Năm 2018, nền tảng tài chính nước ta tiếp tục được củng cố, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Cung ứng vốn của thị trường tài chính chuyển biến tích cực theo hướng giảm dần sự phụ thuộc vào khu vực ngân hàng và gia tăng vai trò của thị trường vốn. Thị trường chứng khoán tăng trưởng vượt bậc về quy mô với mức vốn hóa thị trường đạt 76% GDP, vượt chỉ tiêu đề ra của năm 2020. Hệ thống tổ chức tín dụng duy trì hoạt động an toàn, ổn định; Thanh khoản hệ thống được đảm bảo, lãi suất và tỷ giá ổn định…
Thị trường bảo hiểm Việt Nam đã có những bước phát triển mạnh mẽ, khẳng định vai trò, vị thế và tầm quan trọng trong đời sống kinh tế xã hội... Bước vào giai đoạn mới, với sự hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng mạnh mẽ, thị trường bảo hiểm đứng trước nhiều cơ hội lớn để phát triển hơn nữa, tuy nhiên thách thức đặt ra cũng không nhỏ trong quá trình cạnh tranh phát triển.
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ tại Nghị quyết 36a/NQ-CP ngày 14/10/2015 về Chính phủ điện tử, Tổng cục Hải quan đã triển khai mở rộng cung cấp dịch vụ công trực tuyến cho các thủ tục hành chính trong lĩnh vực Hải quan, góp phần giảm giấy tờ, rút ngắn thời gian, giảm chi phí thực hiện các thủ tục hành chính cho doanh nghiệp.
Là đơn vị nhiều năm dẫn đầu về ứng dụng công nghệ thông tin trong khối các cơ quan Chính phủ, Bộ Tài chính đã và đang chủ động tận dụng các thành quả công nghệ của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 trong tất cả các lĩnh vực như: Thuế, Hải quan, Bảo hiểm, Chứng khoán... nhằm xây dựng nền tảng quản trị hiện đại, cung cấp các dịch vụ tài chính thông minh, tham gia tích cực vào sự phát triển của nền kinh tế số.
Việc đổi mới các chính sách, chế độ về chi ngân sách và nợ công, thực hiện quản lý, sử dụng, phân phối hiệu quả nguồn lực của nền kinh tế là yêu cầu cấp thiết, nhằm đảm bảo các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, an ninh tài chính quốc gia.
Những năm qua, ngành Tài chính đã triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, tập trung mọi nguồn lực để từng bước hình thành nền tài chính điện tử và thực hiện các chính sách tài chính nhằm mục tiêu phát triển công nghiệp..., qua đó tạo nền tảng căn bản để sẵn sàng và chủ động trong cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.
Hoạt động thương mại điện tử ngày càng phát triển đã đặt ra nhiều thách thức đối với cơ quan thuế về chính sách và công tác quản lý thuế đối với thương mại điện tử. Chính sách và công tác quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử đang được các cơ quan quản lý quan tâm, chú trọng hoàn thiện nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý đối với hoạt động này. Đây là việc làm quan trọng, vừa có tác động lớn tới sự phát triển kinh tế - thương mại, vừa mang lại nguồn thu ngân sách nhà nước.
Ngày 21/6/2017, tại Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XIV đã thông qua Luật Quản lý, sử dụng tài sản công số 15/2017/QH14, có hiệu lực từ ngày 01/01/2018. Với vai trò là cơ quan đầu mối giúp Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về tài sản công, Bộ Tài chính đã chủ trì xây dựng, trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật nhằm hướng dẫn, triển khai thi hành hiệu quả Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.
Trong thời gian qua, Chính phủ đã có nhiều quyết sách nhằm tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh. Trong đó, điểm nổi bật có thể kể đến là cơ chế, chính sách tài chính hỗ trợ doanh nghiệp phát triển bền vững. Các giải pháp tài chính tập trung vào việc gia hạn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng, tiền thuê đất... đối với các đối tượng doanh nghiệp khác nhau.
Thanh toán di động là một trong những xu hướng mới, được ưa chuộng tại nhiều quốc gia khi cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 phát triển mạnh mẽ. Tại Việt Nam, với mục tiêu giảm tỷ lệ sử dụng tiền mặt xuống còn 10% vào năm 2020, thanh toán di động cũng trở thành ứng dụng ngày càng phổ biến và trên thực tế, hoạt động này cũng đạt được thành tựu đáng ghi nhận với gần 110 triệu giao dịch trong năm 2017, tăng trưởng 81% về giá trị giao dịch so với năm 2016.
