Thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá từ lâu đã được coi là một công cụ quan trọng trong chính sách tài khóa nhằm điều tiết hành vi tiêu dùng, giảm tỷ lệ hút thuốc và tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước. Việt Nam đang xem xét lộ trình tăng thuế thuốc lá giai đoạn 2025 - 2030 với các phương án khác nhau nhằm đạt được các mục tiêu về y tế công cộng và phát triển kinh tế bền vững. ThS. Đào Thế Sơn – chuyên gia Tổ chức Y tế cộng đồng toàn cầu (Vital Strategies) đã có những quan điểm cụ thể xung quanh vấn đề này.

Đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá nhằm giảm tỷ lệ hút thuốc nhận được sự đồng thuận của giới chuyên gia và nhiều người tiêu dùng cũng như gia đình có người hút thuốc.

Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá được xem là một giải pháp toàn diện nhằm giảm tỷ lệ sử dụng trong cộng đồng, bảo vệ sức khỏe người dân và giảm gánh nặng bệnh tật liên quan đến thuốc lá. Các đề xuất từ Bộ Tài chính cho thấy, việc điều chỉnh mức thuế đối với mặt hàng thuốc lá không chỉ nhằm kiềm chế hành vi tiêu dùng mà còn tạo ra nguồn thu ngân sách đáng kể để đầu tư vào các chương trình y tế công cộng, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe và phòng, ngừa bệnh tật.

Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều hệ lụy kinh tế - xã hội do sử dụng thuốc lá. Trong bối cảnh đó, việc điều chỉnh thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với thuốc lá được xem là một công cụ quan trọng để vừa kiểm soát tiêu dùng thuốc lá, vừa bổ sung nguồn thu cho ngân sách nhà nước và từ đó dành nguồn lực cho các chương trình phát triển bền vững. Tạp chí Kinh tế - Tài chính đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Anh Dương - Trưởng ban Nghiên cứu Tổng hợp, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) về vấn đề này.