Tại phiên họp giải trình của Thường trực HĐND TP. Hồ Chí Minh về tình hình thực hiện công tác quản lý nhà chung cư trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh năm 2016 và 9 tháng đầu năm 2017 vào sáng 28-10 , ông Trần Trọng Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh cho biết, hiện nay trên địa bàn có 935 nhà chung cư với 1.249 block chung cư, gần 142.000 căn hộ với tổng diện tích gần 10,65 triệu m², diện tích bình quân 75m²/căn. Tỷ lệ căn hộ nhà chung cư chiếm tỷ lệ 8,45% trong tổng số nhà ở trên toàn TP và đang có xu hướng chiếm tỷ lệ ngày càng cao trong quá trình phát triển nhà ở. Trong khoảng 5 năm trở lại đây, căn hộ nhà chung cư chiếm tỷ lệ 24,6% tổng số nhà ở xây dựng mới.

Nhìn chung, nhà chung cư trên địa bàn TP phân bổ khá đồng đều ở 2 khu vực nội thành hiện hữu và nội thành phát triển; nhà chung cư ở khu vực nội thành hiện hữu có mật độ cao hơn khu vực nội thành phát triển, tập trung chủ yếu ở các quận: 1, 5, 10 và Bình Thạnh. Trong những năm gần đây, nhà chung cư phát triển tại quận 2, 7, Thủ Đức. Riêng khu vực huyện ngoại thànhm nhà chung cư phát triển ở huyện Bình Chán và Nhà Bè. 

Liên quan đến tình hình quản lý, sử dụng nhà chung cư, ông Tuấn cho biết,  thời gian qua, Sở Xây dựng nhận được 105 trường hợp liên quan đến những tranh chấp nhà chung cư từ khắp các quận-huyện kể cả chung cư cũ lẫn chung cư mới. Sở đã trực tiếp kiểm tra, giải quyết hoặc phối hợp với UBND các quận-huyện đã giải quyết tranh chấp tại 96 chung cư. Hiện Sở Xây dựng đang trực tiếp giải quyết 9 nhà chung cư có mâu thuẫn, tranh chấp trong công tác quản lý, sử dụng nhà chung cư.

Qua kiểm tra và xử lý các vấn đề liên quan, ông Tuấn cho biết, mâu thuẫn, tranh chấp liên quan đến phần diện tích sở hữu chung, riêng; việc đóng góp; quản lý và sử dụng kinh phí vận hành, bảo trì nhà chung cư là có nhiều phản ánh nhất. Tiếp đó là các mâu thuẫn, tranh chấp liên quan Ban quản trị, đơn vị quản lý, vận hành, vận hành nhà chung cư; tranh chấp liên quan đến Hợp đồng mua bán căn hộ và một số tranh chấp dân sự…

Ông Tuấn nêu ra nhiều nguyên nhân dẫn đến các tranh chấp như: Chủ đầu tư không đóng phí quản lý vận hành nhà chung cư đối với phần diện tích thuộc phần sở hữu riêng hoặc phần diện tích căn hộ chưa bán; áp dụng mức kinh phí quản lý vận hành không đúng quy định; sử dụng quỹ kinh phí quản lý vận hành nhà chung cư không đúng mục đích; không công khai thu chi tài chính; Ban quản trị, đơn vị quản lý vận hành, công tác tổ chức Hội nghị nhà chung cư và một số nội dung khác về quản lý, vận hành nhà chung cư. Ngoài ra, tranh chấp xảy ra còn do Ban quản trị lạm dụng quyền hạn, chi sai nguyên tắc, chi tiêu vượt hạn mức quy định, Ban quản trị tùy tiện nâng phí dịch vụ hoặc mâu thuẫn trong chính nội bộ Ban quản trị.

Bà Nguyễn Thị Quyết Tâm, Chủ tịch HĐND TP. Hồ Chí Minh cho rằng nhu cầu nhà ở của người dân là chính đáng. Chính quyền TP trong thời gian qua đã tập trung lớn và có hiệu quả trong việc phát triển nhà ở, trong đó có nhà chung cư đã đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của người dân. Tuy nhiên, qua những lần tiếp xúc cử tri, đại biểu HĐND đã nghe nhiều ý kiến phản ảnh của người dân ở chung cư về những bức xúc liên quan đến tình hình mất an ninh trật tự, vấn đề điện, nước, phòng cháy chữa cháy, vệ sinh môi trường, sinh hoạt cộng đồng và đặc biệt là vấn đề tranh chấp trong các chung cư. Do đó, Chủ tịch HĐNDTP đề nghị các sở, ban ngành phải tìm ra được những nguyên nhân của mâu thuẫn trong chung cư. Từ đó đưa ra các giải pháp giải quyết thế nào để người dân ở chung cư yên tâm; yêu cầu các sở-ngành chỉ ra trách nhiệm của mình trong việc giải quyết tranh chấp, mâu thuẫn ở nhà chung cư.

Báo cáo giải trình tại đây, đồng chí Trần Vĩnh Tuyến, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh  nhìn nhận công tác quản lý chung cư trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh thời gian qua còn nhiều bất cập. Chung cư cũ thì xảy ra các tình trạng cơi nới, kiểm kê đánh giá diện tích còn nhiều sai sót nên công tác đền bù giải toả gặp nhiều khó khăn. Các chung cư mới thì tình trạng vi phạm xây dựng vẫn còn nhiều.

Nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp cũng như sinh hoạt của cư dân tại các chung cư, ông Tuyến cam kết: Chậm nhất đến ngày 30-12-2017, UBND TPHCM sẽ báo cáo với HĐND TP. Hồ Chí Minh danh mục toàn bộ 935 chung cư trên địa bàn TP về tình trạng pháp lý, những tồn tại và vướng mắc của từng chung cư một cũng như trách nhiệm cụ thể từng nơi (quận-huyện, sở-ngành, cơ quan- đơn vị) để công khai cho người dân biết. Qua đó, nếu có vụ việc gì xảy ra ở chung cư nào người dân sẽ biết trách nhiệm thuộc về ai.

Liên quan đến thủ tục hành chính, ông Tuyến khẳng định: thời gian tới, TP sẽ cải cách hành chính theo hướng đơn giản hoá trong thủ tục cấp phép xây dựng. Hiện công tác cấp phép xây dựng đã được thực hiện thí điểm liên thông một cửa tại Sở Xây dựng, rút ngắn còn 42 ngày so với 122 ngày trước đây. Theo đó sẽ dành nhiều thời gian hơn cho việc kiểm tra, giám sát thay vì thời gian qua các sở-ngành dành quá nhiều thời gian trong việc cấp phép xây dựng nhưng sau đó lại buông lỏng trong khâu kiểm tra, giám sát dẫn thực trạng hiện nay là có nhiều tranh chấp chung cư xuất phát từ việc các các cơ quan chức năng chưa phát hiện, xử lý kịp thời, triệt để các vấn đề vi phạm trong xây dựng đầu tư cũng như quản lý vận hành nhà chung cư.