CPI 6 tháng cuối năm 2017 sẽ biến động thế nào?

Minh Hà

Sáng 30/6/2017, tại Hà Nội, Viện Kinh tế - Tài chính (Học viện Tài chính) đã tổ chức Hội thảo “Diễn biến giá cả, thị trường ở Việt Nam 6 tháng đầu năm và dự báo cả năm 2017”. Tại Hội thảo, các chuyên gia kinh tế đã đưa ra nhiều nhận định khác nhau về chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 6 tháng cuối năm 2017.

Toàn cảnh Hội thảo Diễn biến giá cả, thị trường ở Việt Nam 6 tháng đầu năm và dự báo cả năm 2017”.
Toàn cảnh Hội thảo Diễn biến giá cả, thị trường ở Việt Nam 6 tháng đầu năm và dự báo cả năm 2017”.

CPI 6 tháng đầu năm tăng 4,15%

Báo cáo về diễn biến giá cả thị trường hàng hóa trong 6 tháng đầu năm 2017 tại Hội thảo, PGS., TS. Nguyễn Bá Minh, Viện trưởng Viện Kinh tế - Tài chính cho biết, CPI tháng 6/2017 tiếp tục giảm 0,17% so với tháng 5/2017, trong đó 3/11 nhóm hàng hóa và dịch vụ có CPI giảm, 8/11 nhóm hàng hóa và dịch vụ có CPI tăng. CPI bình quân 6 tháng đầu năm tăng 4,15% so với bình quân cùng kỳ năm 2016; CPI tháng 6 tăng 0,20% so với tháng 12/2016 và tăng 2,54% so với cùng kỳ năm trước. 

Theo ông Nguyễn Bá Minh, nguyên nhân khiến CPI 6 tháng đầu năm tăng là do giá dịch vụ y tế tại 27 tỉnh, thành phố điều chỉnh, cùng với việc Bộ Y tế ban hành Thông tư 02/2017/TT-BYT quy định giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh không thuộc phạm vi thanh toán Quỹ Bảo hiểm y tế theo hướng cùng mặt bằng với giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế.

Theo đó, Thông tư này, thời điểm thực hiện khung giá dịch vụ y tế từ ngày 1/6 đối với các cơ sở khám chữa bệnh tự bảo đảm chi thường xuyên hoặc đơn vị tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư; từ tháng 8-10/2017 đối với các cơ sở khám chữa bệnh tự đảm bảo một phần chi thường xuyên hoặc do ngân sách nhà nước đảm bảo chi thường xuyên. 

Thêm vào đó, một số địa phương thực hiện lộ trình tăng học phí theo Nghị định 86/2015/NĐ-CP ngày 2/10/2015 quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập từ năm học 2015-2016 đến năm học 2020-2021. Theo đó, đối với giáo dục mầm non, phổ thông các địa phương hiện đã ban hành quyết định mức thu học phí trong năm 2017, trung bình tăng khoảng 5% so với năm trước.

Đối với giáo dục đại học, mức thu học phí của các cơ sở giáo dục công lập tự đảm bảo chi thường xuyên và chi đầu tư được xác định trên cơ sở định mức kinh tế - kỹ thuật, định mức chi phí do cơ quan có thẩm quyền ban hành và lộ trình tính đủ chi phí đào tạo đến năm 2020. 

Học phí của các cơ sở giáo dục đại học công lập chưa tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư trên cơ sở tính toán có sự cân đối giữa hỗ trợ của Nhà nước và đóng góp của người học, thực hiện theo lộ trình giảm dần bao cấp của Nhà nước.

Phân tích thêm nguyên nhân đẩy CPI 6 tháng tăng, ông Nguyễn Duy Thiện, đại diện Cục Quản lý Giá, Bộ Tài chính cho rằng, các yếu tố cơ bản khiến CPI nửa đầu năm 2017 tăng giá là do: Thực hiện lộ trình tính đúng, tính đủ các yếu tố chi phí vào giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh và giáo dục của cơ sở công lập; Nhu cầu, sức mua hàng hóa, dịch vụ, đi lại, du lịch tăng cao theo quy luật dịp Tết Nguyên Đán Đinh Dậu và nghỉ lễ 30/4, 1/5; Giá nhiên liệu thị trường thế giới tăng tác động vào giá trong nước.

Dự báo CPI 6 tháng cuối năm 2017

Theo PGS.,TS. Ngô Trí Long, dự báo về tăng trưởng CPI những tháng cuối năm, Chuyên gia kinh tế cho rằng, để đạt được mục tiêu lạm phát 4% trong năm 2017 do Quốc hội đề ra, các cơ quan quản lý cần xác lập kịch bản giá cho từng mặt hàng trong rổ hàng hóa tính lạm phát (lạm phát cơ bản, y tế, giáo dục, thực phẩm, xăng dầu...); cập nhật thường xuyên thông tin thị trường và kiên trì điều hành giá theo tín hiệu thị trường.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cần chủ động và phối hợp chặt chẽ trong đánh giá tình hình, xây dựng các phương án điều hành giá, dịch vụ y tế, dịch vụ giáo dục lãi suất, tỷ giá để chủ động kiểm soát lạm phát. Trước khi điều chỉnh giá của các loại hàng hóa và dịch vụ kể trên cần tính toán, thống nhất.

“Việc giảm áp lực giá cả lên tâm lý tiêu dùng của người dân là hết sức quan trọng bên cạnh các biện pháp kiểm soát giá cả nói chung cần tính đến các cơ chế khuyến khích đầu tư tư nhân để khai thác tốt hơn nguồn lực về vốn, lao động, đẩy mạnh thực hiện xã hội hóa 1 số loại hình dịch vụ, giảm áp lực chi cho NSNN”, PGS.,TS. Ngô Trí Long nhấn mạnh.

Đánh giá về CPI 6 tháng cuối năm, TS. Nguyễn Ngọc Tuyến, Học viện Tài chính cho rằng, việc điều chỉnh giá dịch vụ, đặc biệt là dịch vụ y tế, giáo dục đã được triển khai và tiếp tục thực hiện trong những tháng cuối năm. Đồng thời, từ ngày 1/7/2017, Chính phủ thực hiện tăng lương cơ bản cho cán bộ, công chức, viên chức… Là những yếu tố tác động nhất định tới CPI theo hướng tăng lên.

Tuy nhiên, TS. Tuyến cũng nhận định, những tháng tới, CPI sẽ không có biến động lớn. Khả năng cả năm CPI sẽ tăng khoảng 3% so với tháng 12/2016.