Bảo hiểm xã hội (BHXH) cơ sở Bàn Thạch, TP. Đà Nẵng mới đây đã trao quyết định hưởng chế độ hưu trí kể từ ngày 1/8/2025 cho bà Nguyễn Thị Vân (phường Quảng Phú, TP. Đà Nẵng) và ông Lê Văn Đạo (xã Tây Hồ, TP. Đà Nẵng).

Đây là 2 trường hợp đầu tiên trên địa bàn do BHXH cơ sở Bàn Thạch quản lý được nhận quyết định hưởng lương hưu hàng tháng theo quy định mới của Luật BHXH năm 2024. 

Ông Lê Văn Đạo, một trong hai người được nhận sổ hưu vui mừng cho biết: “Trước khi tham gia BHXH tự nguyện, tôi đã tham gia BHXH bắt buộc được 6 năm, khi nghỉ việc tôi định rút BHXH một lần nhưng gia đình khuyên nên tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện để sau này có lương hưu.

Sau khi được cán bộ viên chức BHXH tỉnh Quảng Nam (nay là BHXH TP. Đà Nẵng) tư vấn, tham gia BHXH tự nguyên sau này không chỉ nhận lương hưu mà còn được cấp thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) miễn phí, với quyền lợi hưởng lên đến 95% khi đi khám chữa bệnh BHYT. Nghe xong, tôi đã quyết định tham gia BHXH tự nguyện ngay (từ năm 2021) với mức thu nhập lựa chọn 15 triệu đồng/tháng làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện.

Đến tháng 7/2025, khi biết quy định mới của Luật BHXH năm 2024, tham gia BHXH tự nguyện đủ 15 năm sẽ được nhận lương hưu, tôi đã đóng số tiền gần 200 triệu đồng cho những năm còn thiếu. Vì vậy, tôi được hưởng chế độ hưu trí từ tháng 1/8/2025 với mức lương trên 5 triệu đồng/tháng”.

Ông Lê Văn Đạo nhận quyết định hưởng chế độ lương hưu 

Trong khi đó bà Nguyễn Thị Vân xúc động chia sẻ: “Tôi thật sự vui mừng, sau thời gian kiên trì tham gia BHXH tự nguyện, đến nay, tôi đã được cơ quan BHXH trao tận tay quyết định hưởng chế độ hưu trí. Đây là nguồn động viên rất lớn để tôi an tâm với tuổi già, có nguồn tài chính ổn định chi trả sinh hoạt hằng tháng mà không phải phụ thuộc vào con cháu”.

Bà Trần Thị Thu Hồng, Giám đốc BHXH cơ sở Bàn Thạch khẳng định, chế độ hưu trí là cốt lõi của chính sách BHXH, đảm bảo an sinh xã hội lâu dài cho người lao động khi hết tuổi lao động. Quy định mới của Luật BHXH năm 2024 về giảm số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm, đã mở ra cơ hội được hưởng lương hưu hàng tháng cho những lao động tự do.

Bà Nguyễn Thị Hải, Phó Giám đốc cơ sở BHXH Hội An Tây, TP. Đà Nẵng cho biết, kể từ khi Luật BHXH năm 2024 chính thức có hiệu lực (từ ngày 1/7/2025), bộ phận chế độ của đơn vị đã giải quyết 37 trường hợp có quá trình tham gia BHXH dưới 20 năm được hưởng chế độ hưu trí theo quy định mới.

Theo bà Hải, ngoài 37 trường hợp đã được giải quyết trong tháng 7, hiện đơn vị vẫn đang tiếp nhận và hướng dẫn nhiều người dân hoàn thiện hồ sơ theo quy định, đảm bảo thủ tục nhanh chóng, minh bạch, tạo thuận lợi tối đa cho người lao động. Vì vậy, trong thời gian tới trên địa bàn sẽ có rất nhiều người dân được nhận lương hưu theo Luật BHXH năm 2024.

