Ngành hàng tiêu dùng Việt Nam: Ông lớn tung tiền gom doanh nghiệp

Theo Báo Đầu tư

Ngành hàng tiêu dùng Việt Nam được ví như một bông hoa chớm nở, đầy hấp dẫn với các nhà đầu tư cả trong và ngoài nước. Dự kiến, ngay trong năm nay, ngành hàng này sẽ chứng kiến nhiều thương vụ mua bán và sáp nhập (M&A) thành công.

Ngành hàng tiêu dùng Việt Nam: Ông lớn tung tiền gom doanh nghiệp
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet
Sôi động các hoạt động đầu tư 

Ông Scott Nuttall, Giám đốc Quản lý vốn và tài sản toàn cầu của Công ty Đầu tư vốn tư nhân KKR (Mỹ) cho biết: “Chúng tôi có danh mục đầu tư tốt, những tài sản cho lợi tức hấp dẫn và bắt đầu chia tiền mặt cho nhà đầu tư”.

Cần phải nhắc lại rằng, KKR là cổ đông nắm giữ 18% cổ phần của công ty cổ phần (CTCP) Hàng tiêu dùng Masan (Masan Consumer), thuộc Masan Group, một doanh nghiệp (DN) hàng đầu trong lĩnh vực tiêu dùng tại Việt Nam. Đầu năm nay, KKR thông báo sẽ rót tiếp 200 triệu USD đầu tư vào Masan Consumer.

Ngay sau khi nhận được số vốn mới này, Masan Consumer dự định sẽ mua lại 24,9% cổ phần của CTCP Nước khoáng Vĩnh Hảo, chuyên cung cấp nước khoáng đóng chai, nước ngọt và nước uống có ga. Mới đây, Masan Consumer này lại tiếp tục công bố chào mua công khai 6.083.100 cổ phiếu của Công ty Nước khoáng Vĩnh Hảo (tương đương 75,1% vốn điều lệ), với giá 85.000 đồng/cổ phiếu. Với giá chào mua này, Masan Consumer dự kiến sẽ phải bỏ ra hơn 517 tỷ đồng. Dự kiến, Masan Consumer sẽ thực hiện giao dịch trong thời gian từ ngày 25/2 đến 26/3/2013, nếu thành công, sẽ thâu tóm Nước khoáng Vĩnh Hảo, song không làm thay đổi hoạt động của công ty này.

Ngoài thương vụ trên, với lượng tiền mặt dư dả huy động được từ các đối tác quốc tế, Masan Consumer dự định sẽ tiến hành nhiều thương vụ mưa bán và sáp nhập (M&A) khác trong lĩnh vực hàng tiêu dùng, nhằm thúc đẩy tăng trưởng cả quy mô lẫn giá trị cho công ty.

Trong khi đó, theo nguồn tin riêng của Báo Đầu tư, từ vài năm nay, Hãng giải khát Coca - Cola đã nhòm ngó Công ty Tân Hiệp Phát, DN số 1 về đồ uống của Việt Nam. Theo đó, hàng năm, lãnh đạo cao cấp của Coca Cola đều đến gặp ông chủ Trần Quý Thanh của Tân Hiệp Phát 1-2 lần để bàn bạc về chuyện “kết hôn”. Đổi lại, ông Thanh cũng đều sang thăm nhà máy của Coca - Cola tại một số nước, nhưng đến nay, vẫn chưa đưa ra quyết định cụ thể.

Trao đổi với phóng viên, ông Thanh khẳng định, nếu có cơ hội hợp tác với các nhà đầu tư nước ngoài để đưa thương hiệu mình ra thị trường thế giới và khai thác lợi thế của họ là điều cần thiết để công ty có thêm kinh nghiệm kinh doanh, tận dụng kênh phân phối… Được biết, Công ty đang chuẩn bị tung ra thị trường sản phẩm đồ uống dinh dưỡng mới.

Nhìn lại những thương vụ M&A tiêu biểu tại Việt Nam trong thời gian qua, ngành thực phẩm tiêu dùng luôn đứng đầu về số lượng, với giá trị của nhiều thương vụ lên đến hàng trăm triệu USD.

