Ba bài học

Thứ nhất, cần kiên định triển khai quyết liệt và đồng bộ các biện pháp nhằm khắc phục tình trạng "đô la hóa". Việc chống hiện tượng “đô la hóa” đòi hỏi phải triển khai nhiều giải pháp đồng bộ với tầm nhìn dài hạn trong đó giải pháp căn cơ nhất là khôi phục và nâng cao lòng tin vào giá trị đồng Việt Nam. Để đạt kết quả cuối cùng, trong mỗi chính sách điều hành của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cần phải có đánh giá tác động đến hiện tượng "đô la hóa" để có điều chỉnh phù hợp với mục tiêu chống hiện tượng "đô la hóa". Việc chống "đô la hóa" thành công sẽ góp phần quan trọng duy trì ổn định thị trường ngoại hối và tỷ giá, hỗ trợ phát triển kinh tế bền vững.

Thứ hai, tính nhất quán và phối hợp nhịp nhàng trong điều hành chính sách tiền tệ và tỷ giá góp phần quan trọng giữ ổn định tỷ giá và thị trường ngoại hối. Các công cụ chính sách tiền tệ của NHNN được điều hành chặt chẽ, linh hoạt phù hợp với thị trường và diễn biến kinh tế vĩ mô đã hỗ trợ tích cực việc điều hành tỷ giá và quản lý thị trường ngoại hối theo hướng ổn định.

Thứ ba, trong điều hành thị trường ngoại hối, ngoài những cam kết có định hướng rõ ràng cần cố hệ thống các giải pháp có lộ trình phù hợp với những bước đi cụ thể. Đồng thời, khi triển khai thực hiện cần phải quan tâm đến công tác thông tin, tuyên truyền để đạt sự đồng thuận và định hướng dư luận về cả giải pháp điều hành của NHNN.

Định hướng điều hành trong năm 2013 và các năm tiếp theo

Bước sang năm 2013, tình hình kinh tế dự kiến sẽ chuyển biến tích cực nhưng vẫn còn nhiều khó khăn và mục tiêu chính sách tiền tệ là kiểm soát lạm phát, tăng tính ổn định kinh tế vĩ mô và bảo đảm tăng trưởng hợp lý. Chính sách tiền tệ sẽ được điều hành thận trọng, hiệu quả, sử dụng linh hoạt, hiệu quả các công cụ của chính sách tiền tệ, gắn kết chặt chẽ với chính sách tài khóa với chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng khoảng 12% nhưng được điều chỉnh phù hợp với diễn biến thực tế, lãi suất sẽ được điều hành ở mức hợp lý phù hợp với cân đối vĩ mô đảm bảo khả năng thanh toán và an toàn hệ thống. Do vậy, dự báo thâm hụt thương mại tiếp tục ở mức thấp, cán cân thanh toán quốc tế có thể tiếp tục thăng dư nhưng ở mức thấp hơn năm 2012, dự trữ ngoại hối Nhà nước có thể sẽ tiếp tục tăng tạo tiền đề tốt để duy trì ổn định thị trường ngoại hối và tỷ giá.

Điều hành tỷ giá và quản lý thị trường ngoại hối sẽ theo tín hiệu thị trường, phù hợp với quan hệ cung cầu ngoại tệ, diễn biến cán cân thanh toán quốc tế và các cân đối vĩ mô, góp phần nâng cao tính cạnh tranh của hàng hóa trong nước, tăng dự trữ ngoại hối Nhà nước, bảo đảm giá trị đồng tiền Việt Nam nhằm hỗ trợ phát triển bền vững và chống đô la hóa nền kinh tế; thực hiện các giải pháp phát triển thị trường ngoại hối Việt Nam theo hướng hiện đại hoat động an toàn, hiệu quả và phù hợp với thông lệ quốc tế góp phần hoàn thành các mục tiêu kinh tế- xã hội chung của đất nước.

Đối với thị trường vàng, trong năm 2013, NHNN sẽ tiếp tục triển khai chủ trương, định hướng của Chính phủ về lộ trình xóa bỏ tình trạng "vàng hóa" nền kinh tế, giảm tính hấp dẫn của vàng miếng, tránh tình trạng đầu cơ, làm giá thông qua việc tổ chức, sắp xếp chặt chẽ thị trường vàng, chuyển hóa hoàn toàn quan hệ huy động và cho vay vốn bằng vàng sang quan hệ mua, bán vàng, đảm bảo sự lưu thông của thị trường vàng, tiến tới mục tiêu dài hạn là chuyển hóa nguồn lực vàng đóng góp cho sự nghiệp phát triển kinh tế thông qua việc NHNN tham gia với vai trò là người kiến tạo và mua bán cuối cùng trên thị trường vàng miếng.

Đối với việc hoàn thiện thể chế, NHNN sẽ tập trung hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về quản lý ngoại hối với trọng tâm là hoàn thiện Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung Pháp lệnh Ngoại hối, trình Chính phủ ban hành và tổ chức triển khai các Nghị định về quản lý dự trữ ngoại hối Nhà nước, Nghị định về vay trả nợ nước ngoài không có bảo lãnh của Chính phủ.

Đối với công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, NHNN tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành và địa phương tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát thị trường ngoại tệ, thị trường vàng, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm nhằm hạn chế tình trạng “đô la hóa”, xóa bỏ hoạt động của thị trường ngoại tệ tự do.

(*) FinancePlus trích bài viết này từ bài Công tác điều hành tỷ giá, quản lý ngoại hối và hoạt động kinh doanh vàng năm 2012, định hướng năm 2013 đăng trên Tạp chí Ngân hàng số 2 + 3/2013.