Cá tầm nhập lậu tung hoành, doanh nghiệp nội kêu cứu

Theo kinhtevadubao,vn

Trước diễn biến phức tạp và ngang nhiên của việc nhập lậu cá tầm từ Trung Quốc, Hiệp hội Phát triển cá nước lạnh tại Việt Nam, các nhà sản xuất nuôi trồng cá tầm tại Tây Nguyên, các nhà phân phối thủy hải sản tại khu vực TP. Hồ Chí Minh, Bà Rịa-Vũng Tàu và các tỉnh Nam Bộ vừa có văn bản “kêu cứu” lên Thủ tướng Chính phủ.

Cá tầm nhập lậu tung hoành, doanh nghiệp nội kêu cứu
Cá tầm nuôi tại tại hồ thủy điện Đa Mi Bình Thuận. Nguồn: kinhtevadubao.vn

Vô lý chuyện cá tầm từ Bắc "bay" vào Nam

Theo các đơn vị trên, thì hiện mỗi ngày có khoảng 2-3 tấn cá tầm được chuyển vào TP. Hồ Chí Minh qua sân bay Tân Sơn Nhất và bán ra thị trường với giá rất thấp, chỉ khoảng 120.000-130.000 đồng/kg. Trong khi đó, cá tầm nuôi quy mô lớn và chủ yếu là ở hồ thủy điện các tỉnh miền Trung như Bình Thuận, Bình Định và Tây Nguyên như Lâm Đồng, Đắk Lắk… Dọc một số tỉnh biên giới phía Bắc có nuôi nhưng lượng cá tầm nuôi thương phẩm chưa nhiều. Vì vậy khó có chuyện cá tầm thương phẩm lại được vận chuyển từ miền Bắc vào Nam hàng ngày và nhiều đến vậy!

Hơn nữa, giá cá tầm bán sỉ (tại hồ) ở phía Bắc đã là 150.000-160.000 đồng/kg. Còn các nhà sản xuất cá tầm lớn trong nước tập trung ở Tây Nguyên lại khẳng định chỉ vận chuyển cá tầm về TP.HCM bằng đường bộ, không vận chuyển bằng đường hàng không. Ngoài ra, Cơ quan Cites Việt Nam cũng khẳng định chưa hề cấp phép nhập khẩu cá tầm.

Với những lập luận trên, các đơn vị này cho rằng, lượng cá tầm vận chuyển qua đường hàng không trên có nguồn gốc từ cá tầm nhập lậu Trung Quốc.

Cá tầm “lậu” làm tê liệt mạng lưới phân phối trong nước

Các sản phẩm cá tầm giá rẻ này không những ảnh hưởng đến mạng lưới phân phối cá tầm được sản xuất trong nước, đe dọa đến sự tồn tại của các nhà sản xuất và nguy cơ hàng nghìn bà con nông dân bị mất việc làm mà còn khiến người tiêu dùng thì hoang mang vì không dễ phân biệt được đâu là cá tầm Việt Nam và đâu là cá tầm nhập lậu.

Theo lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN & PTNT), cũng giống như nhập lậu gia cầm, cá tầm lậu hiện chưa xác định được chính xác là giống gì, giá trị dinh dưỡng có cao hay không? Song chắc chắn giá rẻ do cá của họ được nuôi theo quy mô công nghiệp. Với quy trình nuôi công nghiệp, kết hợp cùng việc sử dụng các loại cám tăng trọng nhanh sẽ có giá trị dinh dưỡng không cao. Ngoài ra, nếu sử dụng nhiều thuốc kháng sinh, cũng sẽ gây nguy cơ tồn dư các chất hóa học độc hại, ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng.

Không những thế, cá tầm nhập lậu đang chèn ép người nuôi cá tầm trong nước, có tỉnh, tiêu thụ loại cá này giảm tới 80% do cá tầm nhập lậu tràn vào.

Tại cuộc họp chiều 11/6 do Bộ NN & PTNT tổ chức, kết quả kiểm tra của Tổng cục Thủy sản cho thấy, tình trạng nhập lậu cá tầm vào Việt Nam thời gian qua là có và với số lượng nhiều. Việc nhập lậu chủ yếu được thực hiện qua một số tỉnh vùng biên giới phía Bắc như Quảng Ninh, Lạng Sơn, Lào Cai… Song, hiện vẫn chưa rõ quy mô, các đường dây vận chuyển cụ thể ra sao. Tại tỉnh Lào Cai, trong năm 2012, đã thu giữ 2.600kg cá tầm nhập lậu, tiêu hủy.

