Phóng viên: Thưa Phó Thống đốc, trong năm 2024 với những thuận lợi, khó khăn đan xen, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã có những giải pháp điều hành chính sách tiền tệ nào nổi bật để góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng, kiểm soát lạm phát?

Phó Thống đốc Đào Minh Tú: Năm 2024 tiếp tục là một năm đầy khó khăn, thách thức, khi tình hình thế giới và khu vực diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường. Kinh tế toàn cầu hồi phục chậm, tăng trưởng không đồng đều ở các khu vực. Lạm phát toàn cầu giảm, nhưng tốc độ giảm vẫn chậm hơn kỳ vọng và tiềm ẩn rủi ro tăng trở lại. Ở trong nước, là một nền kinh tế có độ mở lớn, Việt Nam dễ chịu tác động từ những biến động trên thị trường thế giới, đặt ra rất nhiều thách thức đối với điều hành chính sách tiền tệ (CSTT) của NHNN trong năm 2024, vừa đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, vừa hỗ trợ tăng trưởng kinh tế nhưng vẫn phải đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng.

Trong bối cảnh đó, bám sát chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, NHNN đã điều hành CSTT chủ động, linh hoạt, hiệu quả, phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa (CSTK) và các chính sách vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

NHNN đã điều hành linh hoạt, chủ động nghiệp vụ thị trường mở nhằm hỗ trợ thanh khoản cho các tổ chức tín dụng (TCTD), ổn định thị trường tiền tệ, hỗ trợ thực hiện mục tiêu CSTT.

Trên thị trường lãi suất, sau khi điều chỉnh giảm mạnh lãi suất vào năm 2023, NHNN tiếp tục giữ nguyên các mức lãi suất điều hành ở mức thấp trong bối cảnh lãi suất thế giới vẫn neo ở mức cao, tạo điều kiện cho TCTD tiếp cận nguồn vốn từ NHNN với chi phí thấp, qua đó có điều kiện để hỗ trợ nền kinh tế.

Trên thị trường ngoại tệ, NHNN tiếp tục điều hành tỷ giá linh hoạt, phù hợp với điều kiện thị trường, góp phần hấp thu các cú sốc bên ngoài; phối hợp đồng bộ các công cụ CSTT trong từng giai đoạn để hạn chế áp lực tỷ giá; sẵn sàng hỗ trợ thanh khoản thị trường nhằm phục vụ các nhu cầu ngoại tệ của nền kinh tế, bình ổn tâm lý thị trường và tỷ giá, qua đó ổn định thị trường ngoại tệ, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát.

Trong điều hành tín dụng, để tạo điều kiện thuận lợi cho các TCTD cung ứng vốn cho nền kinh tế, ngày 31/12/2023, NHNN đã giao hết toàn bộ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2024 cho các TCTD và thông báo công khai nguyên tắc xác định để TCTD chủ động thực hiện tăng trưởng tín dụng. Trong năm 2024, NHNN đã chủ động thực hiện 02 lần điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các TCTD vào ngày 28/8/2024 và ngày 28/11/2024 theo nguyên tắc cụ thể, đảm bảo công khai, minh bạch trong điều kiện lạm phát được kiểm soát tốt dưới mức mục tiêu để kịp thời đáp ứng vốn cho nền kinh tế, hỗ trợ phát triển sản xuất, kinh doanh.

Bên cạnh đó, NHNN yêu cầu các TCTD thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo về hoạt động tiền tệ, tín dụng, các quy định về cấp tín dụng nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh, bảo đảm an toàn hệ thống và ổn định thị trường tiền tệ; tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, lành mạnh, hạn chế nợ xấu gia tăng và phát sinh, đảm bảo an toàn hoạt động của TCTD; hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất, lĩnh vực ưu tiên, lĩnh vực là động lực tăng trưởng kinh tế theo chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; kiểm soát chặt chẽ đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; tiếp tục duy trì ổn định mặt bằng lãi suất tiền gửi và nỗ lực hơn nữa để giảm mặt bằng lãi suất cho vay thông qua tiết giảm chi phí, đơn giản hóa thủ tục hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số.

Đồng thời, NHNN tiếp tục chỉ đạo các TCTD đẩy mạnh triển khai các chương trình tín dụng như: Chương trình 145 nghìn tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư với quy mô ban đầu của chương trình là 120 nghìn tỷ đồng; Chương trình tín dụng đối với lĩnh vực lâm, thủy sản 60 nghìn tỷ đồng… Đặc biệt ngành Ngân hàng đã khẩn trương, kịp thời thực hiện các giải pháp hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3 (Yagi).