Trước đó, BHXH cơ sở Năm Căn (Cà Mau) cũng đã trao Quyết định hưởng chế độ hưu trí cho bà Phạm Thị Hồng. Đây là trường hợp đầu tiên của địa phương hưởng chế độ hưu trí sau 15 năm tham gia BHXH, đúng theo quy định mới của Luật BHXH năm 2024.

Xúc động khi nhận lương hưu sớm, bà Phạm Thị Hồng chia sẻ: “Tôi thật sự vui mừng, vì không ngờ lương hưu lại đến với mình sớm như vậy. Đây là nguồn động viên rất lớn để tôi an tâm với tuổi già, tự chủ tài chính và không phải phụ thuộc, giảm gánh nặng cho con cháu trong thời điểm kinh tế khó khăn.

Thời gian tới, bản thân tôi tiếp tục đồng hành cùng với địa phương tuyên truyền, vận động người thân, bạn bè và người dân trên địa bàn tham gia BHXH tự nguyện để sau này được hưởng lương hưu hàng tháng giống như tôi”.

Theo Giám đốc BHXH cơ sở Năm Căn Tô Thanh Hoài, sự kiện bà Phạm Thị Hồng là người đầu tiên tại xã Phan Ngọc Hiển hưởng lương hưu từ việc đóng BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện đủ 15 năm theo Luật BHXH năm 2024, không chỉ mang ý nghĩa cá nhân, mà còn tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực, góp phần đưa chính sách BHXH từng bước đi vào cuộc sống của người lao động tự do, mở ra nhiều cơ hội cho mọi người được an sinh khi về già.

Theo BHXH cơ sở Năm Căn, 6 tháng đầu năm 2025, trên địa bàn có 4.892 người tham gia BHXH tự nguyện, tăng 899 người so cùng kỳ năm 2024, tăng 66 người so với cuối năm 2024 đạt 73,59% kế hoạch giao. Để hoàn thành chỉ tiêu giao, từ nay đến cuối năm 2025, BHXH cơ sở Năm Căn còn phải phát triển 1.735 người tham gia BHXH tự nguyện.

Tại Quảng Ngãi, Phó Giám đốc BHXH cơ sở Bình Sơn Phan Thị Hồng Duyên cũng cho biết, trong thời gian đầu triển khai chính sách mới, BHXH cơ sở Bình Sơn đã ghi nhận 6 trường hợp người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu (1 người hưởng lương hưu từ 1/7/2025 và 5 người còn lại nhận từ 1/8/2025), gồm đủ tuổi nghỉ hưu và có thời gian đóng BHXH tối thiểu 15 năm.

Các trường hợp này trước đó đã tham gia BHXH từ 10 năm trở lên, nhưng do chưa đủ 15 năm nên không đủ điều kiện để nhận lương hưu theo Luật cũ. Nhờ quy định cho phép đóng một lần tối đa 5 năm còn thiếu, họ đã hoàn tất điều kiện, được giải quyết chế độ hưu trí, bắt đầu nhận lương hưu hàng tháng và được cấp thẻ BHYT miễn phí với mức quyền lợi cao. BHXH cơ sở đã chủ động liên hệ với người lao động để thực hiện thủ tục hưu trí.

Theo Luật BHXH năm 2024, người tham gia BHXH được hưởng chế độ hưu trí khi đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định và có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên.

Theo đó, đối với lao động nữ khi đủ 15 năm đóng tương ứng tỷ lệ hưởng 45%, mỗi năm tăng thêm 2%, tối đa 75%. Tỷ lệ lương hưu đối với lao động nam khi đóng 15 năm BHXH tương ứng 40%, mỗi năm tăng thêm 1%. Với người tham gia đóng 20 năm thì tỷ lệ hưởng là 45%, mỗi năm thêm 2%, tối đa 75%.

Đáng chú ý, người tham gia BHXH tự nguyện cũng được nhận BHXH một lần, khi đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của Bộ luật Lao động nhưng có thời gian đóng BHXH chưa đủ 15 năm mà không tiếp tục tham gia BHXH như:

Ra nước ngoài để định cư; người đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS; người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; người khuyết tật đặc biệt nặng; người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày Luật BHXH 2024 có hiệu lực thi hành, sau 12 tháng không tiếp tục đóng BHXH mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.

