Định luật hấp dẫn mới của hoạt động M&A toàn cầu

Theo ncseif.gov.vn

(Tài chính) Sau nhiều năm ảm đạm vì ảnh hưởng của khủng hoảng tài chính, các vụ M&A đã sôi động trở lại trên thị trường tài chính toàn cầu. Theo kênh thông tin của Bloomberg, các giao dịch trên toàn thế giới được công bố kể từ đầu năm đến nay đã có giá trị lên tới 3.600 tỷ USD, gần chạm mức đỉnh trong năm 2007. M&A đặc biệt sôi động trong các ngành dược và truyền thông với trị giá giao dịch phổ biến là hơn 10 tỉ USD. Mỹ và Anh là hai thị trường sôi động nhất, đồng thời tỷ lệ các vụ M&A xuyên biên giới đã tăng từ mức gần 17% trong thời kỳ giữa những năm 1990 lên 43% ở thời điểm hiện tại.

Định luật hấp dẫn mới của hoạt động M&A toàn cầu
M&A đặc biệt sôi động trong các ngành dược và truyền thông với trị giá giao dịch phổ biến là hơn 10 tỉ USD. Nguồn: internet
Những biến động mạnh mẽ của thị trường M&A khiến nhiều nhà đầu tư e ngại. Các nhà quản lý quĩ kì cựu và các học giả đã chỉ rõ rằng mặc dù các vụ giao dịch thỏa mãn lòng kiêu hãnh của các bậc lãnh đạo và làm giàu cho các ngân hàng, chúng phá hủy giá trị của các cổ đông. Bằng chứng là khi một công ty thông báo về hoạt động M&A, cổ phiếu của hãng thường có xu hướng giảm điểm bởi nhà đầu tư e sợ số tiền doanh nghiệp đã bỏ ra để thâu tóm vượt quá những lợi ích thu được. Tuy nhiên, kể từ năm 2012, giá cổ phiếu của các công ty đi thâu tóm nhìn chung diễn biến theo xu hướng ổn định hoặc tăng giá. Điều này đặt ra câu hỏi vừa nguy hiểm vừa hấp dẫn: liệu lần này sẽ khác?
 
Trên thực tế các vụ M&A đều tạo ra những giá trị nhất định, ít nhất là trong ngắn hạn: kể từ năm 2000, tổng giá trị thị trường của các công ty đi mua lại và được mua lại đã tăng lên so với thời điểm giao dịch được công bố. Vấn đề nằm ở chỗ những thành quả này đều dồn về cổ đông của công ty được mua lại. Thông thường, người mua trả quá tay cho công ty hợp nhất, khuếch đại hay đánh giá quá cao họ với mục đích bao biện cho giao dịch đó. 
 
Tuy nhiên, lần này lợi ích của mua lại và sáp nhập lại được san đều cho cả hai bên. Nguyên nhân có thể là do nhà đầu tư đang tự khẳng định bản thân: ở Mỹ, các quỹ đang mạnh hơn bao giờ hết. Họ thích lựa chọn các công ty mua lại cổ phiếu quỹ với giá rẻ chứ không muốn mua cổ phần của công ty khác với mức giá đắt hơn.  Trong khi đó, ở châu Âu, các cổ đông là tổ chức (từ các quỹ đầu tư quốc gia cho tới quỹ tư nhân) không còn đóng vai trò quan trọng như thời kỳ những năm 1990. 
 
Định giá các vụ M&A là một công việc khó khăn bởi không hề có khuôn mẫu đảm bảo thành công. Một vài công ty đi thâu tóm trao cho doanh nghiệp bị thâu tóm quyền tự chủ, nhưng một số làm điều ngược lại. Vì vậy, thời điểm là yếu tố rất quan trọng đối với các vụ M&A.