Trước khi nếm trải cảm giác bị đuổi việc lần đầu tiên, Elizabeth Gross đã từng là phó phòng bán hàng tại một công ty marketing. Thật không may, công ty phải trải qua giai đoạn tái cơ cấu và vị trí của Gross bị cắt giảm. Là một cô gái trẻ đầy tham vọng, Gross cho biết biến cố này đã khiến cô dằn vặt suốt một thời gian dài.

Gross hồi tưởng lại: “Nó hệt như cái chết vậy. Công việc của bạn biến mất. Những người đồng nghiệp mà bạn thật sự quý mến và được gặp hàng ngày giờ đây đã không còn hiện diện trong cuộc sống của bạn nữa. Tôi đã xác định đó là công việc mình hằng mong muốn, và rồi bỗng nhiên mọi thứ tan biến”.

Trong hơn 20 năm qua, Gross đã trải qua 4 lần bị sa thải; trong đó có 2 lần sa thải cô được thông báo trước và 2 lần sa thải còn lại thì hoàn toàn bất ngờ. Giờ đây, với tư cách là nhà quản lý sản phẩm tại một ngân hàng lớn, Gross đã chia sẻ những kinh nghiệm của bản thân tại sự kiện SXSW 2017 với đề tài: "You Just Got Laid Off. Now What?" (tạm dịch: “Bạn vừa bị sa thải. Bây giờ làm gì đây?”)

Gross cho biết những gì bạn quyết định làm ngay sau khi bị sa thải hoặc thôi việc có thể là bước đệm lớn để bạn đi đến thành công tiếp theo. Theo Gross, bản kế hoạch 9 bước dưới đây có thể giúp bạn nhanh chóng gượng dậy, thậm chí trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Hãy cho bản thân thời gian để bình tâm trở lại

Steve Spires, Giám đốc quản lý tư vấn nhân lực của tập đoàn BPI, cho biết rằng dù bạn có là một người kiên cường tới đâu chăng nữa, nhưng bị mất việc sẽ luôn là một cú đấm “mạnh” xoáy thẳng vào mặt bạn. Nếu bạn cảm thấy cần phải đau buồn, cứ hãy để mình trôi theo cảm xúc đó. Spires cho biết: “Đầu tiên, bạn cần phải tập trung vào chính cảm xúc của bản thân và hãy tiếp nhận bất cứ sự giúp đỡ nào có thể giúp bạn cảm thấy tốt hơn.”  Bạn hãy sử dụng mạng lưới quan hệ của mình của mình, và tận dụng bất cứ nguồn lực nào có sẵn từ công ty cũ của bạn.

Dù bạn làm bất cứ điều gì, đừng cố tỏ ra mạnh mẽ. Hãy cho phép bản thân có thời gian nghỉ ngơi thay vì cố gắng làm việc với mớ cảm xúc hỗn độn vì điều đó có thể ảnh hưởng đến những quyết định sau này. Nó sẽ chỉ khiến bạn gặp khó khăn nhiều hơn trong việc ổn định tư tưởng để tìm kiếm một công việc mới.

Biết cách quản lý tiền bạc

Nhà tư vấn nghề nghiệp Marilyn Suttle, chủ tịch Suttle Enterprises LLC, cho biết bạn cần phải làm một số việc để đảm bảo giảm thiểu các rủi ro tài chính. Đầu tiên, bạn cần phải nắm rõ tình trạng tài chính của bản thân và các nguồn thu nhập đang có.

Từ đó, hãy tạo một kế hoạch chi tiêu thích hợp với tình hình tài chính của bản thân. Hãy nhìn lại các gói bảo hiểm y tế hoặc bảo hiểm xã hội. Nếu bạn định đăng ký để hưởng tiền trợ cấp thất nghiệp, hãy chủ động làm điều đó thật sớm. Khi Gross bị sa thải, thật may là gói bảo hiểm y tế của cô ấy vẫn còn một vài tuần hiệu lực, do đó cô đã tranh thủ hẹn bác sĩ khám bệnh, bù lại cho những lần trì hoãn trước đây.

Hãy xây dựng lịch trình cho bản thân

Gross cho biết bạn sẽ cảm thấy tốt hơn và dễ dàng trở lại với nhịp sống hằng ngày một cách nhanh chóng, nếu bạn tiếp duy trì giờ giấc sinh hoạt của bản thân như khi còn đi làm. Khi Gross thất nghiệp, cô vẫn tiếp tục dậy sớm như bình thường và đi đến phòng gym, sau đó cô bắt đầu các hoạt động tìm kiếm, tra cứu thông tin việc làm vào khoảng 11 giờ sáng. Điều đó giúp cô tập trung vào các mục tiêu cần thực hiện, và hạn chế tối đa những cảm xúc tiêu cực.

Nhìn nhận lại những gì đã xảy ra

Suttle cho biết bạn cần nhìn nhận lại những gì đã xảy ra để thấy xem có bất cứ điều gì lẽ ra mình có thể làm tốt hơn hay không. Hãy suy nghĩ về những lý do được công ty đưa ra để chấm dứt hợp đồng làm việc của bạn. “Đừng nghĩ cách đổ lỗi cho công ty hoặc bản thân bạn, bởi vì điều này chẳng đem lại lợi ích gì cả. Tốt hơn hết, hãy nghĩ lại xem bạn đã học hỏi được gì từ kinh nghiệm này”, Suttle giải thích.

