Năm 2020 với ý nghĩa là năm cuối triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XII và Kế hoạch 5 năm 2016-2020, cũng là năm tổng kết việc thực hiện Chiến lược cải cách và hiện đại hoá hệ thống thuế đến 2020, ngành Thuế đã nghiêm túc thực hiện mục tiêu “kép”, vừa hoàn thành nhiệm vụ thu NSNN, vừa góp phần hỗ trợ doanh nghiệp (DN) và người dân vượt qua khó khăn trong thời kỳ dịch bệnh. Tạp chí điện tử Tài chính giới thiệu 10 sự kiện nổi bật công tác thuế năm 2020 vừa được Tổng cục Thuế công bố.

1. Thu ngân sách đạt kết quả khá trong bối cảnh đại dịch Covid-19

Dù phải đối mặt với rất nhiều khó khăn thách thức, đặc biệt là tác động của dịch Covid-19 và bão lũ liên tiếp ở miền Trung, nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng; sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt của Quốc hội, Chính phủ, Bộ Tài chính; sự nỗ lực duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh của cộng đồng DN và sự phấn đấu quyết tâm cao của toàn thể cán bộ công chức (CBCC), tổng thu ngân sách do ngành Thuế quản lý năm 2020 ước đạt 1.262.200 tỷ đồng, bằng 100,6% dự toán.

Trong đó, thu nội địa ước đạt 1.227.800 tỷ đồng, bằng 100,7% dự toán. Số thu nội địa từ thuế, phí ước đạt 928.000 tỷ đồng, bằng 91,2% dự toán (hụt 90.100 tỷ đồng). Kết quả ấn tượng này đã đưa số thu do ngành Thuế quản lý giai đoạn 2016-2020 cán mốc trên 5,6 triệu tỷ đồng, giúp thu ngân sách ngày càng bền vững hơn, tỷ trọng thu nội địa trong tổng thu ngân sách tăng dần từ 77,4% năm 2016 lên 85,3% vào năm 2020, vượt mục tiêu đề ra tại Chiến lược tài chính đến 2020.

2. Thực hiện thành công Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011-2020

Với tinh thần quyết tâm và nỗ lực cao của toàn ngành ngay từ khi triển khai thực hiện, Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011-2020 đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Theo đó, hệ thống chính sách, pháp luật thuế và thu ngân sách đã được hoàn thiện theo hướng đảm bảo công bằng và mở rộng cơ sở thu, thu đúng, thu đủ, thu kịp thời các khoản thu vào NSNN.

Công tác quản lý thuế đã được hiện đại hóa toàn diện theo chuẩn mực quốc tế, cả về phương pháp quản lý và thủ tục hành chính. Tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ thuế các cấp được kiện toàn, tinh giảm phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Cơ sở vật chất, trang thiết bị toàn ngành đầu tư theo hướng hiện đại, đồng bộ, chú trọng phát triển các dịch vụ thuế điện tử, tạo thuận lợi cho người nộp thuế trong thực hiện nghĩa vụ thuế, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Nhờ đó, thời gian nộp thuế chỉ còn 384 giờ (trong đó thuế là 237 giờ, bảo hiểm xã hội (BHXH) 147 giờ), giảm 557 giờ so với đánh giá của Ngân hàng Thế giới tại DB2011.

Cả nước đã có 99,89% DN sử dụng dịch vụ khai thuế điện tử, 99,42% DN tham gia dịch vụ nộp thuế điện tử, 96,28% DN hoàn thuế điện tử. Ứng dụng công nghệ thông tin được thực hiện trong tất cả các khâu của quản lý thuế, giúp nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý thuế... Với những kết quả này, ngành Thuế không chỉ thực hiện thành công các mục tiêu đề ra trong Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011-2020, mà còn tạo tiền đề quan trọng và cơ sở thực tiễn để tiếp tục xây dựng Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2021-2030.

