Trong bối cảnh toàn cầu hóa, tự do hóa thương mại và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, lưu lượng hàng hóa lưu thông giữa các quốc gia ngày càng gia tăng; Việt Nam đã tham gia các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới với các yêu cầu hội nhập toàn diện; cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ.

Việc đẩy mạnh cải cách hành chính (CCHC) có ý nghĩa quan trọng đối với hoạt động của cơ quan hải quan; Đáp ứng yêu cầu mức độ tự động hóa cao, ứng dụng các thành tựu khoa học mới và hiện đại trên nền tảng số, phi giấy tờ, đảm bảo minh bạch, công bằng, hiệu lực, hiệu quả, có khả năng dự báo, thích ứng với sự biến động của thương mại quốc tế và yêu cầu quản lý của cơ quan Hải quan, yêu cầu chia sẻ, kết nối với các bộ, ngành, phù hợp với chuẩn mực quốc tế, phục vụ người dân, doanh nghiệp; Tạo thuận lợi thúc đẩy thương mại, chống thất thu, tăng thu NSNN.

Năm 2022, Hải quan Quảng Ninh đẩy mạnh công tác cải cách thủ tục hành chính (TTHC), hiện đại hóa hải quan hướng tới mục tiêu chuyển đổi số toàn diện theo lộ trình. Cục đã tích cực thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến tái thiết tổng thể hệ thống công nghệ thông tin và xây dựng mô hình hải quan thông minh; dự án tổng thể về xây dựng và phát triển hệ thống công nghệ thông tin theo định hướng tập trung phục vụ chuyển đối số và triển khai cơ chế một cửa quốc gia, một cửa ASEAN theo lộ trình của ngành Hải quan.

Cục đã ban hành và tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch chuyển đổi số của Cục Hải quan Quảng Ninh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Lựa chọn 02 TTHC để rà soát, đánh giá phương án cắt giảm, đơn giản hóa TTHC; 01 TTHC rà soát để kiến nghị công bố (bãi bỏ, sửa đổi nội dung bộ phận tạo thành…); kiến nghị 09 nhóm hàng kiểm tra chuyên ngành chồng chéo, bất cập; 09 thủ tục giấy phép/kiểm tra chuyên ngành còn thực hiện thủ công (chưa thực hiện trên một cửa quốc gia).

100% thủ tục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh, phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh được thực hiện thủ tục hải quan theo phương thức điện tử; tiếp nhận và phát hành kết quả xử lý 4.217 hồ sơ thực hiện thủ tục trên Dịch vụ công trực tuyến (DVCTT) HQ36a của 20 thủ tục; 3.235 lượt phương tiện xuất nhập cảnh (XNC) được làm thủ tục hải quan trên hệ thống E-Manifest; 3.501 tờ khai nhập khẩu phải kiểm tra chuyên ngành được trả trên hệ thống một cửa quốc gia; tiếp nhận 495 C/O from D điện tử các nước qua hệ thống một cửa ASEAN; 02 cảng biển, toàn bộ 26 kho ngoại quan và 01 địa điểm kiểm tra hàng xuất khẩu triển khai Hệ thống giám sát hải quan tự động đối với hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu (VASSCM).

Năm 2023, Tổng cục Hải quan ban hành Quyết định số 123/QĐ-TCHQ về việc giao chỉ tiêu cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục hải quan, tạo thuận lợi thương mại năm 2023 với mục tiêu tạo thuận lợi tối đa cho các doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí, rút ngắn thời gian thông quan, giải phóng hàng; tạo thuận lợi thúc đẩy XNK, tăng thu NSNN.

Trong đó, xác định 10 nhóm chỉ tiêu cụ thể trong cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục hải quan năm 2023 cụ thể: Nâng cao chất lượng công tác phân tích, đánh giá rủi rủi ro, đảm bảo giảm 5% tỷ lệ tờ khai luồng đỏ, giảm 10% tỷ lệ tờ khai luồng vàng năm 2023; Giảm 10% thời gian thông quan, giải phóng hàng, liên quan đến thời gian tác nghiệp của cơ quan hải quan; Giảm 20% số lô hàng phải lấy mẫu phân tích, giám định; Cát giảm chứng từ thuộc bộ hồ sơ hải quan, cơ bản chuyển đổi sang chứng từ dưới dạng dữ liệu điện tử 100% chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa nộp điện tử.

Cùng với đó, tăng số cuộc thực hiện tham vấn giá theo hình thức gián tiếp của doanh nghiệp hạng 1 đến 4; Giảm 25% tỷ lệ số cuộc kiểm tra sau thông quan theo kế hoạch tuân thủ pháp luật của người khai hải quan; Tăng 10% số lượng tờ khai hải quan làm thủ tục thông qua đại lý hải quan; Tăng 20% số lượng doanh nghiệp tự nguyện tham gia chương trình hỗ trợ khuyến khích doanh nghiệp tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan so với năm 2022 để nâng cao mức độ tuân thủ pháp luật; Nâng cao chất lượng đối thoại, tháo gỡ kịp thời khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp; Thực hiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực giám sát, quản lý hải quan trên cổng DVCTT.

Triển khai chỉ đạo của ngành, Cục Hải quan Quảng Ninh đã xây dựng Kế hoạch cải cách hành chính năm 2023, trong đó xác định các mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm là tiếp tục tổ chức thực hiện: Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021 - 2030; Chương trình cải cách hành chính tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2021 - 2030; Kế hoạch cải cách hành chính giai đoạn 2021 - 2025 của Bộ Tài chính; Kế hoạch cải cách hành chính giai đoạn 2021 - 2025 của Tổng cục Hải quan; Kế hoạch cải cách hành chính giai đoạn 2021 - 2025 của Cục Hải quan Quảng Ninh. Theo đó, với các nội dung thực hiện phải đồng bộ, thống nhất, phù hợp với điều kiện thực tiễn, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển và đáp ứng tốt nhất các yêu cầu của người dân, doanh nghiệp trong lĩnh vực hải quan.

Bên cạnh đó, triển khai đồng bộ và toàn diện 06 nhiệm vụ công tác cải cách hành chính, trong đó trọng tâm là tiếp tục tham gia xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật hải quan; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính; kiện toàn tổ chức bộ máy tinh gọn, trong sạch, vững mạnh, hiện đại, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả; chú trọng triển khai các nội dung chuyển đổi số, từng bước triển khai thực hiện Hải quan số hướng tới mô hình Hải quan thông minh, góp phần xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số.

Cục Hải quan Quảng Ninh nêu rõ, phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo trong trong triển khai thực hiện nhiệm vụ, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả giải quyết công việc và chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp với phương châm “Lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, là chủ thể và là mục tiêu, động lực; lấy sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp để đánh giá hiệu quả”.

 Đặc biệt, sử dụng kết quả thực hiện kế hoạch cải cách hành chính để phục vụ có hiệu quả công tác đánh giá chỉ số cải cách hành chính; chỉ số năng lực cạnh tranh cấp sở, ban, ngành; chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước của Cục Hải quan Quảng Ninh.