Cách đây 2 năm Công ty Đất Lành đã có kiến nghị lên các cơ quan chức năng thí điểm xây dựng 100 căn hộ diện tích 25m2 đáp ứng nhu cầu của người dân tại dự án Thái An. Ông Nguyên Văn Đực, Giám đốc Công ty Đất Lành đã rất nhiều lần kiến nghị về vấn đề này.

Việc triển khai căn hộ dưới 30m2 rất được Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam ủng hộ. Theo Thứ trưởng Nam quan niệm căn hộ nhỏ là “ổ chuột” cần xem xét lại, nếu dự án căn hộ diện tích nhỏ mà vẫn đảm bảo được sinh hoạt như chỗ ăn, ngủ, vệ sinh, phòng chống cháy nổ, kết nối hạ tầng hoàn thiện thì rất tốt, chẳng có cớ gì chúng ta lại phản đối.

Cuối năm 2012, Bộ Xây dựng cũng đã hoàn tất dự thảo Nghị định về phát triển và quản lý nhà ở xã hội để trình Chính phủ thông qua. Trong đó, Bộ Xây dựng đề xuất cho phép chủ đầu tư thí điểm thiết kế diện tích sàn căn hộ chung cư tối thiểu là 25 m2, tối đa đến 90 m2.

Vừa qua tại buổi họp báo về sự kiện 10 năm thành lập Hiệp hội Bất động sản Việt Nam ngày 16/5, Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam đã thông tin cho báo chí biết, sắp tới, Bộ Xây dựng sẽ đề xuất Chính phủ thí điểm làm căn hộ có diện tích dưới 30 m2.

Quan điểm của ông Nam là nếu căn hộ nhỏ nhưng hạ tầng khu vực dự án đầy đủ, dịch vụ tiện ích hiện đại thì không thể coi là “ổ chuột” được. Trong khi ở TP. Hồ  Chí Minh và Hà Nội, nhiều hộ gia đình chỉ có 15 - 30 m2 vẫn là chỗ ở cho cả chục người. Hoặc ở Hà Nội, có hàng loạt nhà biệt thự ở khu vực Hồ Tây, nhà rất rộng nhưng hạ tầng giao thông, lối vào không đủ cho hai xe máy tránh nhau, mỗi khi trời mưa lớn có khi còn phải lội bì bõm. Đó mới là “ổ chuột”.

Vấn đề triển khai các dự án nhà ở có diện tích nhỏ 30m2 cũng đã được nhiều doanh nghiệp đề xuất triển khai như Vinaconex Xuân Mai, Đất Lành, FPT, Viglacera,…Trên thực tế thì một số đơn vị cũng đã xây dựng các dự án căn hộ diện tích nhỏ mà chưa cần đến việc thông qua của Chính phủ, và mới chỉ là đề xuất của Bộ Xây dựng.

Có để điểm mặt một số dự án đã xây dựng, bán ra thị trường và đưa vào sử dụng như dự án Thái An của Công ty Đất Lành. Theo ông Đực: “Thực tế cho thấy, căn hộ nhỏ diện tích 20 - 40m2 được xem là xu hướng cuộc sống hiện đại. Căn hộ 20 - 40m2 phù hợp quy hoạch kiến trúc, được quản lý tốt, đảm bảo đầy đủ nhu cầu thiết yếu như nhà để xe, công viên, an ninh, phóng cháy chữa cháy thì nhất định không thể là “Ổ chuột” trên cao mà đó sẽ là những “tổ chim họa mi”. Vấn đề ổ chuột là do quản lý chứ không phải do diện tích quyết định.”

Tại Hà Nội, dự án chung cư Đại Thanh cũng đã được chủ đầu tư bố trí rất nhiều căn hộ có diện tích 30m2 và đã được bán ra thị trường với giá 10-14 triệu đồng/m2, hiện dự án này sắp hoàn thiện xây thô.

Tại Đà Nẵng, dự án FPT City Đà Nẵng cũng cho ra đời căn hộ 25m2. Khoảng giữa năm 2012 FPT đã mở bán căn hộ loại 25m2 này (FPT Smart Nano Flat) với giá từ 343 triệu đồng/căn đến 348 triệu đồng/căn.

Tháng 7/2012 Viglacera cũng đã công bố sẽ đầu tư xây dựng khoảng 1.500 căn hộ tại dự án nhà ở thu nhập thấp khu đô thị mới Đặng Xá 2, diện tích mỗi căn hộ từ 30m2 đến 50m2 với giá bán từ 300-500 triệu đồng mỗi căn.

Tuy Bộ Xây dựng mới chỉ đề xuất lên Chính phủ cho phép đầu tư xây dựng loại căn hộ này bởi tính thực tế của loại căn hộ này. Tuy nhiên, các doanh nghiệp thì đã chạy trước một bước, có lẽ còn sớm hơn cả chính sách hàng năm nay. Bộ Xây dựng thì vẫn tiếp tục bảo lưu quan điểm của mình và tiếp tục trình lên Chính phủ. Điều này khiến việc xây căn hộ dưới 30m2 như chuyện đã rồi.

Theo Luật sư Trần Văn Long, Giám đốc Công ty luật Vietlink, hiện tại pháp luật chưa cho phép xây dựng căn hộ dưới 30m2. Đối với nhà ở thương mại theo quy định tại khoản 1 Điều 40 Luật nhà ở 2005 quy định về tiêu chuẩn thiết kế nhà ở thương mại thì:

Nhà ở thương mại phải được thiết kế bảo đảm những tiêu chuẩn chung theo quy định của pháp luật về xây dựng và những tiêu chuẩn sau đây: “Nhà chung cư phải thiết kế căn hộ khép kín, có diện tích sàn xây dựng mỗi căn hộ không thấp hơn 45m2”

Đối với nhà ở xã hội theo quy định tại khoản 2 Điều 47 Luật nhà ở 2005 quy định về tiêu chuẩn thiết kế nhà ở xã hội thì diện tích mỗi căn hộ không quá 60m2 và được hoàn thiện theo cấp, hạng nhà ở nhưng không thấp hơn 30m2.

Như vậy, căn cứ theo quy định nêu trên việc đầu tư xây dựng căn hộ chung cư có diện tích sàn xây dựng dưới 30m2 là vi phạm pháp luật nhà ở về tiêu chuẩn thiết kế nhà ở thương mại và nhà ở xã hội. Nếu không có quy định mới về cho phép loại hình căn hộ này thì sau này cấp sổ hồng cho loại căn hộ này sẽ khó khăn.

Theo Thứ trưởng Nam, để căn hộ nhỏ sớm được triển khai một cách bài bản, việc bỏ quy định về tiêu chuẩn thiết kế nhà ở xã hội sẽ không đợi đến lúc ban hành Luật Nhà ở, mà sẽ được điều chỉnh ngay trong Nghị định về quản lý, phát triển nhà ở xã hội cho nhanh. Khoảng đầu tháng 6/2013, Nghị định về Quản lý, phát triển nhà ở xã hội sẽ được ban hành.