Ngân hàng Nhà nước tăng lãi suất phù hợp với kỳ vọng

Brian Lee Shun Rong & Chua Hak Bin, Kinh tế gia Maybank IBG/diendandoanhnghiep.vn

Lần thứ hai trong vòng 1 tháng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã tăng lãi suất điều hành lên 100 điểm cơ bản.

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.

Ngay trước thềm cuộc họp của Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) của Mỹ vào tuần tới, NHNN đã có quyết định tăng lãi suất điều hành. Quyết định này là lần tăng thứ 2 trong vòng một tháng, với mức tăng lãi suất liên tiếp 2 kỳ + 100 điểm cơ bản (bps). 

Diễn biến lãi suất điều hành của NHNN (so với Fed) sau 2 lần tăng
Diễn biến lãi suất điều hành của NHNN (so với Fed) sau 2 lần tăng

NHNN cho rằng các quyết định này nhằm tiếp tục triển khai đồng bộ các biện pháp, góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, tiền tệ, đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng.

Sự quan tâm của ngày hôm nay đối với việc tăng lãi suất của NHNN, phù hợp với kỳ vọng trước đây của chúng tôi về mức tăng thêm + 100bps trong năm nay, để giảm thiểu các rủi ro trước áp lực lạm phát nhập khẩu do mất giá tiền tệ. 

VND theo ước tính của chúng tôi đã mất khoảng 8,5% giá trị của nó so với USD từ đầu năm đến nay.

Theo quyết định của NHNN, lãi suất tái cấp vốn sẽ được nâng lên 6% từ 5%, trong khi lãi suất chiết khấu sẽ tăng lên 4,5% từ 3,5%. Điều này đưa tỷ lệ tái cấp vốn và chiết khấu lên mức trước đại dịch (tức là năm 2019). Giới hạn lãi suất huy động VND cũng được tăng lên, với lãi suất tối đa cho tiền gửi theo tháng nâng lên lần lượt 1% (từ 0,5%) và 6% (từ 5%). Lãi suất tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng trở lên tiếp tục do thị trường xác định.

Giới hạn lãi suất cho vay áp dụng đối với các khoản vay dành cho các lĩnh vực ưu tiên (tức là nông nghiệp, các ngành liên quan đến xuất khẩu, DNNVV, công nghệ cao) được nâng lên 5,5% (từ 4,5%). 

Dù vậy, chúng tôi cho rằng áp lực giảm giá đối với VND sẽ tiếp tục bất chấp quyết định mới nhất của NHNN, vì Fed vẫn tỏ ra "diều hâu" và kiên quyết trong quyết tâm kiềm chế lạm phát (bằng các động thái nâng lãi suất). Hiện tỷ giá USD / VND giao ngay đang chạm đỉnh biên độ giao dịch của NHNN vào thứ Sáu tuần trước, và vẫn duy trì tại mức đó tính đến ngày hôm qua 24/10. Sự can thiệp tỷ giá hối đoái để duy trì VND trong biên độ giao dịch mà NHNN cũng vừa điều chỉnh nâng lên mới đây, có thể sẽ gây thêm áp lực lên dự trữ ngoại hối, mà chúng tôi ước tính là còn ít hơn hơn 90 tỷ đô la vào tuần trước (chỉ hơn 3 tháng nhập khẩu).

Nếu biên độ giao dịch tỷ giá tiếp tục chịu áp lực, có thể có trường hợp giảm giá VND thực tế ít nhất 1%, chẳng hạn như thông qua điều chỉnh trên cơ sở độ nhạy của tỷ giá tham chiếu USD / VND theo thị trường. Điều này sẽ cần thiết để bảo toàn "nhiệt độ" đối với dự trữ đang bị thu hẹp.

Các đợt điều chỉnh lãi suất điều hành NHNN Việt Nam trong 12 năm qua
Các đợt điều chỉnh lãi suất điều hành NHNN Việt Nam trong 12 năm qua

Chúng tôi kỳ vọng NHNN sẽ giữ vững các mức lãi suất điều hành mới đến cuối năm 2022. Hiện rủi ro đối với dự báo tăng trưởng GDP 2023 của chúng tôi đã tăng lên. Cùng lúc, việc Trung Quốc dần mở cửa thay cho chính sách duy trì zero COVID là một tín hiệu tốt hỗ trợ cho tăng trưởng. Do đó, chúng tôi giữ nguyên dự báo về GDP và lạm phát. Dự báo GDP năm 2023 của chúng tôi đối với Việt Nam là + 6%, thấp hơn -0,5% điểm phần trăm so với dự báo trong nước + 6,5%.