Một trong những sự kiện nổi bật nhất của nền kinh tế nước ta trong năm 2014 là mức tăng rất thấp của chỉ số giá tiêu dùng (CPI). Đến tháng 12.2014, CPI chỉ tăng 1,84% so với tháng 12.2013. Mức lạm phát này thấp kỷ lục trong 13 năm qua, thấp hơn nhiều so với chỉ tiêu 7% Quốc hội đề ra từ đầu năm. TS. Ngô Thị Ánh Dương, Phó vụ trưởng Vụ Thống kê Giá, Tổng cục Thống kê nhận xét, có thể nói năm 2014 là một năm thành công của ổn định giá cả sau một quá khứ có nhiều năm giá tăng cao và bất thường. Chuyện tăng giá năm 2014 không còn là nỗi lo thường trực từ Chính phủ đến doanh nghiệp, người dân.

Các chuyên gia dự hội thảo Lạm phát thấp ở Việt Nam, cơ hội và thách thức cho rằng, lạm phát năm nay thấp là tất yếu, do liên tiếp diễn ra các đợt giảm giá xăng, dầu và giá gas, khiến giá nhóm giao thông giảm 2,75%, đóng góp 0,24% trong tổng mức giảm chung của giá cả năm 2014. Thậm chí, CPI có thể còn thấp hơn nữa nếu giá xăng dầu và vận tải trong nước được giảm nhanh hơn và sát hơn tương ứng mức giảm giá xăng dầu thế giới.

CPI thấp, đồng nghĩa với lạm phát thấp sẽ mở ra cơ hội để nước ta thực hiện những chính sách điều hành vĩ mô, trong đó có tái cấu trúc nền kinh tế - điều kiện căn bản để nền kinh tế hồi phục trong dài hạn. Theo TS. Nguyễn Ngọc Tuyến, Viện Kinh tế Tài chính, lạm phát thấp và thấp hơn nhiều so với tốc độ tăng trưởng kinh tế cũng là cơ hội để điều hành tỷ giá và lãi suất ở mức hợp lý hơn. Đây có lẽ là thời điểm chín muồi để tiếp tục hạ thêm lãi suất huy động, từ đó giảm tối đa lãi suất cho vay để tạo điều kiện thúc đẩy sản xuất - kinh doanh, tạo môi trường cho các nhà đầu tư, nhất là đầu tư nước ngoài. CPI thấp và ổn định cũng sẽ thúc đẩy năng suất lao động, tạo công ăn việc làm, từ đó góp phần cải thiện mức sống thực tế của người dân (tính riêng tháng 11.2014, so với cùng kỳ 2013, số hộ thiếu đói giảm 77,5%; số nhân khẩu thiếu đói giảm 77,1%).

Xu hướng ổn định của lạm phát được dự báo sẽ tiếp diễn trong năm tới. TS. Nguyễn Ngọc Tuyến, Viện trưởng Viện Kinh tế - Tài chính dự đoán, CPI năm 2015 có thể dao động trong khoảng 2 – 3% vì 5 lý do. Đó là, kinh tế thế giới còn gặp nhiều khó khăn. Giá dầu giảm được dự báo sẽ kéo dài trong một thời gian và có thể là một vài năm tới. Chính sách tiền tệ không có nhiều đột biến so với năm 2014. Chính sách tài khóa thắt chặt sẽ được Chính phủ duy trì để ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì tăng trưởng ở mức vừa phải, hạn chế rủi ro cho nền kinh tế. Giá cả một số sản phẩm thuộc phạm vi quản lý của Nhà nước sẽ không có nhiều biến động lớn trong năm 2015.

Nhiều chuyên gia kinh tế dự Hội thảo cũng cho rằng, mức lạm phát này sẽ kéo dài trong một số năm, và cũng nhiều khả năng sẽ là suốt giai đoạn 2016 – 2020. Lạm phát và tăng trưởng kinh tế chỉ thay đổi mạnh khi nào số nợ xấu và những rủi ro trong nền kinh tế được xử lý và kiểm soát một cách triệt để. Trong khi đó, Tổng cục Thống kê dự báo CPI sẽ ở mức trên dưới 4% với lý do: các yếu tố dịch bệnh, thời tiết, giá xăng dầu tác động vào CPI năm 2014 thì chưa chắc đã lặp lại trong năm 2015.

Với dự báo khả quan về bức tranh lạm phát 2015 như vậy, TS. Nguyễn Thanh Sơn (ĐH Quốc gia Hà Nội) cho rằng, cần kiên định mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô và thực hiện tốt chính sách tiền tệ linh hoạt, chính sách tài khóa chặt chẽ, điều hành lãi suất phù hợp với mục tiêu kiểm soát lạm phát. Đồng thời, tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp… nhằm bảo đảm hài hòa giữa các mục tiêu kiểm soát lạm phát và tăng trưởng kinh tế trong thời gian tới.