Theo bảng xếp hạng tỷ phú của Bloomberg, ông Lee Kun-hee - người giàu nhất Hàn Quốc với tổng tài sản ước tính 20,7 tỷ USD, hầu hết đến từ số cổ phiếu ông sở hữu tại 4 đơn vị Samsung. Tại Hàn Quốc, các cổ đông lớn có thể sẽ phải chịu đến 60% thuế thừa kế cổ phần và 50% thuế đối với các bất động sản và tài sản thừa kế khác. Do đó, dựa trên phiên đóng cửa sàn chứng khoán ngày 24/10, gia đình nhà Lee có thể sẽ phải trả khoảng 10 tỷ USD tiền thuế thừa kế, con số lớn nhất từng được ghi nhận tại Hàn Quốc.

Theo Chung Sun-sup, CEO của công ty phân tích doanh nghiệp Chaebul.com có trụ sở tại Seoul, những người thừa kế của Samsung ít có khả năng bán ra cổ phiếu để chi trả các khoản phí này. Thay vào đó, vào ngày 26/10, đã xuất hiện những lời đồn đoán rằng các công ty thuộc Tập đoàn Samsung sẽ tăng cổ tức để giúp trang trải khoản thuế cổ phần thừa kế cao như trên.

“Việc bán cổ phần có thể gây ra nhiều vấn đề vì chúng làm suy giảm quyền kiểm soát của gia đình tại tập đoàn. Không tập đoàn nào làm như vậy cả”, Chung nói. “Thay vào đó, hầu hết họ chọn phương án thanh toán bằng tiền mặt trong vòng 5 năm. Tiền mặt có thể được chuẩn bị thông qua các phương tiện như cổ tức hoặc tiền lương”.

Đây cũng là cách Chủ tịch Koo Kwang-mo, người tiếp quản đế chế LG Group vào năm 2018 sau khi cha ông qua đời, đang làm: Ông và gia đình vẫn đang trả khoản thuế thừa kế 921,5 tỷ won (817 triệu USD) trong vòng 5 năm.

Samsung từ chối bình luận về kế hoạch chi trả thuế và phân chia tài sản trong gia đình, nhưng tuyên bố “mọi vấn đề liên quan đến thuế thừa kế sẽ được thanh toán minh bạch theo yêu cầu pháp luật”. 

Ông Lee nắm giữ 4% cổ phần của nhà sản xuất điện thoại thông minh, tivi và chip điện tử lớn nhất thế giới và 21% cổ phần của Samsung Life Insurance, công ty sở hữu cổ phần lớn thứ hai tại Samsung Electronics.

Con trai duy nhất của ông, Jay Y. Lee, đã lãnh đạo tập đoàn kể từ khi người cha lên cơn đau tim và mất khả năng làm việc vào năm 2014. Theo Jongwoo Yoo, chuyên gia phân tích tại Korea Investment & Securities, nếu thừa kế toàn bộ cổ phần tại Samsung Electronics và Samsung Life Insurance của vị lãnh đạo quá cố, ông có thể sử dụng cổ tức và tài chính từ các thành viên khác trong gia đình để chuẩn bị thanh toán thuế.

“Không rõ gia đình nhà Lee nắm giữ bao nhiêu tài sản tiền mặt, nhưng thu nhập từ cổ tức sẽ không đủ để chi trả thuế phí”, Yoo viết trong ghi chú. “Chính vì vậy, rất có thể gia đình sẽ dựa vào tài chính cá nhân”.

Người thừa kế trẻ nhà Lee đang sa lầy vào những rắc rối pháp lý liên quan đến vụ sát nhập gây tranh cãi của hai chi nhánh Samsung vào năm 2015. Thương vụ này đã củng cố quyền kiểm soát của ông trong tập đoàn. Dù chỉ nắm giữ ít hơn 1% cổ phần Samsung Electronics, thông qua vụ sáp nhập, ông Lee nắm giữ 17% cổ phần của Samsung C&T Corp., đơn vị trực tiếp sở hữu 5% của công ty công nghệ lớn trên.

Jay Y. Lee đang chờ đợi phán quyết cuối cùng về vụ án hối lộ khiến ông phải vào tù năm 2017, đồng thời phải đối mặt với phiên tòa riêng về các cáo buộc gian lận tài chính, bao gồm thao túng giá cổ phiếu để tạo điều kiện cho việc kế vị. Dù phủ nhận mọi cáo buộc, Lee đưa ra lời xin lỗi cá nhân cho những bê bối tham nhũng tái diễn tại Samsung và cam kết sẽ không giao quyền lãnh đạo cho con cái mình.

“Hôm nay, tôi xin hứa rằng từ bây giờ Samsung sẽ không còn những tranh cãi về việc kế vị”, Lee nói trong buổi họp báo vào tháng 5. “Sẽ hoàn toàn không có các vi phạm pháp luật”.

Tại Hàn Quốc, ngày càng có nhiều tập đoàn gia đình lớn mạnh tiến hành chuyển giao thế hệ. Samsung là công ty gần đây nhất. Đầu tháng này, Hyundai Motor Group đã bổ nhiệm Euisun Chung làm chủ tịch tập đoàn. Động thái này đã hoàn tất quá trình Euisun tiếp quản mọi chức vụ lãnh đạo từ cha mình.

Theo ông Chung của Chaebul.com, những người thừa kế sẽ phải chứng minh cách họ có thể mang đến thay đổi thay đổi tích cực, bởi trong những năm gần đây, các tập đoàn này đã để xảy ra hàng loạt vụ be bối tham nhũng.

“Vì vậy, điều quan trọng là phải xem gia đình Samsung giải quyết vấn đề thừa kế như thế nào”, Chung nói.