Thời điểm "chín muồi" để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội

Phát biểu tại Hội nghị tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội diễn ra hôm 16/3, TS. Hoàng Văn Cường – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân cho rằng, hiện nay cầu về thị trường nhà ở căn hộ rất sôi động. Do đó, nếu phát triển được nhà ở xã hội trong gia đoạn này thì có tác động rất lớn, lan tỏa đến sự bình ổn, cân bằng thị trường bất động sản.

Hiện tại, các nguồn tài trợ về vốn cho phát triển các dự án bất động sản nói chung, đặc biệt là bất động sản về nhà ở xã hội khá dồi dào. Chúng ta không lo sự cạnh tranh nguồn vốn đầu tư cho lĩnh vực này với các lĩnh vực sản xuất kinh doanh khác. Đây là thời điểm rất chín muồi để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội.

"Trong bối cảnh nền kinh tế đang có dấu hiệu phục hồi, nếu chúng ta thúc đẩy phát triển mạnh nhà ở xã hội sẽ tạo ra sự lan tỏa để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế", TS. Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.

Đánh giá cao Bộ Xây dựng, Ngân hàng Nhà nước có nhiều chương trình xúc tiến, tạo một số điều kiện chuẩn bị cho chương trình phát triển nhà ở xã hội, tuy nhiên TS. Hoàng Văn Cường cũng đề nghị cần xác định đúng hơn mục tiêu phát triển nhà ở xã hội, đó là giải quyết nhu cầu về chỗ ở cho những người có thu nhập thấp hay giải quyết nhu cầu sở hữu nhà ở của người thu nhập thấp?

"Tôi cảm nhận rằng trong thời gian vừa qua, chương trình phát triển nhà ở xã hội đang hướng giải quyết nhu cầu về nhà ở thu nhập thấp nhiều hơn là hỗ trợ giải quyết nhu cầu sở hữu nhà ở cho người thu nhập thấp", TS. Hoàng Văn Cường băn khoăn.

Phát triển nhà ở xã hội cho thuê với nhiều ưu đãi

Theo chuyên gia này, với người thu nhập thấp, việc trang trải cuộc sống cũng đã khó khăn thì không thể có tiền tiết kiệm, tích lũy để trả tiền lãi, trả tiền vốn vay. Do vậy, cần quan tâm nhiều hơn đến chương trình phát triển nhà ở xã hội cho thuê với những điều kiện ưu đãi khác biệt hơn so với các chương trình hiện nay.

Theo TS. Hoàng Văn Cường, hiện nay, các dự án nhà ở xã hội thường khá xa so với trung tâm của tỉnh, thành phố. Trong khi đó, phương tiện đi lại không có, mất thời gian di chuyển nên người dân không muốn đi xa. Do vậy, cần phải có một chương trình, quy hoạch những vị trí ở gần trung tâm nhưng lợi thế thương mại thấp để xây dựng quỹ nhà ở cho thuê.

Đối với loại nhà này, TS. Hoàng Văn Cường đề nghị sử dụng nguồn vốn vay thật ưu đãi. Chẳng hạn nguồn vốn vay của Ngân hàng Chính sách xã hội vay dài hạn với lãi suất thấp, hoặc thậm chí là vốn nhà nước. Như vậy, mới giải quyết được một phần nhu cầu chỗ ở và đương nhiên vẫn phải phát triển chương trình thứ 2 là đáp ứng nhu cầu của những người có khả năng mua được nhà, do đó Chương trình này nên dành 50% cho thuê và 50% cho mua.

Bên cạnh đó, chuyên gia này cũng đề nghị hỗ trợ vốn cho phát triển nhà ở xã hội. Trong thời điểm hiện nay, cần tăng nguồn cung nhà ở xã hội do vậy gói tín dụng 120.000 tỷ đồng hướng đến hỗ trợ các doanh nghiệp đầu tư phát triển nhà ở xã hội, tăng nguồn cung. Tuy nhiên, cần đơn giản hóa tối đa điều kiện cho vay đối với nhóm này. Ngoài ra, phải tính đến việc dùng ngân sách để hỗ trợ chương trình này khi mà chúng ta hiện có gói chính sách 40.000 tỷ đồng hỗ trợ lãi suất theo Nghị quyết 43 nhưng hầu như không giải ngân được.

"Đợt này Quốc hội đang giám sát thực hiện Nghị quyết 43, tôi đề nghị chuyển gói 40.000 tỷ đồng từ Nghị quyết 43 sang chương trình hỗ trợ nhà ở thu nhập thấp. Như vậy, chúng ta đạt được đúng mục tiêu có dự án, đúng đối tượng, không sợ cho vay sai", TS. Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.

Để phát triển nhà ở xã hội, TS. Hoàng Văn Cường cũng kiến nghị tăng thời hạn cho vay đối với dự án này, đảm bảo ít nhất đủ một chu kỳ cho doanh nghiệp đầu tư, thu hồi vốn.