Với chế độ tử tuất, điều kiện hưởng là người đang tham gia đóng BHXH, đang bảo lưu thời gian đóng BHXH hoặc người đang hưởng lương hưu qua đời.

Mức hưởng gồm có hai chế độ: Trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức tham chiếu tại thời điểm người hưởng qua đời (khi đóng BHXH tự nguyện từ đủ 60 tháng trở lên); Trợ cấp tuất 1 lần: Người đang tham gia BHXH tự nguyện căn cứ theo số năm đã đóng BHXH, người đang hưởng lương hưu thì căn cứ theo thời gian đã hưởng lương hưu. Lương hưu được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng của từng thời kỳ theo quy định của Chính phủ.

Theo Phó Giám đốc BHXH TP. Đà Nẵng Nguyễn Hùng Anh một điểm ưu việt theo Luật BHXH năm 2024 rất đáng chú ý là, từ ngày 1/7/2025, người tham gia BHXH tự nguyện được bổ sung trợ cấp thai sản (2 triệu đồng/con/thai từ 22 tuần tuổi trở lên tử vong). Điều kiện là đóng BHXH đủ 6 tháng trở lên trong 12 tháng trước khi sinh con.

Về tuổi nghỉ hưu, Bộ luật Lao động năm 2019 quy định tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện bình thường tăng từ 60 lên 62 tuổi đối với nam và từ 55 lên 60 tuổi đối với nữ. Từ ngày 1/1/2021, mỗi năm tăng thêm 3 tháng làm việc với nam, còn với nữ là 4 tháng cho tới khi nam đủ 62 tuổi, nữ đủ 60 tuổi.

Như vậy, năm 2025, tuổi nghỉ hưu của nam là 61 tuổi 3 tháng. Với nữ, tuổi nghỉ hưu là 56 tuổi 8 tháng.

Theo đó, từ ngày 1/7/2025, mức đóng BHXH tự nguyện bằng 22% nhân với mức thu nhập do người tham gia tự lựa chọn. Người tham gia lựa chọn đóng định kỳ hoặc đóng một lần.

Mức thu nhập thấp nhất làm căn cứ đóng, bằng mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn giai đoạn 2022- 2025 là 1.500.000 đồng/tháng. Do đó, mức đóng BHXH tự nguyện tối thiểu được tính là: 22% x 1.500.000 đồng = 330.000 đồng/tháng.

Mức thu nhập cao nhất, bằng 20 lần mức tham chiếu (2.340.000 đồng) là: 22% x 20 x 2.340.000 đồng = 10.296.000 đồng/tháng.

Với đóng định kỳ, có các phương thức, đóng hàng tháng, 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng hay đóng một lần cho nhiều năm về sau (không quá 5 năm/lần). Với đóng một lần, người tham gia có thể đóng cho các năm còn thiếu (không quá 5 năm).

Trong khi đó, Phó giám đốc BHXH TP. Đà Nẵng Văn Phú Quân cho biết, người tham gia BHXH tự nguyện còn được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm (%) dựa theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn.

Cụ thể, hỗ trợ 50% đối với người tham gia thuộc hộ nghèo, người đang sinh sống tại xã đảo, đặc khu theo quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; bằng 40% đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo; bằng 30% đối với người tham gia là người dân tộc thiểu số; bằng 20% đối với người tham gia khác. Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thuộc đối tượng hỗ trợ ở nhiều mức khác nhau thì được hỗ trợ theo mức cao nhất.

Luật BHXH năm 2024 với nhiều quy định mới, trong đó có quy định về giảm số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm, đang mở ra cơ hội cho những lao động tự do đến với bảo hiểm xã hội tự nguyện để được hưởng lương hưu hàng tháng, ổn định cuộc sống, an tâm với tuổi già.

09:30 18/08/2025