5 vấn đề sau hội đàm cấp cao Mỹ - Trung
Với nghi thức đón tiếp được khẳng định là “hơn cả chuyến thăm cấp cao” cùng với loạt hiệp định hợp tác lên tới hơn 250 tỷ USD, chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Mỹ Donald Trump dường như đã đặt ra nền móng mới trong quan hệ Mỹ - Trung, thể hiện qua 5 vấn đề chìa khóa dưới đây.
Hợp tác trong vấn đề Triều Tiên
Trong cuộc họp báo chung sau hội đàm chính thức sáng 9/11, Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình nhất trí cho rằng cần có các biện pháp cấp bách để ngăn chặn Triều Tiên có động thái khiêu khích. Tuy nhiên, hai bên chưa thể thống nhất đâu là hành động cần thiết.
Ông Trump tuyên bố Mỹ sẽ bằng mọi giá thúc đẩy tiến trình phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, đồng thời kêu gọi Trung Quốc “nỗ lực hơn nữa” trong sứ mệnh này thông qua các biện pháp cụ thể như siết chặt nguồn viện trợ cho nước láng giềng.
“Nếu các bạn thực sự nỗ lực, thì chúng ta sẽ thu được kết quả. Đó là điều chắc chắn. Thời gian đang trôi nhanh và chúng ta phải lập tức hành động”.
Về phần mình, mặc dù nhất trí quan điểm về sự cần thiết ngăn chặn Triều Tiên sở hữu vũ khí hạt nhân, nhưng ông Tập Cận Bình cũng không quên nhấn mạnh giải pháp đối thoại để giải quyết cuộc khủng hoảng.
Nỗ lực cân bằng cán cân thương mại
Tổng thống Donald Trump bày tỏ sẽ đưa quan hệ thương mại Mỹ - Trung về mức “cân bằng”. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ đã ôn hòa hơn khi khẳng định, Mỹ không thể đổ lỗi cho Trung Quốc trong vấn đề thâm hụt thương mại của Mỹ, vốn lên tới 347 tỷ USD năm ngoái, mà đó là do sự thiếu quyết tâm của các chính quyền trước; đồng thời khẳng định nếu thực hiện bình đẳng trong quan hệ kinh tế, hai nước sẽ cùng hưởng lợi hơn trong tương lai.
Về phần mình, ông Tập Cận Bình kêu gọi Washington nới lỏng hạn chế xuất khẩu các mặt hàng công nghệ cao của Mỹ sang Trung Quốc, coi đây là một trong những biện pháp giảm thâm hụt.
Kiềm chế căng thẳng song phương
Trong cuộc họp báo chung, Chủ tịch Tập Cận Bình cho rằng, mối quan hệ giữa hai nước “đang ở khởi điểm mới mang tính lịch sử”, nhưng vẫn cần nỗ lực hơn nữa để kiềm chế khác biệt, một trong số đó là vai trò của Mỹ ở châu Á.
Về điểm này, ông Tập Cận Bình đã khẳng định rằng: “Thái Bình Dương đủ lớn để đón cả Trung Quốc và Mỹ”. Đây có thể coi là việc cụ thể hóa phương châm của Chủ tịch Tập Cận Bình về xây dựng quan hệ nước lớn kiểu mới với Mỹ.
Thúc đẩy hợp tác quân sự và an ninh khu vực
Chủ tịch Tập Cận Bình bày tỏ mong muốn mời Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ tới thăm Trung Quốc cũng như sắp xếp một đoàn đại biểu lãnh đạo quốc phòng Trung Quốc thăm Mỹ trong thời gian tới. Hai nhà lãnh đạo cũng khẳng định sự cần thiết trong sứ mệnh gìn giữ hòa bình của LHQ cũng như chống khủng bố.
Tăng cường trao đổi thanh niên
Tổng thống Trump hy vọng mối quan hệ giữa hai nước sẽ được củng cố dựa trên thúc đẩy các mối quan hệ cá nhân, quan hệ giữa nhân dân hai nước, đặc biệt là thế hệ trẻ. Ông Trump đề cập đến bốn kênh đối thoại cấp cao với Trung Quốc, một trong số đó là trao đổi thanh niên.
“Trong những tháng tới đây, tôi mong muốn xây dựng mối quan hệ mạnh mẽ hơn nữa giữa Mỹ và Trung Quốc, thậm chí là mối quan hệ hữu nghị và gần gũi giữa người dân hai nước”.
Với các nghi thức tiếp đón Tổng thống Donald Trump được đánh giá là chưa từng có tiền lệ, như cử Ủy viên Quốc vụ viện Dương Khiết Trì, người vừa được bầu vào Bộ Chính trị, ra tận say bay đón; mời Tổng thống và phu nhân Trump thăm và ăn tối tại Tử Cấm Thành... Chủ tịch Tập Cận Bình đã sẵn sàng xây dựng một mối quan hệ khác biệt với Mỹ, dưới thời Donald Trump.