Ngày 6/7/2018, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới - Mỹ và Trung Quốc chính thức bước vào cuộc chiến thương mại khi hai nước áp các mức thuế mới đối với hàng hóa nhập khẩu từ mỗi bên. Cuộc chiến này được dự báo sẽ gây ảnh hưởng đến nền kinh tế của tất cả các quốc gia còn lại, trong đó có Việt Nam.
Hiện nay, ở Việt Nam tuy đồng tiền ảo không được chấp nhận, không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp, nhưng hoạt động của nó vẫn có chiều hướng gia tăng bất chấp rủi ro. Làm thế nào để quản lý hiệu quả và hạn chế được những rủi ro từ đồng tiền ảo trong bối cảnh cuộc Cách mạng Công nghệ 4.0 là vấn đề đặt ra đối với các nhà quản lý.
Với nỗ lực và quyết tâm của toàn ngành Tài chính, những kết quả quan trọng trong công tác cải cách hành chính trong lĩnh vực Tài chính trong thời gian qua đã góp phần tích cực đến việc cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, được xã hội và cộng đồng người dân và doanh nghiệp đánh giá cao.
Triển khai Cơ chế một cửa quốc gia (NSW), Cơ chế một cửa ASEAN (ASW) và cải cách công tác quản lý chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu luôn được coi là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong thực hiện mục tiêu của Chính phủ về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Chính phủ đã và đang chỉ đạo quyết liệt thúc đẩy mạnh mẽ NSW, ASW và cải cách kiểm tra chuyên ngành nhằm phát huy hơn nữa hiệu quả mang lại đối với quốc gia, doanh nghiệp và người dân.
Thời gian qua, Chính phủ đã ban hành nhiều cơ chế chính sách nhằm thúc đẩy và hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp, quyết tâm xây dựng quốc gia khởi nghiệp. Các chính sách đã từng bước hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp, tạo nhiều kênh vốn cho doanh nghiệp, hỗ trợ gián tiếp thông qua vườn ươm doanh nghiệp góp phần quan trọng trong giảm thiểu rủi ro khởi nghiệp, gia tăng khả năng tồn tại và phát triển cho doanh nghiệp khởi nghiệp.
Xây dựng Dự án Luật thuế tài sản nhằm tăng cường quản lý nhà nước đối với tài sản, đồng thời có thêm nguồn lực đầu tư trở lại đất đai, điều tiết một phần nhỏ thu nhập của tổ chức, cá nhân có nhiều tài sản nhà, đất, góp phần đảm bảo công bằng xã hội. Việc xây dựng Dự án Luật dựa trên nguyên tắc đảm bảo công bằng, minh bạch và phù hợp với thông lệ quốc tế.
Trung Quốc và Nhật Bản là hai đối tác kinh tế hàng đầu của Việt Nam. Việc tổng kết thực tiễn, kinh nghiệm triển khai các chính sách kinh tế tại Trung Quốc, Nhật Bản có ý nghĩa quan trọng, sẽ góp phần dự báo những tác động đến nền kinh tế Việt Nam cũng như đóng góp thêm các luận cứ khoa học trong định hình các chính sách phát triển của nước ta.
Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) được ký kết vào khoảng 15-16h ngày 8/3 tại Santiago, Chile (theo giờ địa phương) và dự kiến bắt đầu có hiệu lực từ đầu năm 2019. Hiệp định này được kỳ vọng sẽ tạo động lực phát triển cho Việt Nam trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, đối ngoại... Vấn đề hiện nay là Việt Nam cần làm gì để có thể tận dụng được cơ hội, vượt qua thách thức nhằm thúc đẩy hợp tác thương mại, cải cách kinh tế?
Bộ Tài chính vừa đưa ra lấy ý kiến góp ý dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về biểu thuế bảo vệ môi trường với đề xuất tăng thuế bảo vệ môi trường đối với 11 mặt hàng. Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, đề xuất này là cần thiết trong bối cảnh hiện nay, góp phần đảm bảo lợi ích quốc gia trong bối cảnh hội nhập sâu và phát triển kinh tế bền vững gắn với bảo vệ môi trường.
Năm 2017, vượt qua nhiều khó khăn thách thức trong nước và quốc tế, kinh tế tài chính Việt Nam tiếp tục gặt hái được nhiều kết quả quan trọng, đóng góp vào thiết lập thêm những kỷ lục mới của nền kinh tế trên các phương diện như tăng trưởng kinh tế, quy mô thị trường chứng khoán, vốn FDI... Những kết quả của năm 2017 là động lực và nền tảng vững chắc cho triển vọng đầy lạc quan trong năm 2018 và thời gian tới.