3. Kịp thời thực thi nhiều giải pháp hỗ trợ người nộp thuế vượt qua đại dịch

Để kịp thời hỗ trợ DN và người dân ứng phó với đại dịch Covid-19 phù hợp với bối cảnh điều kiện của đất nước, đồng thời tiếp tục thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ về phát triển kinh tế xã hội và NSNN năm 2020, Tổng cục Thuế đã chủ động phối hợp với các đơn vị tham mưu, đề xuất Bộ Tài chính trình Chính phủ, trình Quốc hội ban hành nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thị trường như: Nghị định số 41/2020/NĐ-CP về gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất; Nghị định số 70/2020/NĐ-CP quy định giảm mức thu lệ phí trước bạ đối với ôtô sản xuất, lắp ráp trong nước; Nghị định số 109/2020/NĐ-CP gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ôtô sản xuất, lắp ráp trong nước; Nghị quyết số 954/2020/UBTVQH14 về tăng mức giảm trừ gia cảnh của người nộp thuế và người phụ thuộc; Quyết định số 22/2020/QĐ-TTg về giảm tiền thuê đất; Nghị quyết số 116/2020/QH14 về giảm thuế TNDN phải nộp của năm 2020 đối với DN, hợp tác xã, đơn vị sự nghiệp và tổ chức khác; Nghị quyết số 107/2020/QH14 về miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến năm 2025; Nghị quyết số 979/2020/UBTVQH14 về giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với nguyên liệu bay.

Đặc biệt, với tinh thần chủ động hỗ trợ người nộp thuế vượt qua khó khăn, trong năm Tổng cục Thuế đã triển khai Hệ thống 479 kênh thông tin hỗ trợ thủ tục thuế qua Cổng điện tử Etax. Đây là những giải pháp hữu hiệu giúp người nộp thuế nhanh chóng hồi phục và ổn định hoạt động trong trạng thái bình thường mới.

4. Cơ bản hoàn thiện hành lang pháp lý đưa Luật Quản lý thuế vào cuộc sống

Để tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân thực hiện tốt các quy định của Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 có hiệu lực thi hành từ 1/7/2020, trong năm 2020 Tổng cục Thuế đã khẩn trương nghiên cứu trình Bộ Tài chính trình Chính phủ ban hành 5 nghị định và trình Bộ Tài chính ban hành 8 thông tư.

Các văn bản, quy định hướng dẫn triển khai Luật Quản lý thuế được xây dựng theo hướng đảm bảo nội dung phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước và Quốc hội, trong đó có chính sách thu, quản lý nguồn thu theo Nghị quyết số 07-NQ/TW của Bộ Chính trị và các nghị quyết của Quốc hội có liên quan. Đặc biệt, hệ thống văn bản hướng dẫn Luật Quản lý thuế số 38 đã đảm bảo tính thống nhất của các văn bản quy định pháp luật. Đồng thời, dựa trên nguyên tắc đơn giản, minh bạch, phù hợp với thực tiễn và vận dụng tối đa ứng dụng công nghệ thông tin vào quy trình quản lý thuế để tạo thuận lợi nhất cho người nộp thuế.

5.  Hoàn thành hợp nhất chi cục thuế khu vực trước 10 tháng

Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và Quyết định số 520/QĐ-BTC của Bộ Tài chính phê duyệt kế hoạch sắp xếp, sáp nhập, hợp nhất chi cục thuế (CCT) quận, huyện, thị xã, thành phố thành CCT khu vực thuộc cục thuế tỉnh, TP trực thuộc trung ương, tính đến tháng 2/2020, toàn hệ thống thuế đã tiến hành sắp xếp, hợp nhất 565 CCT để thành lập 267 CCT khu vực, giảm 296 CCT, từ 711 xuống còn 415 CCT, đạt 102% kế hoạch về số lượng và vượt thời gian trước 10 tháng. Do sắp xếp lại tổ chức, bộ máy, nên số cán bộ, nhất là nhân sự lãnh đạo cũng giảm tương ứng.

