"Đến thời điểm này, quá trình chuẩn bị về quy trình, hạ tầng, nguồn lực, kỹ thuật... để sẵn sàng hỗ trợ tất cả ngân hàng thương mại trong quá trình chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chíp, theo yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước ban hành tại Thông tư 41/2018/TT-NHNN, sửa đổi Thông tư 19 về hoạt động thẻ ngân hàng. Bộ tiêu chuẩn thẻ chip Việt Nam VCCS cũng được đơn vị này xây dựng theo chuẩn riêng cho thị trường Việt Nam, tương thích chuẩn quốc tế EMW."

Đó là thông tin được ông Nguyễn Quang Minh, Phó Tổng Giám Công ty Cổ phần Thanh toán quốc gia Việt Nam (NAPAS) cho biết về lộ trình chuyển đổi thẻ từ (ATM) sang thẻ chip.

Khoảng 70% thẻ ngân hàng đã sẵn sàng

Ông Minh cho biết, dự kiến, từ ngày 28/5, một số ngân hàng thương mại sẽ bắt đầu phát hành ra thị trường những chiếc thẻ ATM làm bằng công nghệ chip có tính bảo mật cao để thay cho thẻ từ đang sử dụng hiện nay.

Trước mắt trong năm 2019 sẽ chuyển đổi 21 triệu thẻ ATM sang thẻ chip chiếm khoảng 30% và đến hết năm 2021 thì toàn bộ thẻ trên thị trường sẽ sử dụng công nghệ thẻ chip mới.

Đến nay, đã có 7 ngân hàng tham gia chuyển đổi gồm: Vietcombank, BIDV, VietinBank, Agribank, TPBank, Sacombank và ABBank. Đây là các ngân hàng có số lượng thẻ lớn, ước tính số lượng thẻ của 7 ngân hàng này chiếm khoảng 70% tổng số thẻ trên cả nước.

Lãnh đạo Napas cũng cho biết việc áp dụng tiêu chuẩn công nghệ thẻ chip sẽ hạn chế tình trạng skimming (đánh cắp thông tin làm thẻ giả mạo), hay các giao dịch gian lận của các cá nhận, tổ chức nước ngoài với tài khoản, thẻ ngân hàng.

Ngoài ra, việc áp dụng tiêu chuẩn thẻ chip giữa các tổ chức tín dụng và đơn vị cung ứng dịch vụ thanh toán sẽ mang lại nhiều tiện ích cho khách hàng từ tốc độ thanh toán cho tới bảo mật thông tin.

"Ưu điểm vượt trội của thẻ chip không tiếp xúc là giao dịch rất nhanh, với các giao dịch giá trị nhỏ (dự kiến khoảng dưới 1 triệu đồng) sẽ không cần nhập PIN/ký mà vẫn có thể giao dịch được. Thẻ có thể vẫn để trong ví, chỉ cần chạm vào thiết bị chấp nhận thẻ khi giao dịch," ông Minh nhấn mạnh.

Một vấn đề được rất nhiều chủ thẻ quan tâm là liệu có tốn phí chuyển đổi, bởi thực tế, chi phí để sản xuất một chiếc thẻ chip cao hơn khá nhiều so với thẻ từ thông thường.

Ông Minh cho biết hiện tại chưa có văn bản chính thức nào của các bên về quy định liên quan đến phí chuyển đổi. Tuy nhiên, mỗi ngân hàng sẽ có chính sách riêng cho việc này và tin tưởng rằng các ngân hàng sẽ có chính sách đặc biệt cho vấn đề này.

Vị lãnh đạo Napas cũng cho hay thực chất chi phí làm phôi thẻ mới rất rẻ, chỉ chiếm khoảng 2-3% chi phí phát hành thẻ. Vì vậy, chi phí chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip sẽ không quá cao như việc phát hành một thẻ mới thông thường.

Cũng theo ông Minh, quá trình chuyển đổi thẻ cũng sẽ được thực hiện theo từng bước chứ không ồ ạt. Trước mắt các ngân hàng sẽ rà soát những thẻ sắp hết hạn và khách hàng mới đăng ký và song song đó đổi cuốn chiếu mà không làm ảnh hưởng đến giao dịch của khách hàng.

Việc chuyển đổi là cần thiết

Trong thời gian qua, đã có nhiều vụ gian lận và giả mạo thẻ từ được thực hiện thành công, gây ra thiệt hại nghiêm trọng về kinh tế xã hội.

Không chỉ vậy, các ngân hàng còn phải đối diện với áp lực các các tổ chức thẻ quốc tế về việc ngân hàng phát hành phải tự chịu những rủi ro khi lưu hành thẻ từ. Một chuyên gia trong lĩnh vực thanh toán cho biết, hiện nay công nghệ thẻ từ khá lạc hậu, tội phạm dễ dàng gắn các thiết bị (skimming) vào các máy ATM để trộm cắp dữ liệu, làm giả thẻ từ, rút tiền.

Sau khi lấy được thông tin, đối tượng sẽ làm giả thẻ ngân hàng và rút tiền tại các máy ATM. Mặc dù các ngân hàng đã lắp các thiết bị chống gian lận thẻ, lắp camera giám sát tại điểm chấp nhận thẻ nhưng các vụ ăn cắp thông tin thẻ vẫn diễn ra. Bằng hình thức này, kẻ gian có thể ghi lại toàn bộ hoạt động nhập mã PIN của khách hàng khi rút tiền. Khi thẻ được đưa vào sẽ đi qua thiết bị skimming trước rồi mới vào khe cắm thẻ.

Điển hình là vào tháng 4/2018, vụ việc ăn cắp tài khoản qua skimming xảy ra tại cây ATM của Agribank trên phố Hàng Trống (Hà Nội). Theo đó, vào lúc 21 giờ 40 ngày 25/4, Agribank nhận được tin thông báo một số tài khoản thẻ của khách hàng bị trừ tiền dù không thực hiện giao dịch. Ngay lập tức, Agribank đã thực hiện xác minh, nhận diện, khoanh vùng và tạm khóa thẻ ATM nghi bị ảnh hưởng.

Là một ngân hàng thương mại cổ phần luôn đi đầu về công nghệ số, đầu năm nay TPBank đã là ngân hàng đầu tiên phát hành thành công thẻ ghi nợ nội địa (ATM) công nghệ chip, giúp chống lại nạn ăn cắp dữ liệu thẻ bằng phương pháp cài thiết bị đọc trộm thẻ khi giao dịch tại các cây ATM.

Ông Nguyễn Hưng, Tổng Giám đốc TPBank cho biết, TPBank đã sớm hoàn tất việc nâng cấp khả năng chấp nhận thẻ chip đồng thời cho cả hệ thống quản lý thẻ nội địa và quốc tế, nâng cao tính bảo mật và tiện dụng cho khách hàng sử dụng thẻ.

TPBank cũng đã tích hợp công nghệ không tiếp xúc (contactless) cho cả thẻ quốc tế và thẻ nội địa, nhờ đó khách hàng không cần phải quẹt thẻ hay cắm thẻ vào khe cắm trên máy POS/mPOS nữa mà chỉ cần cầm thẻ lướt nhẹ qua là thiết bị đã có thể đọc được thông tin trên thẻ nhờ các anten tích hợp bên trong thẻ.

Ông Minh khẳng định: "Việc chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip sẽ hạn chế nguy cơ sao chép, đánh cắp thông tin thẻ để làm thẻ giả rút tiền tại ATM như hiện nay. Thống kê cho thấy, tỷ lệ giao dịch bị giả mạo giảm đột biến khi chuyển đổi từ thẻ từ sang thẻ chip."