Nhìn lại lịch sử giao dịch 6 năm trở lại đây thì thị trường có 3 lần tăng và 4 lần giảm sau Tết Dương lịch, cá biệt nhất là vào năm 2007 – “thời kỳ vàng son” của thị trường chứng khoán khi VN-Index chỉ riêng tháng 1 tăng 39% từ 751 điểm lên 1.041 điểm. Cơn khát cổ phiếu vào thời bấy giờ đã khiến VN-Index chỉ riêng trong ngày 19/1/2007 tăng hơn 76 điểm (8%) và là lần đầu tiên chỉ số này vượt 1000 điểm trong lịch sử.

Mức giảm mạnh nhất trong tháng 1 thuộc về năm 2008 khi VN-Index mất 9% trong tháng 1 và “rơi một mạch” từ 927 điểm về 315 điểm cuối năm (giảm 66% trong năm 2008).

Bối cảnh 2012 có điểm giống và khác gì so với các thời điểm trước trong lịch sử?

Đầu tiên, VN-Index đã có khoảng thời gian dài tích lũy và đi ngang trong 3 năm 2010-2011-2012 giống như thời điểm tích lũy của năm 2003-2005. Giá cổ phiếu đã xuống đủ thấp để các nhà đầu tư dài hạn gom mua cổ phiếu.

Có rất nhiều thông tin hỗ trợ thị trường ở thời điểm này để khiến những nhà đầu tư chứng khoán dài hạn có thể bắt đầu nhặt mua cổ phiếu.

Sang năm 2013 nhà đầu tư đang chờ đợi động thái bơm vốn 100.000 – 150.000 tỷ để giải quyết bài toán nợ xấu chủ yếu là nợ xấu bất động sản ngay trong quý 2 và quý 3/2013, đồng thời theo lời Thống đốc Nguyễn Văn Bình, Ngân hàng Nhà nước sẵn sàng cung ứng khoảng 20.000 – 40.000 tỷ hỗ trợ người mua nhà với lãi suất hợp lý khoảng 8%.

Chính phủ họp bàn để thành lập công ty quản lý nợ xấu trong ngày 27/12; đề xuất của Bộ Tài Chính về việc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế giá trị gia tăng từ 1/7/2013, kiến nghị đưa tín dụng chứng khoán ra khỏi lĩnh vực phi sản xuất là những bước đi cụ thể của Chính phủ trong việc phối hợp giữa chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa để giải quyết khó khăn tình hình hiện nay.

Với các thông tin như vậy, liệu thị trường có bứt phá được như giai đoạn 2006-2007?

Tuy nhiên bối cảnh 2012-2013 lại khác xa với thời điểm đầu năm 2006.

Thứ nhất, cung tiền đã tăng rất mạnh trong năm 2006 và 2007, tăng trưởng tín dụng trong 2 năm này lên tới 24,8% và 48,9%, GDP tăng 8,23% và 8,46% trong khi GDP của năm 2012 chỉ ở mức 5,02%, tăng trưởng tín dụng khoảng 6%.

Thứ hai, tâm lý các nhà đầu tư đã khác. Năm 2003-2005, các nhà đầu tư chứng khoán chưa nhiều, chưa ai chịu cảnh đau thương mất trắng tài khoản như những gì nhà đầu tư chứng khoán thời điểm 2008-2012 phải trải qua, các doanh nghiệp niêm yết của thời điểm trước cũng không lao đao như bây giờ. Tâm lý “bị thương” khiến những nhà đầu tư chứng khoản ở thời điểm hiện tại đã cảnh giác hơn rất nhiều. Nhà đầu tư chứng khoán đã giảm kỳ vọng lợi nhuận và chọn giải pháp “ăn chắc mặc bền” thay vì cảnh “ôm bom” chờ thị trường lên, chỉ cần bất cứ thông tin nhỏ xuất hiện cũng có thể tác động lên giá cổ phiếu.

Cộng đồng nhà đầu tư cũng được kết nối chặt chẽ, các thông điệp gửi qua skype hay Yahoo Messenger được truyền tải chỉ trong vài giây và có thể khiến thị trường hoặc tăng trần hoặc giảm sàn ngay lập tức. Do đó giao dịch cổ phiếu giai đoạn này sẽ “khó ăn” hơn nhiều.

Thứ ba, số lượng cổ phiếu hiện tại đã lên trên 700 mã, gấp 6-7 lần thời điểm 2006-2007, độ rộng của thị trường đã mở rất nhiều, các bluechips niêm yết hàng tỉ cổ phiếu nên việc thị trường tăng trần ồ ạt như trước rất khó. Theo quan điểm đánh giá của ông Dương Văn Chung, giám đốc môi giới công ty Chứng khoán MB, thị trường thời gian tới sẽ giống như một chuyến tàu chợ, vẫn chạy nhưng sẽ dừng ở nhiều ga.

Hiện các công ty chứng khoán vẫn đang duy trì quan điểm tích cực với thị trường trong ngắn hạn. Theo công ty chứng khoán Maritime bank, với dòng tiền đầu cơ lớn chảy vào thị trường liên tục như các phiên trở lại đây thì việc chỉ số VN-Index nhiều khả năng có thể đạt tới mốc 420 – 425 điểm.