Tập đoàn Tan Chong Motor (trụ sở tại Malaysia) mới đây đã ký biên bản ghi nhớ với Tập đoàn SAIC Motor International (Tập đoàn Công nghiệp ô tô quốc tế Thượng Hải - Trung Quốc nhằm mở rộng sản xuất, kinh doanh ô tô tại Việt Nam.

Không được lòng người tiêu dùng Việt Nam

Tan Chong đang sở hữu các nhà máy lắp ráp ô tô tại Việt Nam và Myanmar. Từ đầu năm 2019, tập đoàn này đổ thêm 50 triệu USD để mở rộng nhà máy sản xuất, lắp ráp xe tại Đà Nẵng. Với việc rót thêm 50 triệu USD, vốn đầu tư dự án nhà máy sản xuất, lắp ráp ô tô của Tan Chong tại Việt Nam tăng từ 100 triệu USD lên 150 triệu USD.

Để hiện thực hóa kế hoạch mở rộng chỗ đứng tại thị trường ô tô Việt Nam, Tan Chong đã bắt tay với Tập đoàn Công nghiệp ô tô quốc tế Thượng Hải, hãng xe nội địa lớn nhất Trung Quốc. Ngoài ra một số hãng ô tô khác cũng đang muốn hợp tác, thuê lại nhà máy Tan Chong ở Đà Nẵng để lắp xe Trung Quốc thay cho nhập khẩu.

Trước xu hướng các đại gia ô tô Trung Quốc muốn nhảy vào sản xuất, lắp ráp và kinh doanh ô tô tại Việt Nam, nhiều chuyên gia cho rằng nguyên nhân do thị trường Việt Nam còn dư địa lớn để khai thác vì nhu cầu mua ô tô của người Việt đang tăng lên. Theo ông Bùi Xuân Trường, Giám đốc Công ty ô tô Trường Thành, vài năm trước đã có nhiều thương hiệu ô tô Trung Quốc nhảy vào thị trường Việt Nam. Để cạnh tranh, xe Trung Quốc hút khách bằng giá rẻ và vẻ ngoài bóng bẩy. Tuy nhiên, với chất lượng hạn chế hơn các thương hiệu xe đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ… nên xe Trung Quốc không được lòng người tiêu dùng Việt Nam.

Thế nhưng hiện nay đã có một số người tiêu dùng “cởi mở” hơn với ô tô xuất xứ từ nước này. “Hiện có thương hiệu ô tô Trung Quốc như Zotye đạt doanh số bán hàng khá tốt vì sử dụng động cơ Nhật Bản là Mitsubishi. Khách hàng đặt mua nhiều vì mẫu mã xe đẹp, nhiều tiện ích, giá cả hợp lý. Chính vì vậy việc các đại gia ô tô Trung Quốc hợp tác phát triển tại thị trường Việt Nam là có cơ sở” - ông Trường nhận định.

Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, trong năm 2018, lượng xe con Trung Quốc nhập khẩu vào Việt Nam đạt khoảng 800 chiếc, chủ yếu là dòng xe du lịch đa dụng (SUV) dưới chín chỗ ngồi. Mặc dù lượng xe này chỉ chiếm khoảng 2% thị phần trong tổng số xe nhập khẩu của Việt Nam nhưng ông Trường cho rằng những chiếc xe Trung Quốc xuất hiện nhiều trên đường cho thấy khách hàng Việt Nam cũng bắt đầu chú ý đến xe từ nước này.

Anh Minh Tuấn, chủ một đại lý kinh doanh ô tô ở huyện Bình Chánh, TP. Hồ Chí Minh, nhận xét hiện nay các hãng xe hơi Trung Quốc tung ra nhiều chiêu để thu hút khách Việt Nam. Nhờ vậy mẫu xe Zotye của nước này nhập vào Việt Nam ngày càng nhiều, doanh số bán ra tính toàn thị trường Việt Nam cũng được vài chục xe mỗi tháng.

“Ô tô Trung Quốc hiện chủ yếu khai thác phân khúc xe bảy chỗ, giá khoảng 500-700 triệu đồng tùy loại. Giá rẻ hơn các mẫu xe sản xuất lắp ráp tại Việt Nam và xe thương hiệu Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ 300-400 triệu đồng. Với lợi thế giá rẻ, nhiều tiện ích, công nghệ nên ô tô Trung Quốc vẫn có thể có cơ hội cạnh tranh các hãng sản xuất xe tại Việt Nam” - anh Tuấn đánh giá.

Vẫn khó chinh phục người Việt

Tuy vậy, anh Minh Tuấn cũng như nhiều đại lý kinh doanh ô tô thừa nhận rất e dè khi lấy xe thương hiệu Trung Quốc vì số lượng người tiêu dùng Việt Nam lựa chọn rất ít. Lý do là ô tô Trung Quốc hay hỏng vặt, việc sửa chữa cũng gặp khó khăn khi phải đợi phụ tùng nhập về từ Trung Quốc.

Chưa kể xe Trung Quốc mất giá rất nhanh, mới mua năm nay, năm sau giá có thể mất một nửa. Đặc biệt gần đây nhiều người than phiền dòng xe Zotye Z8 đang bán chạy của Trung Quốc tiêu tốn nhiên liệu quá nhiều, thậm chí có khi lên đến 15,5-15,7 lít/100 km, cao hơn rất nhiều so với một số dòng xe khác cùng phân khúc, dung tích động cơ.

“Phần điện tử của xe Trung Quốc hay hỏng, nội thất xuống cấp nhanh, không êm; giá rẻ nhưng nhanh xuống vì hầu như không có hậu mãi… Mặt khác, ô tô Trung Quốc hay nhái thiết kế, động cơ, nội thất của những hãng xe nổi tiếng trên thế giới như Range Rover, Audi, Lexus. Thực tế cho thấy những người Trung Quốc làm việc tại Việt Nam là khách hàng chính của các dòng xe Trung Quốc” - chủ một đại lý xe hơi ở Tân Bình (TP. Hồ Chí Minh) phân tích.

Ông Bùi Xuân Trường, Giám đốc Công ty ô tô Trường Thành, cũng cho rằng nếu ô tô Trung Quốc tiếp tục cạnh tranh bằng giá rẻ, vẻ bề ngoài nhái xe sang mà chất lượng, dịch vụ, bảo hành sửa chữa kém thì rất khó cạnh tranh tại thị trường Việt Nam.

“Hiện nhiều tập đoàn trong nước đã chiếm lĩnh thị trường ô tô Việt Nam quá chắc chắn như Thaco, HTC, Vinfast... Ngoài ra, nhiều hãng xe có tiếng nhất thế giới đều có mặt thì rất khó cho đại gia ô tô Trung Quốc cạnh tranh. Quan trọng nhất, đa số người tiêu dùng vẫn hoài nghi với ô tô thương hiệu Trung Quốc. Nếu đại gia ô tô Trung Quốc sản xuất xe phân khúc giá rẻ thì hiện nay quá nhiều hãng đã làm, có nhiều mẫu xe, không thể chen chân. Còn xe sang lại càng khó vì chất lượng không bằng” - ông Trường nhìn nhận.