Chuyên gia “bắt bệnh” thị trường bất động sản Việt Nam

Hà Phương

Các chuyên gia cho rằng, thị trường bất động sản (BĐS) Việt Nam hiện giờ vẫn phát triển theo nhu cầu tự phát, có tính đầu cơ cao; doanh nghiệp BĐS còn phụ thuộc nhiều vào vốn vay ngân hàng; hạ tầng hỗ trợ tạo ra giá trị cho BĐS ở mức hạn chế... Những vấn đề tồn tại này dẫn tới thị trường BĐS gặp không ít khó khăn trong thời gian qua.

Phát triển theo nhu cầu tự phát, có tính đầu cơ

Thị trường BĐS hiện nay là một mảng rất quan trọng của nền kinh tế, vì nó có tiềm năng có thể tác động đến nhiều ngành nghề sản xuất.

Nhìn nhận về thị trường BĐS Việt Nam trong thời gian qua, TS. Vũ Minh Khương - Giảng viên Trường Chính sách công Lý Quang Diệu Singapore cho biết, thị trường hiện giờ vẫn phát triển theo nhu cầu tự phát, có tính đầu cơ.

TS. Vũ Minh Khương (trái) - Giảng viên Trường Chính sách công Lý Quang Diệu Singapore và ông Shantanu Chakraborty - Giám đốc ADB tại Việt Nam.
TS. Vũ Minh Khương (trái) - Giảng viên Trường Chính sách công Lý Quang Diệu Singapore và ông Shantanu Chakraborty - Giám đốc ADB tại Việt Nam.

Chia sẻ kinh nghiệm ở Singapore, TS. Vũ Minh Khương cho hay, thị trường BĐS phải tạo ra giá trị dựa trên yếu tố quy hoạch phải rất tốt. Những phần đất xung quanh quy hoạch phải thuộc về Chính phủ, trả theo giá thị trường để người dân phấn khởi. Nếu người dân góp vốn vào đó thì lại có thể đầu tư và sau được chia lợi nhuận.

“Do đó, quy hoạch là rất quan trọng. Nếu không có quy hoạch thì đừng hy vọng BĐS bùng lên”, Giảng viên Vũ Minh Khương nói.

Một vấn đề tồn tại khác ở thị trường BĐS Việt Nam là các doanh nghiệp BĐS vay rất nhiều, tỷ lệ vốn vay bắt buộc trên vốn cho vay thấp ở dạng báo động so với nhiều nước khi đọc các báo cáo của Ngân hàng Thế giới.

Ở góc nhìn khác, ông Shantanu Chakraborty - Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam cho rằng, ngành BĐS nhận được những đòn bẩy, những hỗ trợ thông qua ngành Ngân hàng. Chính vì thế, khi chúng ta tăng cường cải cách ngành BĐS, phải hỗ trợ cho ngành Ngân hàng để phục vụ cho việc kiểm tra, rà soát danh mục đầu tư, góp phần đảm bảo rằng ngành nào đó không nằm trong nguy cơ tạo bong bóng.

“Một căn nhà nếu chúng ta có nhu cầu đầu tư để ở thì đó là nhu cầu thực sự. Còn chúng ta chỉ mua đầu cơ, đầu tư để đấy không ở thì đó là sự lãng phí tiềm lực, lãng phí tài nguyên”, ông Shantanu Chakraborty nêu quan điểm.

Hỗ trợ tạo ra giá trị, xanh hóa ngành BĐS

Để tháo gỡ những khó khăn cho thị trường BĐS, các chuyên gia cho rằng, bên cạnh sự vào cuộc của Chính phủ, các bộ, ngành địa phương thì các chủ thể tham gia thị trường cần chung tay đi “đúng nhịp” và khẩn trương tìm ra giải pháp đột phá để vượt qua khó khăn.

Theo TS. Vũ Minh Khương, các doanh nghiệp BĐS phải thay đổi tư duy, nghĩ lại khi làm dự án phải làm hạ tầng hỗ trợ tạo ra giá trị cho các sản phẩm BĐS; Nâng cao sức cạnh tranh, không phải chỉ từng doanh nghiệp hạ giá thành, mà cả hệ thống mới cạnh tranh được.

Cùng với đó, thay vì các doanh nghiệp chờ các nhà đầu tư đến thì chủ động tiếp cận họ, nên chuẩn bị phương án sẵn sàng có tiền mặt để hỗ trợ các dự án.

Về vấn đề thể chế, TS. Vũ Minh Khương cho rằng, cải cách thể chế thay vì đỡ phiền hà cho doanh nghiệp thì phải yểm trợ cho doanh nghiệp, tức là xem doanh nghiệp có vấn đề gì thì yểm trợ doanh nghiệp đi lên.

Hiến kế giải pháp khác, ông Shantanu Chakraborty nêu rõ, cần phải nâng cao nhận thức của doanh nghiệp, làm thế nào để tăng cường năng lực của doanh nghiệp, đồng thời là năng lực của các cơ quan kiểm soát, cơ quan quản lý. Cơ quan quản lý đóng vai trò hết sức quan trọng trong mảng này.

Cùng với đó, khi phát triển các cơ sở hạ tầng, chúng ta có lồng ghép tất cả các yếu tố về ứng phó với biến đổi khí hậu, chống chịu với biến đổi khí hậu. Đây cũng là yếu tố hết sức quan trọng mà các doanh nghiệp trong ngành BĐS cũng phải tính đến, bởi vì tác động của biến đổi khí hậu có thể thấy rất rõ rệt và rất lớn.

“Chúng ta cần phải cải thiện việc quản lý, giám sát của các cơ quan quản lý nhà nước; có những biện pháp xanh hóa ngành BĐS và ngành Xây dựng”, Giám đốc ADB tại Việt Nam Shantanu Chakraborty nhận định.