Sẽ mất nhiều hơn được nếu điều chỉnh tỷ giá

Theo Báo Đại biểu Nhân dân

08:24 25/02/2013

Giá đô la Mỹ trên thị trường tự do đã vượt ngưỡng 21.000 đồng/USD, tại các ngân hàng thương mại cũng tăng kịch biên độ. Theo ý kiến của nhiều người, sự tăng giá này đón đầu sự điều chỉnh tỷ giá sắp tới của Ngân hàng Nhà nước. Dù vậy, việc điều chỉnh tỷ giá, biên độ điều chỉnh như thế nào chưa có sự thống nhất giữa các luồng quan điểm.

Ảnh minh họa. Nguồn:Internet

Có thể thấy, đối với vấn đề điều chỉnh tỷ giá - hiện đang có hai luồng quan điểm trái chiều. Luồng quan điểm thứ nhất cho rằng, tỷ giá danh nghĩa thay đổi không đáng kể thời gian qua, trong khi lạm phát tăng cao, đồng Việt Nam âm thầm lên giá so với đồng USD, khiến các ngành phụ thuộc xuất khẩu gặp khó khăn, kể cả những ngành mà Việt Nam có lợi thế như xuất khẩu cá tra. TS.Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia đánh giá, đồng Việt Nam đang bị đánh giá cao hơn so với đồng USD khoảng 20 - 21% và đồng Việt Nam cũng bị đánh giá cao hơn 3 - 4% so với 19 đồng tiền mà nước ta đang có quan hệ thương mại. Điều này gây bất lợi cho xuất khẩu nước ta.

Các doanh nghiệp và hiệp hội ngành hàng xuất khẩu cũng có cùng quan điểm này. Đại diện Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (Vasep) cho rằng, tỷ giá VNđ ổn định suốt thời gian qua được coi là thành tích của Ngân hàng Nhà nước, nhưng lại gây khó cho doanh nghiệp xuất khẩu. Hay như đại diện Công ty cổ phần dệt 10/10 cũng cho rằng, điều chỉnh tỷ giá sẽ có lợi cho doanh nghiệp chủ yếu xuất khẩu do cân đối được một số chi phí sản xuất trong nước đang tăng.

Một số chuyên gia cho rằng, việc Ngân hàng Nhà nước neo tỷ giá suốt năm 2012 đã đẩy gánh nặng sang năm 2013. Thực tế, xuất khẩu 6 tháng cuối năm 2012 đã bị ảnh hưởng nặng nề. Do đó, năm 2013, Ngân hàng Nhà nước cần xem xét việc điều chỉnh tỷ giá. Để các doanh nghiệp xuất khẩu không bị thiệt thòi, tỷ giá hối đoái cần phải điều chỉnh giảm 2 - 3%. Việc điều chỉnh tỷ giá cũng sẽ giúp cán cân thanh toán nước ta được cân bằng.

Tuy nhiên, luồng quan điểm thứ hai cho rằng, việc điều chỉnh tỷ giá thời điểm này là lợi bất cập hại, vì nhiều lý do. Trước hết, nền kinh tế của nước ta phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu, đặc biệt là nguyên nhiên vật liệu phục vụ sản xuất. Phá giá đồng Việt Nam sẽ khiến giá thành sản xuất trong nước bị đội lên, sản phẩm khó tiêu thụ, tồn kho càng tiếp tục tăng. Theo Giám đốc Công ty thức ăn chăn nuôi Bình Minh Lưu Tiến Tú, điều chỉnh tỷ giá sẽ khiến mọi gánh nặng đổ lên đầu người nông dân, trong khi tăng xuất khẩu thì phải phụ thuộc vào nhiều yếu tố.

Không ai phủ định quy luật đồng tiền giảm giá thì hỗ trợ cho xuất khẩu. Nhưng cũng cần phải lưu ý rằng bản thân tỷ giá riêng lẻ nó không quyết định cho tốc độ tăng trưởng xuất khẩu, vì đây là một hàm nhiều biến, mà tỷ giá hối đoái chỉ là một biến số. Vả lại, xuất khẩu ở nước ta phụ thuộc không quá nhiều vào tỷ giá hối đoái. Ngay cả những doanh nghiệp xuất khẩu cũng chưa chắc đã được lợi. Chủ tịch Hiệp hội chế biến gỗ và lâm sản Việt Nam Nguyễn Tôn Quyền phân tích, doanh nghiệp sẽ phải vay tiền đồng hoặc sử dụng tạm ứng của đối tác nếu tỷ giá được điều chỉnh lên trên mức 21.000 đồng/USD. Những thuận lợi do điều chỉnh tỷ giá không bù đắp được việc chi phí đầu vào tăng, nhất là với vay ngoại tệ để thanh toán đơn hàng, nhập khẩu nguyên liệu. Đồng quan điểm này, đại diện Hiệp hội thép Việt Nam cho rằng, doanh nghiệp ngành thép sẽ gặp khó khăn do hiện đã nhập siêu lên tới 5,5 tỷ USD.

Theo Ts Lê Thẩm Dương - Trưởng khoa Quản trị kinh doanh, Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh, cần cân nhắc kỹ câu chuyện điều chỉnh tỷ giá, và chỉ điều chỉnh khi cực chẳng đã. Bởi việc điều chỉnh tỷ giá chỉ được lợi cho xuất khẩu nhưng lại ảnh hưởng đến tâm lý của người dân, cũng như thực hiện mục tiêu giảm nhập siêu.