Nhà đầu tư trên thế giới đang tháo chạy khỏi thị trường vàng là bởi giá mặt hàng này đã giảm mạnh.  Điểm rơi sâu nhất tuần qua là trong ngày 20.6 đã giảm xuống mức 1.270 USD/oz – mức thấp nhất từ tháng 9.2010 đến nay. Sau đó, trong phiên này vàng thế giới đã gượng dậy khá nhanh nhưng chốt tuần cũng chỉ dừng ở mức 1.296 USD/oz.

Giá vàng thị trường thế giới giảm mạnh do Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã tuyên bố sẽ thu hẹp, tiến tới chấm dứt gói bơm tiền kích thích kinh tế vào giữa năm 2014. Công bố của FED góp phần nâng giá trị của USD, lãi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm lên đến 2,495%. Điều này khiến vàng không còn là nơi trú ngụ an toàn đối với nhà đầu tư, trong khi sức hấp dẫn của nhiều kênh đầu tư khác đã tăng lên.

Dù giá vàng trên thị trường thế giới đã phục hồi trong phiên giao dịch cuối tuần nhưng nhiều chuyên gia cho rằng, đà tăng này chưa bền vững. Bởi không chỉ giới đầu tư mà các tổ chức cũng đang chạy khỏi vàng. Từ đầu năm đến nay quỹ SPDR Gold Trust đã chỉ bán ra, không mua vào, với số lượng khoảng 520,7 tấn vàng, trị giá khoảng 21,7 tỷ USD. Điều này khiến tổng mức nắm giữ vàng của quỹ này xuống mức thấp nhất kể từ tháng 3.2011 là 2.111,2 tấn.

Trong khi đó, sức mua vàng vật chất tại thị trường Ấn Độ - nơi có nhu cầu tiêu thụ lớn nhất thế giới, hầu như không thay đổi sau khi giá giảm mạnh vào ngày 20.6, trái ngược với diễn biến trong đợt bán tháo vàng hồi tháng 4.2013. Cũng có dự báo cho rằng, giá vàng sẽ tiếp tục giảm trong tuần tới, có thể xuống mức 1.200 USD/oz do áp lực bán đang ở mức cao.

Giá vàng trên thị trường thế giới giảm không phải lúc nào cũng ảnh hưởng đến diễn biến của thị trường trong nước. Nhưng thực tế cũng cho thấy, diễn biến này sẽ tác động đến tâm lý của người dân nước ta và có ảnh hưởng nhất định đến giá vàng trong nước. Mặt khác, những yếu tố tác động đến giá vàng trên thị trường thế giới cũng có diễn biến tương tự tại nước ta.

Trong đó, tỷ giá USD/VND tăng lên mức 21.036 đồng/USD và giá mua ngang bằng với giá bán. Các đợt phát hành trái phiếu Chính phủ tiếp tục nhận được sự quan tâm lớn của nhà đầu tư, luôn bán thành công lượng trái phiếu được phát hành. Nhiều dự báo cho rằng, trong tuần tới giá mặt hàng này sẽ quay quanh mức 39 triệu đồng/lượng, thậm chí có thể giảm sâu thêm, nên mua vào thời điểm này sẽ khó bắt được đáy giá vàng.

Song có lẽ rủi ro lớn nhất đối với người mua vàng hiện nay là việc tất toán trạng thái vàng đang ở chặng cuối. Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình cũng cho biết, Ngân hàng Nhà nước sẽ không gia hạn tất toán vàng, nên bằng mọi giá sẽ phải hoàn thành trước ngày 30.6. Như vậy, sau thời hạn này nhu cầu mua vàng miếng trên thị trường sẽ từ nhu cầu thực của người dân.

Tuy nhiên, không khó để nhận ra là biến động giá vàng ở thị trường nước ta trong nhiều năm qua thường bắt đầu từ lực mua lớn của các tổ chức, ngân hàng. Hoạt động mua bán vàng của người dân không phải là nhân tố chính tạo ra biến động của thị trường.

Ngoài ra, theo Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu khoa học thị trường giá cả Vũ Đình Ánh, sau ngày 30.6, các ngân hàng phải hoàn trả số vàng huy động cho người dân nên sẽ có nguồn cung vàng lớn ra thị trường. Thông thường, khi nguồn cung ra thị trường lớn thì giá bán vàng sẽ giảm.

Trong khi đó, theo tính toán của một số chuyên gia, sau khi các ngân hàng hoàn tất việc tất toán trạng thái, nếu Ngân hàng Nhà nước vẫn tổ chức đấu thầu thì chỉ trong vòng một tháng, chênh lệch giữa giá vàng trong nước - thế giới sẽ chỉ còn 3 triệu đồng/lượng. Thậm chí nếu lượng cung được đưa ra dồn dập trong khi nhu cầu mua chỉ xuất phát từ phía người dân thì trong vòng hai tháng, giá vàng trong nước sẽ rút ngắn khoảng cách còn 1 - 2 triệu đồng/lượng.

Mua vàng thời điểm này có nhiều rủi ro vì giá trên thị trường thế giới đã giảm mạnh và chưa biết đáy khi nào. Hơn nữa, chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới sau ngày 30.6 được nhận định sẽ khó duy trì ở mức từ 6 đến 7 triệu đồng/lượng. Chưa kể với sức ép từ việc chênh lệch giữa giá trong nước và giá thế giới cao, thì có khả năng Ngân hàng Nhà nước sẽ can thiệp để thu hẹp khoảng cách này.

Do đó, các chuyên gia cho rằng, hiện nay là thời điểm tốt để trả các khoản nợ vay bằng vàng, hay thực hiện tất toán. Người mua vàng cần cân nhắc cẩn thận, đầu tư ở mức độ vừa phải và mở rộng kênh đầu tư ra những lĩnh vực khác, thay vì tập trung vào vàng.