Hãy suy nghĩ rằng trước khi bạn bị sa thải thì đã có những manh mối nào không? Có lẽ là bạn càng lúc càng ít được gọi tham dự các cuộc họp, hoặc sếp của bạn chẳng buồn nhìn vào mắt bạn nữa? Liệu những vấn đề ngắn hạn về hiệu suất công việc chính là nguyên nhân khiến cho “giọt nước tràn ly” và khiến công ty quyết định sa thải bạn? Có điều gì mà bạn có thể làm khác được không? Nếu có, hãy xem đó là một bài học. Nếu không, hãy bỏ qua đi.

Biết giá trị của bản thân

Spires nhấn mạnh, bị sa thải chẳng khác nào một cú tát vào cái tôi và lòng tự tôn của bản thân. Để có thể khẳng định lại vị trí của bản thân và chuẩn bị cho quá trình tìm kiếm công việc tiếp theo của bạn, hãy suy nghĩ thật kỹ và tìm kiếm những giá trị mà mình có thể đem lại. Điều đó sẽ làm nên sự khác biệt đáng kể: hoặc là bạn quá tự ti và chịu chấp nhận một công việc xoàng xĩnh, hoặc là bạn lấy lại được sự tự tin và giành được một công việc thật tuyệt vời.

Biết cách giải thích tại sao mình bị sa thải

Một vài ngày sau khi Gross bị sa thải lần đầu tiên, cô tham gia một buổi tiệc BBQ ngoài trời. Và gần như dĩ nhiên, những người tham dự tiệc tranh thủ hỏi xem chuyện gì đã xảy ra với Gross - câu hỏi mà cô hoàn toàn không có sự chuẩn bị trước.

Alyssa Krane, chiến lược gia tại công ty tuyển dụng Powerhouse Talent Inc, cho biết bạn cần chuẩn bị câu trả lời cho câu hỏi: “Tại sao bạn rời khỏi công việc trước của mình?”. Sớm hay muộn, bạn phải trả lời được câu hỏi này cho những người quen biết, cũng như các nhà tuyển dụng tiềm năng. Krane cho biết thêm, khi ai đó hỏi bạn tại sao bạn lại bỏ công việc trước đó, hãy nghĩ cách trả lời sao cho hay nhất mà vẫn bảo đảm tính trung thực. Ví dụ, nếu nguyên nhân mất việc là do bộ phận của bạn đã bị tinh giản, thì đó là một câu chuyện rất khác so với việc bị sa thải vì hiệu suất kém.

Tìm kiếm công việc bạn mong muốn

Krane chia sẻ rằng, ngay cả khi bạn cho mình thời gian nghỉ ngơi để vượt qua khoảng thời gian bị sa thải, hãy bắt đầu suy nghĩ về nơi bạn muốn tới tiếp theo. Bạn có muốn tiếp tục con đường mà bạn đang đi? Hay bạn muốn rũ bỏ và thử một thứ gì đó mới mẻ hơn?

Nếu bạn không hài lòng với sự nghiệp hiện tại, bạn luôn có cơ hội để thay đổi, thậm chí tham gia vào một lĩnh vực hoàn toàn mới. Ngay khi bạn có được tầm nhìn về những gì mình muốn, hãy viết lại CV của mình để thích hợp với công việc mà bạn theo đuổi, và biết cách làm nổi bật những kỹ năng có thể thu hút các nhà tuyển dụng.

Lắp đầy khoảng trống

Krane đề nghị rằng, trong khi bạn đang suy nghĩ về các bước tiếp theo và tương lai sự nghiệp, hãy cố gắng trau dồi thêm kỹ năng của bản thân. Có phải bạn đang thiếu một số kỹ năng có thể khiến bạn rơi vào thế bất lợi? Khoảng thời gian thất nghiệp có thể cung cấp thời đủ thời gian để bạn tham gia vào các khóa học nghiệp vụ để củng cố các kỹ năng chuyên môn hoặc khả năng quản lý. Nếu bạn cần lắp đầy khoảng trống về kỹ năng, hãy tìm kiếm cơ hội ngay từ lúc này.

Xách ba lô lên và đi tìm việc

Sau quá trình tự chăm sóc, đánh giá lại những gì đã qua và trao dồi kỹ năng của bản thân, bạn đã sẵn sàng để tìm kiếm một công việc mới. Spires khuyên trước hết bạn nên tìm kiếm công việc thông qua các mối quan hệ của bản thân và thông báo cho họ biết các mục tiêu của bạn là gì. Tùy thuộc vào kế hoạch của bạn, bạn có thể liên hệ với các dịch vụ tìm việc, và bắt đầu trả lời các quảng cáo tuyển dụng.

Dù bạn làm gì, đừng bỏ cuộc hay khiến các suy nghĩ tiêu cực ảnh hưởng đến tương lai của bản thân. Spires nhấn mạnh: “Việc khởi động và duy trì được quá trình tìm việc quan trọng hơn rất nhiều so với cứ suy nghĩ: ‘Tôi phải giành được công việc đó ngay trong ngày hôm nay’”.