Cụ thể, giảm 62 trưởng phòng, 296 chi cục trưởng, 2.100 đội trưởng. Tính chung đợt cải cách này đã giảm được 2.485 đầu mối (27 phòng thuộc cơ quan Tổng cục; 62 phòng của cục thuế tỉnh, thành phố; giảm 296 CCT tại các cục thuế tỉnh, thành phố; 2.100 đội thuế thuộc CCT). Việc cắt giảm CCT đã giúp tinh gọn bộ máy, giảm bớt các tầng nấc trung gian, các bộ phận quản lý nội ngành để tập trung nguồn lực cho bộ phận quản lý thuế trực tiếp, qua đó nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị được giao.

6.  Vượt 61% kế hoạch tích hợp thủ tục hành chính thuế lên Cổng dịch vụ công quốc gia

Trong năm, với nỗ lực không ngừng trong việc đổi mới, nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin, đến đầu tháng 9, toàn ngành đã hoàn thành tích hợp 150 thủ tục hành chính (TTHC) về thuế lên Cổng dịch vụ công quốc gia, về đích trước 6 tháng và vượt 61% so với kế hoạch được giao tại Quyết định số 411/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Trong đó, nổi bật phải kể đến quá trình Tổng cục Thuế phối hợp với Cục Kiểm soát thủ tục hành chính và Bộ Công an hoàn thành triển khai thí điểm khai lệ phí trước bạ ôtô, xe máy; đồng thời hoàn thiện dịch vụ nộp lệ phí trước bạ ôtô, xe máy để đáp ứng dịch vụ công thứ 1.000 của Cổng dịch vụ công quốc gia về đăng ký xe. Việc tích hợp các TTHC lên Cổng dịch vụ công quốc gia đã góp phần giúp người dân, DN dễ dàng tiếp cận với các dịch vụ công của Tổng cục Thuế, đảm bảo việc thực hiện TTHC thuế được nhanh chóng, thuận tiện và minh bạch.

7.  Xử lý dứt điểm 1.541 tỷ đồng tiền nợ thuế không còn khả năng nộp ngân sách

Chủ động thực hiện Nghị quyết 94/2020/NQ-QH14 về khoanh nợ tiền thuế, xóa nợ tiền phạt chậm nộp, tiền chậm nộp không có khả năng nộp ngân sách, Tổng cục Thuế đã kịp thời tham mưu với Bộ Tài chính ban hành Thông tư 69/2020/TT-BTC quy định hồ sơ và trình tự, thủ tục xử lý nợ; ban hành Chỉ thị số 03/CT-BTC triển khai thực hiện khoanh nợ tiền thuế, xóa tiền chậm nộp không còn khả năng nộp NSNN và Công văn 3147/BTC-TCT gửi Bí thư tỉnh ủy, Chủ tịch UBND các tỉnh, Thành phố phối hợp chỉ đạo triển khai thực hiện.

Nhờ sự vào cuộc nhanh chóng, kịp thời của cả hệ thống chính trị, tính đến cuối năm 2020, đã có 63/63 Cục Thuế ban hành quyết định khoanh nợ với tổng số tiền nợ thuế khoanh là 22.614 tỷ đồng, trong đó đã xử lý xóa nợ tiền chậm nộp không còn khả năng nộp NSNN với tổng số tiền xóa là 1.541 tỷ đồng.