Tính đến ngày 31/12/2024, tín dụng nền kinh tế tăng khoảng 15% so với cuối năm 2023, hoàn thành mục tiêu đã đề ra từ đầu năm. Tín dụng tập trung vào các sản xuất, kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên.

Với các giải pháp CSTT được triển khai đồng bộ, linh hoạt trong năm 2024, ngành Ngân hàng đã đóng góp tích cực vào các kết quả nổi bật về phát triển kinh tế đất nước trong bối cảnh kinh tế thế giới, khu vực biến động phức tạp. Kinh tế trong nước phục hồi tích cực, tăng trưởng GDP năm 2024 đạt 7,09%; lạm phát được kiểm soát tốt, dưới mức mục tiêu Quốc hội đặt ra; các cân đối lớn của nền kinh tế được đảm bảo.

Những kết quả nêu trên trong điều hành CSTT đã góp phần tạo lập nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định và duy trì lòng tin của cộng đồng nhà đầu tư trong và ngoài nước, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Nhiều tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế uy tín (như Fitch Rating, Moody’s, S&P) tiếp tục đánh giá tích cực về tình hình kinh tế của Việt Nam.

Phóng viên: Thời gian qua, sự kết hợp giữa chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa đã đóng vai trò như thế nào trong việc hỗ trợ phục hồi kinh tế? Ông có thể chia sẻ những điểm nổi bật trong sự phối hợp này?

Phó Thống đốc Đào Minh Tú: CSTT và CSTK là hai chính sách trụ cột trong các chính sách điều hành kinh tế vĩ mô, đặc biệt trong việc thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát. Thời gian qua, trong điều hành CSTT, NHNN luôn có sự phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với CSTK và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm mục tiêu góp phần hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát. Đối với CSTK - tiền tệ, NHNN và Bộ Tài chính thường xuyên trao đổi các thông tin về thị trường tiền tệ, huy động vốn cho ngân sách nhà nước, điều hành ngân quỹ nhà nước, điều hành thống nhất lãi suất trái phiếu chính phủ, lãi suất tín phiếu NHNN và các loại lãi suất điều hành khác. Về phía CSTT, NHNN đã điều hành linh hoạt, chủ động các công cụ CSTT để hỗ trợ thanh khoản cho các TCTD, duy trì mặt bằng lãi suất ở mức phù hợp, nhằm ổn định thị trường tiền tệ, hỗ trợ kiểm soát lạm phát.

Bên cạnh đó, việc phối hợp trong quản lý các quỹ ngoại tệ, thực hiện thanh toán ngoại tệ cũng luôn được hai bên quán xuyến, tạo điều kiện duy trì sự ổn định của tỷ giá và trạng thái ngoại tệ các ngân hàng thương mại và cung cầu thị trường ngoại tệ.

Với việc phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa CSTT, CSTK và các chính sách vĩ mô khác, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, kinh tế trong nước phục hồi tích cực.

Trong thời gian tới, NHNN tiếp tục phối hợp chặt chẽ với CSTK và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm góp phần hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.

Phóng viên: Tình hình kinh tế, chính trị thế giới vẫn đang diễn biến khó lường, NHNN đánh giá những yếu tố quốc tế nào có thể ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ của Việt Nam thời gian tới và dự báo những cơ hội và thách thức đối với ngành Ngân hàng?

Phó Thống đốc Đào Minh Tú: Năm 2025 được dự báo tiếp tục là một năm có nhiều khó khăn, thách thức với kinh tế Việt Nam nói chung và với điều hành CSTT nói riêng khi kinh tế toàn cầu vẫn còn nhiều yếu tố bất định và tiềm ẩn rủi ro. Những tác động từ thị trường thế giới có thể kể đến như: Xung đột địa chính trị còn phức tạp; triển vọng tăng trưởng kinh tế thế giới chưa thật sự rõ ràng; xu hướng bảo hộ thương mại và biến động dòng vốn; lộ trình CSTT khó lường của các ngân hàng trung ương lớn (đặc biệt là Cục Dự trữ liên bang Mỹ - Fed) và biến động trong luân chuyển dòng vốn quốc tế; giá cả hàng hóa thế giới biến động phức tạp, xu hướng gia tăng về an ninh lương thực tại các quốc gia; tác động của thiên tai, thời tiết cực đoan... Những yếu tố này có khả năng gây áp lực lên tỷ giá và thị trường ngoại tệ. Chưa kể, lạm phát toàn cầu giảm nhưng chưa bền vững và tiềm ẩn rủi ro áp lực tăng trong bối cảnh độ mở của nền kinh tế Việt Nam lớn.

