Rủi ro gia tăng

Chỉ riêng 2 phiên gần nhất ngày 15 và 16/4, VN - Index đã mất gần 22 điểm còn HNX - Index mất 4,5 điểm nhưng lại không có một nguyên nhân rõ ràng. Những ngày gần đây, vấn đề “khoảng trống thông tin” đã được nhắc đến khá nhiều, có nghĩa là khi thị trường không có tin gì hỗ trợ, đi ngang, sau một thời gian nhà đầu tư cảm thấy chán, bán ra, rút tiền về và thị trường lại giảm.

Trước đó, từ ngày 3/4 đến 8/4, VN - Index đã có 4 phiên tăng từ 580 điểm lên hơn 600 điểm, nhưng thanh khoản không mấy ấn tượng, trung bình chưa đến 2.000 tỷ đồng/phiên, lực đẩy của VN - Index trong 4 phiên này đến từ nhóm blue chip với đầu tàu là GAS (từ 8.0 lên hơn 9.0) và VNM (từ 14.0 lên 14.5). Cùng thời điểm này HNX - Index đi ngang quanh mốc 87-88 và thanh khoản tầm 700 tỷ đồng/phiên, cho thấy dòng tiền đầu cơ không còn mặn mà lắm với thị trường.

Còn nếu nhìn trong 20 phiên gần nhất, thị trường thường biến động rất “một màu” theo mỗi xu hướng, tức đã giảm thì giảm liên tục vài phiên và tăng cũng như vậy. Hiện thời, vùng giá 600-610 điểm có vẻ là đỉnh trong ngắn hạn của VN - Index, nhưng đáy là bao nhiêu chưa xác định rõ nên nhà đầu tư cảm thấy e ngại cũng là điều dễ hiểu.

Phiên hôm qua 16/4, vào đầu giờ chiều, có những thời điểm VN - Index đã mất gần 19 điểm, xuống khu vực 565 điểm, đến lúc này lực mua mới bắt đầu xuất hiện và dần đẩy chỉ số bớt giảm để kết thúc phiên chỉ mất 12 điểm, còn 574 điểm.

Trong 2 phiên gần nhất, cũng là 2 phiên giảm mạnh nhất, thanh khoản đều ở trạng thái tích cực với hơn 3.000 tỷ đồng/phiên. Lực bắt đáy rõ ràng có, nhưng vấn đề lại nằm ở cách mua thường vớt hàng giá rẻ, chỉ cần giá bớt rẻ đi đôi chút lực mua cũng giảm trở lại. Đà phục hồi của thị trường vì vậy bị đứt quãng, ảnh hưởng đến tâm lý chung của nhà đầu tư, sẽ có những người thấy vậy nên chọn phương án bán ra cho chắc. 

Phân hóa khắc nghiệt

Tháng 4 đã đi qua được một nửa, kỳ vọng về những thông tin đến từ Đại hội cổ đông cũng như kế quả kinh doanh quý I/2014 của các công ty niêm yết có phần nào đó dang dở. Chỉ một số ít blue chip công bố những thông tin khả quan nhưng không thể khuấy động để thị trường lạc quan hơn. Sự sôi động kém đi, sự phân hóa mạnh và khắc nghiệt sẽ đến.

Như đã nói ở trên, lực mua của thị trường tính đến thời điểm này vẫn còn rất mạnh, nhưng sẽ chỉ chấp nhận mức giá rẻ nên từ đây có thể thấy rằng động thái của bên mua sẽ quyết định thị trường trong thời gian sắp tới. Đối với những quỹ đầu tư bắt đầu tham gia thị trường chứng khoán Việt Nam từ đầu năm 2014, có lẽ đây là thời điểm rất thuận lợi để vào hàng.

Nhóm cổ phiếu đầu cơ thường có liên quan đến cả margin, hiện đang chịu áp lực bán ra cực lớn, nắm được tâm lý này, có lẽ bên mua sẽ ép giá. Bên bán dưới áp lực rủi ro, cả những sự cảnh báo từ phía công ty chứng khoán, sẽ phải bán quyết liệt. Blue chip sẽ không bị ép giá, lực mua có thể ổn định hơn, nhưng nếu không có những thông tin mang tính đột phá giá cổ phiếu cũng không thể chạy, mà như vậy thị trường cũng khó lòng tăng. Đối với những người đã bán ra, chỉ khi nào thị trường có xu hướng hay thông tin nào thực sự rõ ràng họ mới quay trở lại mạnh.

Cũng không thể không nhắc đến áp lực giải chấp trong bối cảnh hiện nay. Đối với nhóm blue chip, do mang tính an toàn cao hơn, nên nhà đầu tư có thể chấp nhận giữ cổ phiếu (bằng việc sử dụng margin) lâu hơn. Nhưng trong bối cảnh thị trường không thuận lợi, nắm giữ quá lâu có thể tác động đến tâm lý của nhà đầu tư. Chỉ cần nhìn cổ phiếu khoảng 1 tháng không tăng, VN - Index diễn biến phập phù, nhà đầu tư chưa cần bị “margin call” (yêu cầu giải chấp) cũng sẽ tự mình bán ra để giảm thiểu rủi ro, áp lực tâm lý và cũng hạn chế cả lãi vay.

Còn với nhóm cổ phiếu đầu cơ, có thể sau 2-3 phiên giảm sàn, việc giải chấp là điều bắt buộc để nhà đầu tư có một quãng thời gian ổn định trở lại mới tiếp tục mua vào. Cũng phải nói rõ, tâm lý của nhà đầu tư hiện nay không đến mức bi quan, hoặc bị tác động tiêu cực, bởi cho đến lúc này với những nhà đầu tư đã tham gia thị trường chứng khoán từ lâu đây là giai đoạn không có lãi, hoặc giảm lãi, chứ không phải thua lỗ.

Nếu theo dõi thị trường những tháng gần đây, có thể thấy xu hướng lình xình vào nửa đầu nhưng lại rất tích cực vào nửa cuối tháng và xu hướng này đang có những dấu hiệu lặp lại trong tháng 4 này. 2 phiên gần nhất, khối ngoại đều mua ròng khá mạnh với giá trị ròng đạt gần 190 tỷ đồng tại HOSE.

Tuần này cũng là khởi điểm cho Đại hội cổ đông của các công ty lớn, đầu ngành và tuần sau cũng chính là tuần cao điểm nhất của mùa Đại hội cổ đông khi có những ngày có cả chục công ty niêm yết cùng làm đại hội. Việc gặp gỡ lãnh đạo doanh nghiệp, nghe về kế hoạch kinh doanh, tình hình của công ty cũng sẽ giúp tâm lý của các nhà đầu tư vững vàng hơn.

Như vậy trong ngắn hạn, nếu khu vực 565-570 điểm, vốn được xem là ngưỡng hỗ trợ rất mạnh của thị trường những tháng qua được giữ vững, thị trường có thể sẽ tiếp tục đi ngang, tích lũy. Chỉ những cổ phiếu có tin tốt, hoạt động khả quan thực sự mới bật lên. Thị trường sẽ chỉ bùng nổ nếu có những thông tin mang tính bước ngoặt, còn nếu chỉ dựa vào dòng tiền và sự vận hành hiện thời e rằng khó.