Bộ Tài chính tiếp tục đề xuất giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng

Thùy Linh

Trước bối cảnh giá dầu thô thế giới và giá xăng dầu thành phẩm thế giới tiếp tục diễn biến khó lường, để góp phần bình ổn giá xăng, dầu trong nước, kiểm soát lạm phát, Bộ Tài chính vừa hoàn thiện dự án Nghị quyết về mức thuế bảo vệ môi trường (BVMT) đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong năm 2024 để lấy ý kiến các bộ, ngành, địa phương trước khi trình Chính phủ.

Giá dầu thô thế giới và giá xăng dầu thành phẩm thế giới tiếp tục diễn biến khó lường.
Giá dầu thô thế giới và giá xăng dầu thành phẩm thế giới tiếp tục diễn biến khó lường.

Gấp rút xây dựng dự án Nghị quyết

Ngày 4/10/2023, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 164/NQ-CP về Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9/2023 và Hội nghị trực tuyến Chính phủ với địa phương, trong đó, tại điểm c khoản 3 mục I Nghị quyết số 164/NQ-CP giao Bộ Tài chính: “Khẩn trương hoàn thiện hồ sơ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, tiếp tục áp dụng mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn như đã quy định tại Nghị quyết số 30/2022/UBTVQH15 trong năm 2024, trình Chính phủ trong tháng 10/2023”.

Ngay sau đó, ngày 6/12/2023, Bộ Tài chính đã có Công văn số 10848/BTC-CST báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng dự án Nghị quyết về mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong năm 2024, trong đó đề nghị xây dựng hồ sơ Dự án Nghị quyết theo trình tự, thủ tục rút gọn được quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Ngày 12/10/2023, Văn phòng Chính phủ đã có Công văn số 7922/VPCP-KTTH về xây dựng dự án Nghị quyết, theo đó Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã đồng ý giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Tư pháp và các bộ, cơ quan liên quan xây dựng Nghị quyết về mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn theo trình tự thủ tục rút gọn theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Thực hiện Nghị quyết số 164/NQ-CP của Chính phủ và chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái tại Công văn số 7922/VPCP-KTTH, Bộ Tài chính đã xây dựng hồ sơ dự án Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong năm 2024 theo trình tự, thủ tục rút gọn được quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Giảm thu ngân sách nhà nước hơn 42,8 nghìn tỷ đồng

Đánh giá về tác động của dự thảo Nghị quyết, Bộ Tài chính cho biết, về tác động thích cực, việc tiếp tục thực hiện mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn như mức thuế đã quy định tại Nghị quyết số 30/2022/UBTVQH15 trong năm 2024 sẽ góp phần ổn định giá bán lẻ xăng dầu trong nước, từ đó góp phần kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô.

Thuế BVMT là một trong những yếu tố cấu thành giá bán lẻ xăng dầu trong nước nên việc điều chỉnh mức thuế BVMT sẽ tác động trực tiếp đến giá bán lẻ xăng dầu trong nước. Theo đó, trường hợp từ ngày 1/1/2024, mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn quay lại thực hiện theo Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 tăng lên bằng mức trần của Biểu khung thuế thì sẽ tác động làm tăng giá bán lẻ xăng, dầu trong nước, từ đó ảnh hưởng đển ổn định kinh tế vĩ mô.

Ngược lại, nếu tiếp tục áp dụng mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn năm 2024 như đang thực hiện năm 2023 theo Nghị quyết số 30/2022/UBTVQH15 sẽ tránh được sự biến động tăng giá bán lẻ xăng dầu so với nếu quay lại thực hiện theo Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 về mức trần của Biểu khung thuế, từ đó góp phần giữ giá bán lẻ xăng dầu ổn định, kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô.

Với việc tiếp tục áp dụng mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn năm 2024 như mức thuế BVMT thực hiện trong năm 2023 và giả định các yếu tố khác cấu thành giá cơ sở xăng dầu không thay đổi so với kỳ điều hành gần nhất thì giá bán lẻ xăng, dầu, mỡ nhờn sẽ giảm so với việc thực hiện theo mức thuế quy định tại Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14. Cụ thể:

- Đối với xăng (trừ etanol): Mức thuế BVMT giảm là 2.000 đồng/lít, từ đó làm giảm giá bán lẻ xăng (bao gồm cả phần giảm thuế GTGT), tương ứng 2.200 đồng/lít.

- Đối với nhiên liệu bay: Mức thuế BVMT giảm là 2.000 đồng/lít, từ đó làm giảm giá bán lẻ nhiên liệu bay (bao gồm cả phần giảm thuế GTGT), tương ứng 2.200 đồng/lít.

- Đối với dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn: Mức thuế BVMT giảm là 1.000 đồng/lít, từ đó làm giảm giá bán lẻ dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn (bao gồm cả phần giảm thuế GTGT), tương ứng 1.100 đồng/lít.

- Đối với mỡ nhờn: Mức thuế BVMT giảm là 1.000 đồng/kg, từ đó làm giảm giá bán lẻ mỡ nhờn (bao gồm cả phần giảm thuế GTGT), tương ứng 1.100 đồng/kg.

- Đối với dầu hỏa: Mức thuế BVMT giảm là 400 đồng/lít, từ đó làm giảm giá bán lẻ dầu hỏa (bao gồm cả phần giảm thuế GTGT), tương ứng 440 đồng/lít.

Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, do giá bán lẻ xăng dầu trong nước phụ thuộc chủ yếu vào giá xăng dầu thành phẩm thế giới nên mức giảm giá bán lẻ xăng dầu trong nước cụ thể sẽ tùy thuộc vào tình hình biến động của giá xăng dầu thành phẩm thế giới.

Một tác động tích cực khác của việc giảm thuế BVMT đó là góp phần hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong bối nền kinh tế còn nhiều khó khăn. Theo Bộ Tài chính, tương tự như việc giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong giai đoạn 2022 - 2023, việc tiếp tục giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong năm 2024 sẽ tiếp tục góp phần làm giảm sự tăng giá bán lẻ xăng dầu trong nước, từ đó giảm trực tiếp chi phí của người dân trong việc tiêu thụ xăng dầu và giảm các chi phí gián tiếp từ việc tiêu dùng các sản phẩm khác.

Nhờ đó, hộ gia đình sẽ có thêm một phần chi tiêu, qua đó góp phần nâng cao đời sống của người dân, giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, giúp doanh nghiệp tăng khả năng phục hồi và mở rộng sản xuất, kinh doanh, nhất là các doanh nghiệp được hưởng lợi nhiều từ việc giảm thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn như giao thông vận tải, vận chuyển, đánh bắt thủy sản, dịch vụ khí đốt...

Tuy nhiên, Bộ Tài chính cũng cho biết, việc thực hiện giảm thuế BVMT sẽ có tác động tiêu cực tới thu ngân sách nhà nước. Theo đó, dự kiến sản lượng tiêu thụ xăng, dầu, mỡ nhờn năm 2024 tương đương sản lượng xăng, dầu, mỡ nhờn dự kiến tiêu thụ năm 2023 và với mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn như đề xuất nêu trên thì dự kiến số thu thuế BVMT giảm so với nếu thực hiện theo Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 khoảng 38.929 tỷ đồng và tổng thu ngân sách nhà nước (bao gồm cả phần giảm thuế giá trị gia tăng) giảm khoảng 42.822 tỷ đồng.