đốc các dự án chậm tiến độ triển khai, Giám đốc Sở KH&ĐT Đỗ Anh Tuấn cho biết, Sở KH&ĐT đã chủ trì, phân loại các dự án môi trường có sự dụng đất, các dự án về nhà ở, thương mại dịch vụ...; làm rõ tồn tại, vướng mắc của các dự án ở đâu; đồng thời, kiên quyết thu hồi các dự án chủ đầu tư chây ỳ, không triển khai. Hiện nay, có khoảng 900 dự án chậm tiến độ. Sở sẽ có các giải pháp tổ chức thực hiện.

Nêu việc thực hiện các biên bản ghi nhớ còn hạn chế, Giám đốc Sở KH-ĐT cho biết, Sở đã hoàn thành 25/34 cam kết.

Thành phố đã ký kết 70 biên bản ghi nhớ. Về việc chậm triển khai, Giám đốc Sở KH-ĐT cho rằng, nguyên nhân là do khi các đơn xuống thực trạng thì họ không đảm bảo thực hiện được theo đúng những nội dung đã cam kết.

Về giải pháp, Sở KH-ĐT tham mưu Thành phố các giải pháp về cải cách hành chính để các thủ tục liên thông giữa các sở ngành, hướng dẫn nhà đầu tư thực hiện theo quy trình thủ tục. Ngoài ra, Sở sẽ giám sát đầu tư, thanh tra kiểm tra, kết luận, xử lý phù hợp, để đáp ứng đúng kỳ vọng của người dân.

“Sở KH-ĐT cam kết với HĐND Thành phố sẽ tích cực tham mưu cho Thành phố để đẩy nhanh tiến độ chứng nhận đầu tư đối với các dự án; giám sát chặt chẽ kết quả thực hiện đầu tư của các dự án để báo cáo Thành phố các dự án chậm tiến độ, không đủ điều kiện thì sẽ tiến hành thu hồi” - ông Đỗ Anh Tuấn nói.

Về nguyên nhân chậm dự án trọng điểm, ông Đỗ Anh Tuấn nhận định, việc chậm giải phóng mặt bằng là một trong những nguyên nhân chính, đây là vấn đề được các đại biểu và nhân dân hết sức quan tâm, và đã chỉ ra nhiều lần.

Bên cạnh đó, trong quá trình tổ chức thực hiện, tư vấn, khảo sát, thiết kế cũng chưa sát, dẫn đến việc phải điều chỉnh dự án, điều chỉnh mức đầu tư, qua đó kéo dài thời gian thực hiện dự án.

Với những dự án vốn ODA, Giám đốc Sở KH-ĐT thông tin thêm, với những công trình trọng điểm, như dự án đường sắt có thời gian thực hiện kéo dài, là dự án lớn chưa có tiền lệ dẫn đến việc tổ chức, thiết kế, thực hiện các gói thầu phải điều chỉnh, phải bổ sung từ phía bộ nghành.

Trao đổi về nội dung này, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Bùi Duy Cường cho biết, hiện 379 dự án đã có kết luận cụ thể, đề xuất phương án xử lý.

Trong đó: 30 dự án được kiến nghị thu hồi thì nay đã thu hồi 10 dự án; 35 dự án gia hạn tiến độ theo Luật Đất đai; 77 dự án đã được chủ đầu tưtích cực khắc phục, đưa đất vào sử dụng. Với 63 dự án chậm giải phóng mặt bằng, các dự án còn lại vướng một số nội dung, các chủ đầu tư đang tập trung hoàn tất thủ tục.

Chỉ ra nguyên nhân của việc các dự án chậm triển khai, Giám đốc Sở TN&MT cho biết, khách quan là do chính sách quy định liên quan đất đai quy hoạch có nhiều thay đổi; chờ rà soát theo quy hoạch chung và quy hoạch phân khu; tình hình dịch bệnh phức tạp.

Nguyên nhân chủ quan, do nhận thức ý thức chấp hành Luật Đất đai của các chủ đầu tư hạn chế, nhiều chủ đầu tư không phối hợp địa phương, cố tình chây ỳ không thực hiện nghĩa vụ tài chính, một số chủ đầu tư sắp hết hạn dự án thì đề nghị điều chỉnh gia hạn, một số sở ngành thực hiện chưa phối hợp đồng bộ, hiệu quả chưa cao.

Để khắc phục những tồn tại trên, Sở TN&MT sẽ cùng các ngành, địa phương tiếp tục thực hiện các nghị quyết, báo cáo giám sát HĐND và kế hoạch của UBND, tháo gỡ khó khăn cho các chủ đầu tư đẩy nhanh hoàn thiện thủ tục, kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp cố tình chây ì không thực hiện kết luận thanh tra.

Với những dự án chủ đầu tư không liên hệ chính quyền địa phương, sau giải phóng mặt bằng chưa đầu tư xây dựng, các ngành cần quyết tâm xử lý.

Theo Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Trọng Đông cho biết nguyên nhân chính dẫn đến trình trạng dự án chậm tiến độ là do công tác giải phóng mặt bằng còn nhiều bất cập, trong khi năng lực của một số chủ đầu tư không đáp ứng được yêu cầu thực tế.

Thành phố đã giao Sở TN&MT chủ trì đoàn thanh tra liên ngành kiểm tra cụ thể từng dự án, với tinh thần những dự án nào liên quan đến các quận, huyện, thị thì thành phố sẽ tập trung tháo gỡ để sớm triển khai thực hiện.