Tuần qua, với cả 4 phiên giảm mạnh do cung tăng, thị trường chứng khoán Việt Nam đã bốc hơi gần 8% điểm số. VN-Index đã giảm về sát vùng 1.170 điểm. Vậy đâu là các nguyên nhân chính khiến cho lực bán gia tăng mạnh? Liệu thị trường có chững lại đà giảm? Sau cú điều chỉnh mạnh, giá cổ phiếu đã về vùng hấp dẫn để lực mua gia tăng? Tạp chí Tài chính ghi nhận ý kiến một số chuyên gia chứng khoán:

Cơ hội mua vào cho nhà đầu tư đang nắm tiền mặt

Ông Trương Hiền Phương - Giám đốc cấp cao, Công ty chứng khoán KIS Việt Nam

Tôi cho rằng, tuần qua, thị trường giảm do một số nguyên nhân sau:

Thứ nhất, trước phiên đầu tuần, nhà đầu tư tiếp nhận thông tin Iran tấn công Israel bằng nhiều phương tiện. Thế giới lẫn nhà đầu tư trong nước lo ngại Israel trả đũa, cuộc chiến leo thang, lan rộng. Theo đó, họ thận trọng trong việc mua vào cổ phiếu, đồng thời chốt lời hoặc thu hồi vốn. Hoạt động mua thì ít bán ra nhiều khiến thị trường đảo chiều giảm.

Thứ hai, nhà đầu tư lo ngại tỷ giá tăng cao. Ngân hàng Nhà nước đã đưa ra các giải pháp nhằm nhanh chóng kiểm soát mức tăng nóng thị trường ngoại hối. Tuy nhiên, điều này làm cho nhà đầu tư băn khoăn lãi suất tăng trở lại, ảnh hưởng tới phục hồi của doanh nghiệp, nền kinh tế.

Thứ ba, việc định giá cổ phiếu đã lên vùng cao, không còn hấp dẫn. Thị trường đã tăng từ hơn 1.100 điểm lên gần 1.300 điểm, ước tính P/E dao động 15-18x tùy cổ phiếu, cao hơn mặt bằng chung ở khu vực hiện ở dưới 15x. Nhà đầu tư mạnh dạn chốt lời, chờ thị trường điều chỉnh để mua lại.

Cuối cùng, những tin đồn thất thiệt dẫn dắt tâm lý nhà đầu tư. Với tỷ trọng lớn nhà đầu tư cá nhân, khi phản ứng thông tin tiêu cực họ thường bán trong hoảng loạn, tâm lý bầy đàn. Sau đó, hiện tượng call margin diễn ra.

Tôi cho rằng, "sau cơn mưa trời sẽ sớm tạnh". Tin đồn thất thiệt vô căn cứ sẽ không ảnh hưởng gì tới thị trường, doanh nghiệp làm ăn hiệu quả. Về xung đột địa chính trị, Iran và Israel đã có sự kiềm chế, dựa trên sự can gián của những quốc gia lớn nhằm tránh tình hình leo thang. Thị trường ngoại hối đã hạ nhiệt, không còn căng cứng.

Sau đợt giảm giá mạnh, P/E một số công ty đã dao động quanh 11x. Mặt bằng định giá cổ phiếu về vùng hấp dẫn, không còn ở mức cao để dẫn tới hành động bán quyết liệt. Đây là cơ hội mua vào cho nhà đầu tư đang nắm tiền mặt, đầu tư cho trung dài hạn khi nhiều mã đã giảm 5-15%.

Với tiềm năng mở ra cho nhà đầu tư, tôi nghĩ bên bán không còn mạnh mẽ ra hàng, trong khi đó sẽ có lực giải ngân trở lại. Tuần mới thị trường sẽ không còn giảm nhiều, VN-Index sẽ tích lũy trở lại.

Về chiến lược đầu tư, nhà đầu tư có thể chú ý tới các doanh nghiệp có nền tảng tốt, kết quả kinh doanh quý I phục hồi. Những nhóm ngành có kết quả kinh doanh tích cực có thể kể đến như bất động sản khu công nghiệp, chứng khoán, dầu khí, liên quan đầu tư công như xây dựng, vật liệu xây dựng.

Ngoài ra, nhà đầu tư có thể cân nhắc cổ phiếu ngân hàng với NIM cải thiện; hay bất động sản dân dụng cũng có sự phục hồi sau quá trình gỡ khó ở các dự án, cổ phiếu chiết khấu sâu…

Phù hợp cho tích lũy, đi theo nền tảng cổ phiếu

Ông Nguyễn Thanh Lâm - Giám đốc Phân tích Khối khách hàng cá nhân, Maybank Investment Bank (MSVN)

Thị trường có dấu hiệu cần thận trọng từ cuối tháng 3 đầu tháng 4 khi VN-Index cố đi lên những vẫn có điểm trừ. Thứ nhất, thanh khoản không đi theo, ở góc độ cung cầu là dấu hiệu cảnh báo. Thị trường giảm mạnh do cộng hưởng của nhiều yếu tố cùng lúc dẫn tới kích hoạt lệnh bán mạnh.

Trong nước, diễn biến tỷ giá căng thẳng. Điều này không phải bây giờ mới có nhưng giai đoạn trước mức độ hấp thụ dòng tiền trong nước tương đối ổn. Sau khoảng thời gian nước ngoài bán ròng, tỷ giá căng thẳng, phía nhà đầu tư trong nước bắt đầu có sự thận trọng, lực mua yếu ớt dẫn tới thị trường giảm.

Về thế giới, 1-2 tuần qua có nhiều thông tin theo hướng bất lợi. Chẳng hạn liên quan thị trường kỳ vọng Fed hạ lãi suất. Trước đó, nhà đầu tư kỳ vọng Fed hạ lãi suất ngay trong tháng 6, nhưng đến nay thời điểm có thể chuyển sang tháng 9, thậm chí xa hơn.

Một số nhận định cho rằng, mặt bằng lãi suất sắp tới có thể nhích tăng. Điều này tác động tới tâm lý nhà đầu tư, kích hoạt một phần nào đó nhà đầu tư chốt lời.

Tôi cho rằng, việc thị trường giảm mạnh đi kèm call margin chỉ ở mức vài phiên. Nếu so sánh với giai đoạn khốc liệt trước đây thì chưa quá mạnh.

Tuần sau trước kỳ nghỉ lễ, tôi cho rằng khó đoán định, liên quan yếu tố thế giới sẽ biến biến ra sao. Ngắn hạn, áp lực bán ra vẫn còn. Nhưng sau lễ thị trường sẽ sớm trở lại trạng thái cân bằng. 

Giai đoạn tới phù hợp cho tích lũy, đi theo nền tảng cổ phiếu. Chiến lược mua dựa trên định giá thị trường, các cổ phiếu nhìn chung đã về mức hấp dẫn đáng kể so với 1 tháng trước.

Nhà đầu tư có thể lưu ý các cổ phiếu có kết quả kinh doanh quý I ấn tượng như chứng khoán, dầu khí, hàng tiêu dùng. Ngân hàng thì phân mảnh, có ngân hàng tốt có ngân hàng dưới kỳ vọng.