Ông Dương Tiến Thể, Phó Vụ trưởng Vụ Nuôi trồng thủy sản, Tổng cục Thủy sản cho biết, ước tính, riêng năm 2012, trung bình mỗi ngày có khoảng 5 tấn cá tầm được nhập vào nước ta và mới đây nhất, con số công bố đã tăng lên gấp đôi. Hầu hết số cá tầm của Trung Quốc đều có giá rẻ, trung bình 70.000 đồng/kg và chỉ được tiêu thụ ở chợ, trong khi cá tầm của nước ta có giá 200.000 đồng/kg.

Còn Võ Văn Trác, Phó Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam còn cung cấp thêm thông tin, hiện nay xuất hiện tình trạng thương nhân Trung Quốc bắt tay với một số cơ sở chăn nuôi khu vực biên giới đưa cá tầm Trung Quốc vào Việt Nam để “rửa” thành cá tầm trong nước, đưa vào nội địa tiêu thụ. Ông Trác đưa dẫn chứng một cơ sở nuôi cá tầm tại Tam Đường, Lai Châu đóng vai trò là trạm trung chuyển để rửa nguồn gốc cá tầm nhập lậu. Thậm chí, tại các cơ sở nuôi cá này có cả kỹ sư người Trung Quốc.

“Hoạt động này đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất cá lạnh của Việt Nam. Làm lẫn lộn giữa cá nuôi trong nước và cá nhập lậu. Hội Nghề cá Việt Nam phản đối việc đưa cá tầm không rõ nguồn gốc từ Trung Quốc vào sản xuất, kinh doanh trái phép tại Việt Nam”, ông Trác nhấn mạnh.

Trước thực trạng này, đại diện các đơn vị trên kiến nghị Thủ tướng và các bộ, ngành, địa phương tăng cường việc chỉ đạo công tác chống buôn lậu cá tầm Trung Quốc; tăng cường các trạm kiểm dịch tại các khu vực cửa khẩu, đầu mối giao thông. Giám sát và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân tiếp tay cho cá tầm nhập lậu vào Việt Nam.

Nhưng, nhà quản lý chưa tìm ra sai phạm

Sáng 26/6, trả lời Báo Người Lao Động về kết quả kiểm tra tình trạng “rửa” cá tầm Trung Quốc nhập lậu tại một doanh nghiệp nuôi cá tầm tại huyện Tam Đường - tỉnh Lai Châu, ông Nguyễn Huy Điền, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản cho biết, cơ quan này đã vào cuộc và đi kiểm tra. Tuy nhiên, ông Điền khẳng định thông tin này là không được chuẩn xác, đến nay không có bằng chứng nào cho thấy có tình trạng “rửa” cá tầm Trung Quốc tại Lai Châu.

Cũng theo ông Điền, vì không phát hiện ra bằng chứng nên cơ quan quản lý nhà nước không thể tiến hành xử lý đối với doanh nghiệp bị tố cáo. “Chúng tôi vẫn đang tiếp tục phối hợp với Bộ Công an để tiếp tục điều tra, xác minh xem thực sự có tình trạng đó hay không”- ông Điền nói.

Quản lý không khó

Trước những thông tin cá tầm được vận chuyển rất nhiều qua đường hàng không, Thứ trưởng Bộ NN & PTNT Nguyễn Thị Xuân Thu khẳng định,không có lý gì cá tầm vận chuyển qua đường hàng không nội địa nhiều như thế mà cơ quan thú y không hề kiểm tra được.

Thứ trưởng Bộ NN & PTNT yêu cầu, để ngăn chặn tình trạng nhập lậu loại cá này, Cục Thú y cần triển khai ngay việc quản lý sản phẩm này tại sân bay Nội Bài và Tân Sơn Nhất. “Bất kỳ lô hàng nào kiểm tra không chứng minh được nguồn gốc, xuất xứ sẽ buộc phải tiêu hủy. Không thể để tình trạng, cá tầm vận chuyển với số lượng lớn, phổ biến như vậy mà lại không được kiểm tra, kiểm soát”, bà Thu yêu cầu.

Ngoài ra, Tổng cục Thủy sản kiểm tra các cơ sở nuôi cá tầm trong nước ở khu vực biên giới, kê khai, giám sát theo quy định như nguồn gốc giống, ngăn ngừa tình trạng trung chuyển sản phẩm nhập lậu. Cục Quản lý chất lượng Nông lâm thủy sản và nghề muối cần lấy ngay mẫu cá tầm Trung Quốc để kiểm tra dư lượng các loại hóa chất, thuốc kích thích sinh trưởng.