Vẫn còn nhiều hạn chế

Ông Hoàng Văn Thu, Phó Cục trưởng Cục Tài chính Doanh nghiệp, khẳng định việc xắp xếp, cổ phần hóa DNNN là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong quá trình đổi mới DNNN.

Trong đó gắn cổ phần hóa với phát triển thị trường chứng khoán là một trong những cơ chế, chính sách quan trọng nhằm thực hiện việc tái cơ cấu DNNN giai đoạn 2016-2020 của Chính phủ. Chính sách này cũng đồng thời là nhiệm vụ, là quyền lợi của doanh nghiệp, của nhà đầu tư.

Việc kịp thời ban hành và hoàn thiện cơ chế, chính sách để gắn cổ phần hóa với thị trường chứng khoán của cơ quan các cấp thời gian qua khẳng định quyết tâm của Chính phủ, Bộ Tài chính trong việc tăng cường sự kiểm tra, giám sát của xã hội, của nhà đầu tư đối với doanh nghiệp, đòi hỏi doanh nghiệp phải thay đổi cách quản trị và tăng cường sự minh bạch trong hoạt động kinh doanh.

Theo Cục Tài chính Doanh nghiệp, trong giai đoạn 2011-2015, cả nước đã sắp xếp được 591 doanh nghiệp Nhà nước (DNNN), trong đó cổ phần hóa được 499 doanh nghiệp, đạt 96% kế hoạch số lượng, riêng 10 tháng năm 2016 đã cổ phần hóa được 48 DNNN.

Đến nay đã sắp xếp được 5.950 doanh nghiệp, trong đó cổ phần hóa 4.460 doanh nghiệp, tính đến hết tháng 10/2016 còn 718 DNNN cần phải cổ phần hóa. Nhiệm vụ cổ phần hóa, tái cơ cấu DNNN giai đoạn 2016-2020 là tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách hoạt động, đẩy mạnh tái cơ cấu DNNN mà trọng tâm là tập đoàn kinh tế, Tổng công ty nhà nước.

Tuy nhiên, việc thực hiện đăng ký lưu ký, đăng ký giao dịch cổ phần theo quy định của Nghị định 60/2015/NĐ-CP và Quyết định 51/2015/QĐ-TTg còn hạn chế.

Đến nay còn gần 400 DNNN đã cổ phần hóa chưa đưa cổ phiếu lên giao dịch tập trung theo quy định dẫn đến việc giao dịch của nhà đầu tư gặp khó khăn, việc đấu giá cổ phần hóa DNNN trở nên kém hấp dẫn đối với nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Đẩy nhanh cổ phần hóa gắn với đăng ký và niêm yết trên sàn chứng khoán

Để thực hiện nhiệm vụ cổ phần hóa, tái cơ cấu DNNN giai đoạn 2016-2020 và gắn đấu giá với đăng ký, lưu ký, đăng ký giao dịch trên thị trường chứng khoán, ngày 30/6/2016, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 115/2016/TT-BTC, hướng dẫn bán cổ phần lần đầu và quản lý, sử dụng tiền thu từ cổ phần hóa của các doanh nghiệp 100% vốn nhà nước.

Theo đó, khi doanh nghiệp cổ phần hóa thực hiện bán đấu giá cổ phần lần đầu (IPO) qua Sở Giao dịch Chứng khoán, phải đồng thời thực hiện việc đăng ký, lưu ký cổ phần trên Trung tâm lưu kí chứng khoán Việt Nam và đăng ký giao dịch trên sàn UPCoM.

Cùng với Thông tư số 115/2016/TT-BTC, tháng 11 vừa qua, Chính phủ đã ký ban hành Nghị định 145/2016/NĐ-CP, sửa đổi, bổ sung Nghị định 108/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán.

Kể từ khi Nghị định 145 được ban hành, tình hình đăng ký giao dịch trên thị trường chứng khoán tập trung (UPCoM) của các doanh nghiệp đã cổ phần hóa được cải thiện rõ rệt, hơn 50 doanh nghiệp đã thực hiện đăng ký giao dịch trên UPCoM tại Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội trong vòng 2 tháng cuối năm 2016.

Thống kê của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội cũng cho thấy, tính đến nay, thị trường UPCoM đang có 387 doanh nghiệp đăng ký giao dịch (cao gấp 11,4 lần cuối năm 2009) với giá trị đăng ký giao dịch đạt hơn 119.390 tỷ đồng.