Chuyên gia kinh tế, TS. Alan Phan từng nhận định, hoạt động M&A ngành hàng tiêu dùng luôn sôi động, bởi đây là ngành có tỷ trọng lớn trong xã hội ở bất cứ thị trường nào. Hơn nữa, sự tăng trưởng mạnh mẽ của các vụ M&A tại Việt Nam không phải là bất thường. Thậm chí, cơ hội cho nhà đầu tư nước ngoài nhảy vào càng lớn, khi điểm yếu của DN Việt Nam đã bộc lộ rõ nét trong khủng hoảng kinh tế, như phụ thuộc quá nhiều vào vốn vay, trong khi quản trị DN lại yếu…

 “Chủ xị” không chỉ là khối ngoại

Như một xu hướng tất yếu, năm nay, ngành này sẽ chứng kiến nhiều thương vụ M&A, mà “chủ xị” là các nhà đầu tư nước ngoài. Cụ thể, sau thời gian tập trung đầu tư vào lĩnh vực ngân hàng và bất động sản, nhiều quỹ đầu tư nước ngoài cũng đang chuyển hướng nhảy vào ngành hàng tiêu dùng.

Ông Shinichiro Hori, Tổng giám đốc Công ty Dream Incubator Việt Nam, thuộc Quỹ Đầu tư công nghiệp DI châu Á (DIAIF - Nhật Bản) cho biết,  Quỹ này đang tìm kiếm đối tác đầu tư lâu dài tại thị trường Việt Nam, thông qua phương thức đầu tư vốn. Theo đó, DIAIF dự kiến đầu tư vào lĩnh vực thực phẩm, đồ uống và thiết bị y tế, chăm sóc sức khỏe. Quy mô các khoản đầu tư từ 5 đến 20 triệu USD/DN, nhằm sở hữu ít nhất 30% cổ phần của mỗi DN. Các nhà đầu tư của DIAIF, gồm Ngân hàng Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JBIC) và những công ty sản xuất, bán lẻ và cung cấp dịch vụ hàng đầu Nhật Bản.

DIAIF đang khá thành công với khoản đầu tư vào CTCP Thực phẩm dinh dưỡng (NutiFood). Nhờ tập trung phát triển mạng lưới phân phối, tăng cường sự hiện diện ở thị trường miền Trung và miền Bắc, nên năm 2012, NutiFood có doanh thu tăng gần 30% so với năm 2011, Trong khi đó, Quỹ Đầu tư VinaCapital cũng đã đầu tư vào hơn 50 DN hàng đầu trong các ngành kinh tế tại Việt Nam, đặc biệt là ngành hàng tiêu dùng.

“Lý do đơn giản nhất để chúng tôi nhắm vào các lĩnh vực này nằm ở số dân của Việt Nam. Với dân số gần 90 triệu người và tỷ lệ dân di cư từ nông thôn lên thành phố từ 2% đến 3% mỗi năm, thì nhu cầu trong các lĩnh vực này sẽ tiếp tục gia tăng mạnh mẽ”, ông Andy Ho, Giám đốc điều hành, Trưởng bộ phận đầu tư VinaCapital tại Việt Nam nói và cho biết thêm, khá nhiều nhà đầu tư đang quan tâm vào ngành hàng tiêu dùng, do kỳ vọng vào lợi nhuận lớn.

Theo ông Andy Ho, đặc điểm của các DN trong lĩnh vực này là hoạt động trong một môi trường rất cạnh tranh. Do đó, tỷ suất lợi nhuận gộp của họ luôn luôn chịu áp lực từ đơn hàng. Trong khi đó, hàng tồn kho thành phẩm, nguyên liệu luôn cao, nên họ cần một nguồn vốn lưu động từ các quỹ đầu tư, với mức lãi suất ban đầu thấp.  “Các nhà quản lý cần phải biết làm thế nào để có giá hàng hóa một cách hợp lý, đồng thời phải quản lý thương hiệu, kho vận đúng cách. Nếu không, công ty có thể bị mắc kẹt với nhiều chi phí cho quảng cáo, mà không bán được hàng, không có doanh thu và lợi nhuận”, ông Andy Ho cảnh báo.

Cũng nên nói thêm ở đây là, những khoản đầu tư của VinaCapital đều khá thành công, do đã chọn được những DN có đội ngũ quản lý tốt…

Tuy nhiên, không chỉ thông qua các quỹ đầu tư, DN ngoại, mà các DN tiêu dùng lớn của Việt Nam, như Masan Group, Vinamilk, Kinh đô… cũng sẵn sàng tung tiền ra để mua cổ phần của những DN nhỏ, yếu thế cùng ngành, nhằm khẳng định vị thế thống trị của mình, sẵn sàng đối đầu với các đại gia tiêu dùng nước ngoài, như Unilever, Procter & Gamble (P&G), Coca - Cola,  Pepsico…