Ở trong nước, bên cạnh các yếu tố thuận lợi hỗ trợ tăng trưởng kinh tế (như quyết tâm của Chính phủ thực hiện thắng lợi mục tiêu tăng trưởng 2021-2025, đầu tư công và các giải pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn tiếp tục được đẩy mạnh triển khai...), kinh tế trong nước vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức từ yếu tố bên ngoài nói trên.

Trong khi đó, sức ép cung ứng vốn của hệ thống các TCTD đối với nền kinh tế vẫn còn lớn, kể cả vốn trung dài hạn trong bối cảnh huy động vốn từ thị trường trái phiếu doanh nghiệp, chứng khoán gặp nhiều khó khăn. Điều này tiềm ẩn rủi ro kỳ hạn, rủi ro thanh khoản lớn đối với hệ thống ngân hàng (huy động ngắn hạn cho vay trung dài hạn). Bên cạnh đó, nguồn lực để thực hiện các chương trình tín dụng chính sách còn hạn chế so với nhu cầu thực tế của người nghèo và các đối tượng chính sách; Một số chương trình tín dụng đã được ban hành nhưng chưa được bố trí nguồn vốn ổn định để thực hiện...

Bối cảnh quốc tế và trong nước đặt ra không ít những khó khăn, thách thức đối với ngành Ngân hàng nói chung và công tác điều hành CSTT của NHNN nói riêng trong năm 2025. Tuy nhiên, với sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự linh hoạt, chủ động, quyết liệt của NHNN trong điều hành và những nỗ lực, trách nhiệm cao của hệ thống ngân hàng sẽ từng bước hóa giải những thách thức để đạt các mục tiêu.

Phóng viên: Xin Phó Thống đốc cho biết định hướng điều hành chính sách tiền tệ của NHNN trong năm 2025? NHNN sẽ tập trung vào những mục tiêu và định hướng chính sách cụ thể nào để ứng phó với các biến động từ thị trường quốc tế và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, đảm bảo lạm phát trong tầm kiểm soát?

Phó Thống đốc Đào Minh Tú: 2025 là năm tăng tốc, bứt phá, về đích, phấn đấu đạt kết quả cao nhất các mục tiêu, chỉ tiêu Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025. Đảng, Quốc hội, Chính phủ đặt ra mục tiêu cho năm 2025, đó là tiếp tục ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng kinh tế (phấn đấu tốc độ tăng trưởng GDP cả nước năm 2025 đạt trên 8%) trên cơ sở giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát (bình quân khoảng 4,5%), bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Tập trung cao độ cho việc bổ sung, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý; cải cách, tinh gọn bộ máy, thủ tục hành chính; thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số... đáp ứng tốt nhất cho yêu cầu đổi mới sáng tạo, tạo đột phá phát triển đất nước trong tình hình mới, hướng tới kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của Dân tộc.

Trong bối cảnh còn nhiều khó khăn phức tạp, thách thức và thuận lợi đan xen, bám sát mục tiêu, định hướng của Đảng, Chính phủ, NHNN tiếp tục điều hành CSTT chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với CSTK và các chính sách khác góp phần ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đồng thời ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.

Theo đó, NHNN điều hành nghiệp vụ thị trường mở linh hoạt, bám sát mục tiêu CSTT; Tái cấp vốn đối với TCTD để hỗ trợ thanh khoản, cho vay các chương trình đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, hỗ trợ cơ cấu lại các TCTD và xử lý nợ xấu. NHNN tiếp tục điều hành lãi suất phù hợp với diễn biến thị trường, kinh tế vĩ mô, lạm phát và mục tiêu CSTT; Điều hành tỷ giá linh hoạt nhằm ổn định thị trường ngoại tệ, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát; Thực hiện các giải pháp điều hành tín dụng phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, lạm phát, đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng cho nền kinh tế. NHNN giao chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2025 ngay từ đầu năm cho các TCTD và thông báo công khai nguyên tắc xác định để TCTD chủ động thực hiện tăng trưởng tín dụng; Chỉ đạo các TCTD tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ, kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; Tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng; Tiếp tục triển khai các chương trình, chính sách tín dụng đặc thù đối với một số ngành, lĩnh vực theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Tiếp tục hoàn thiện thể chế pháp luật ngân hàng, tạo cơ sở pháp lý đồng bộ, thuận lợi cho điều hành CSTT và hoạt động ngân hàng; thực hiện quyết liệt công tác cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp;...

Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn Phó Thống đốc!