Giai đoạn 2013- 2015, dự kiến sẽ có 20.500 căn nhà ở xã hội được đưa vào sử dụng. Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh cũng đang thẩm định 11 dự án nhà ở thương mại xin chuyển sang nhà ở xã hội. Theo kế hoạch giai đoạn 2013-2015 của Thành phố, 7 dự án trong số này sẽ được chuyển đổi.

Bên cạnh đó, TP. Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục đầu tư 18 dự án nhà ở xã hội trên quỹ đất do Thành phố quản lý. Với quy định các dự án nhà ở thương mại trên 10 ha phải dành 20% quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội thì Thành phố có 81 dự án. Nếu trích 20% thì quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội sẽ có 300 ha.

 

Tuy vậy, quỹ đất dành để xây nhà ở xã hội cũng là một rào cản. Một số doanh nghiệp (DN) đang cố tình lách quy định trích 20% đất xây dựng nhà ở xã hội bằng cách chia nhỏ dự án dưới 10 ha để đầu tư. Theo Sở Xây dựng, các dự án nhà ở xã hội đã được Thành phố chấp thuận chủ trương nhưng do DN tự bồi thường vẫn chưa khởi công. Do chi phí giải phóng mặt bằng quá cao, trong khi nhà nước không hoàn trả mà chỉ miễn tiền sử dụng đất nên dẫn đến giá thành căn hộ cao.

 

Chủ đầu tư lại không thể đem quyền sử dụng đất thế chấp vay vốn nên nguồn vốn xây dựng đang gặp khó khăn. Theo ông Phạm Văn Đông, Trưởng Ban Kinh tế Ngân sách HĐND TP. Hồ Chí Minh, việc đầu tư nhà ở xã hội bắt buộc phải có vai trò và trách nhiệm của nhà nước. Để có mặt bằng lớn thì chỉ nhà nước mới huy động được, tư nhân rất khó. Thành phố còn rất nhiều kho bãi bỏ trống với diện tích lớn, sử dụng rất lãng phí, cần nhanh chóng thu hồi để xây dựng nhà ở xã hội.

 

Về phía nhà đầu tư, khi thị trường bất động sản còn sôi động, UBND TP. Hồ Chí Minh đã chấp thuận xác định mức lợi nhuận giá mua bán nhà ở xã hội là 10%. Tuy nhiên, do thị trường bất động sản hiện đóng băng, các dự án nhà ở thương mại chấp nhận bán hòa vốn hoặc lỗ nên mức lợi nhuận 10% áp dụng với dự án nhà ở xã hội là không phù hợp.

 

Để tháo gỡ chương trình 3.000 căn nhà ở xã hội cũng như kế hoạch phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2013- 2015, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận nhà giá rẻ, mới đây, UBND TP. Hồ Chí Minh đã kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành một số giải pháp. Đối với dự án nhà ở thương mại dưới 10 ha, cần yêu cầu DN thực hiện nghĩa vụ tài chính để xây dựng nhà ở xã hội tương ứng 10% diện tích đất hoặc 20% số căn hộ.

 

UBND Thành phố cũng kiến nghị miễn 100% thuế Giá trị gia tăng và thuế thu nhập DN cho hoạt động đầu tư nhà ở xã hội, chuyển nhà ở thương mại thành nhà ở xã hội. Đồng thời, giảm thuế Giá trị gia tăng với người mua nhà lần đầu, tăng thời hạn cho vay hỗ trợ mua nhà lên 20- 30 năm với khách hàng có thu nhập quá thấp...

Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh còn kiến nghị các ngân hàng đơn giản hóa thủ tục và rút ngắn thời gian giải ngân. Bên cạnh đó, chủ đầu tư dự án phải là cầu nối giữa người thuê - mua nhà và ngân hàng.