8. Kỷ niệm 75 năm Ngày Truyền thống ngành Thuế Việt Nam và 30 năm thành lập Tổng cục Thuế

Năm 2020 đánh dấu mốc kỷ niệm 75 năm Ngày Truyền thống ngành Thuế Việt Nam (10/9/1945-10/9/2020) và 30 năm thành lập Tổng cục Thuế (1/10/1990-1/10/2020). Trong suốt chặng đường xây dựng, phát triển và trưởng thành của ngành, các thế hệ công chức, viên chức, người lao động trong toàn hệ thống đã không ngừng phấn đấu, đoàn kết, sáng tạo, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn thách thức để hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao trong mọi hoàn cảnh, góp phần làm nên những nét son trong truyền thống lịch sử vẻ vang của ngành. Bởi thế, mỗi dịp kỷ niệm Ngày truyền thống là thêm một lần, các thế hệ cán bộ công chức ngành Thuế được cùng nhìn lại chặng đường đã qua, cùng ôn lại những kỷ niệm, thành tích đã có để thêm tự hào, thêm thôi thúc ý chí quyết tâm vươn lên hơn nữa, phát huy những nền tảng, thế mạnh, vượt qua mọi thách thức để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị, nâng vị thế ngành Thuế lên tầm cao mới.

Cũng nhân dịp này, để ghi nhận và tôn vinh những người nộp thuế tiêu biểu thuộc các thành phần kinh tế và đã không ngừng nỗ lực phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh và đóng góp cho NSNN, thúc đẩy sự phát triển chung của đất nước và sự phát triển của ngành Thuế trong 30 năm qua, Tổng cục Thuế đã tổ chức tôn vinh 30 tập thể có thành tích tiêu biểu, xuất sắc trong việc chấp hành và thực hiện tốt nghĩa vụ thuế với NSNN.

9. Nâng tầm vị thế và sức mạnh của hệ thống tổ chức Đảng trong ngành Thuế

Cùng với việc hoàn thành thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ của nhiệm kỳ 2015-2020 và triển khai phương hướng của nhiệm kỳ 2020-2025 với quyết tâm xây dựng ngành Thuế ngang tầm khu vực và thế giới, trong năm, hệ thống các cơ sở đảng trong ngành Thuế đã hoàn thành việc tổ chức đại hội các cấp để tiến tới Đại hội Đại biểu toàn quốc Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ XIII.

Theo đó, với nhiều giải pháp linh hoạt và sáng tạo, ngành Thuế đã chủ động đưa toàn bộ các tổ chức đảng ở cấp chi cục thuế về trực thuộc Đảng bộ Cục Thuế, đồng thời có 2 Đảng bộ Cục Thuế trực thuộc Thành ủy và Tỉnh ủy tại địa phương, nhằm củng cố, kiện toàn và thống nhất sự lãnh đạo, chỉ đạo để nâng cao sức mạnh trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ chính trị. Nhờ đó, 2020 là năm ngành Thuế vinh dự có số đảng viên là lãnh đạo cục thuế được bầu vào Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh/Thành phố đông nhất (11 người); cũng là năm có nhiều đảng viên được bầu dự đại hội cấp trên nhiều nhất từ trước đến nay.

10. Gần 18.000 lượt tập thể, cá nhân ngành Thuế được khen thưởng qua 5 năm

Năm 2020 đánh dấu nhiều sự kiện chính trị quan trọng của ngành Thuế, trong đó có việc tổ chức thành công Hội nghị đại biểu điển hình tiên tiến lần thứ V dưới hình thức trực tuyến với 63 điểm cầu tại các cục thuế tỉnh, thành phố. Đây là hoạt động chính trị to lớn của ngành nhằm tổng kết, đánh giá hiệu quả các phong trào thi đua yêu nước và công tác khen thưởng giai đoạn 2015-2020, đề ra phương hướng, nhiệm vụ cho giai đoạn 2021-2025.

Trong 5 năm qua, với nhiều sáng kiến trong tổ chức triển khai thực hiện nhiệm vụ, các phong trào thi đua đã trở thành động lực thúc đẩy các tập thể, cá nhân trong toàn ngành ra sức phấn đấu với nhiều giải pháp, sáng kiến thiết thực, góp phần đưa số thu NSNN hàng năm luôn vượt dự toán, số thu năm sau cao hơn năm trước. Qua các phong trào thi đua, đã có 3.901 lượt tập thể và 13.941 lượt cá nhân là các điển hình tiên tiến của ngành Thuế được Đảng và Nhà nước ghi nhận và trao tặng nhiều phần thưởng cao quý.