Nghị định 83/2014/NĐ-CP thay thế Nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu đã bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/11/2014. Điểm ra rất nhiều điểm mới của Nghị định này so với Nghị định cũ, song Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công thương Võ Văn Quyền khẳng định, điểm mới đáng kể của Nghị định lần này chính là ở chỗ sẽ tạo ra môi trường ngày càng cạnh tranh hơn. Thông qua các quy định về điều kiện tham gia thị trường, bên cạnh đầu vào thì hàng năm đầu tư lộ trình để làm sao lựa chọn được các nhà đầu tư tốt nhất tham gia thị trường. Một thị trường tốt, mạnh có khả năng cạnh tranh trong tương lai phải là một thị trường có nhiều yếu tố, nhiều nhân tố, nhiều doanh nghiệp mạnh tham gia.

Thứ hai là cạnh tranh tốt hơn thông qua việc tạo ra các loại hình thương nhân khác được phép tham gia thay vào thị trường xăng dầu vì trước đây chỉ có đại lý, tổng đại lý là theo một chiều thì bây giờ có thêm các thương nhân là phân phối, thương nhân nhượng quyền bán lẻ xăng dầu và các thương nhân phân phối có thể được mua với nhiều thương nhân đầu mốëi khác để tự quyết định giá bán của mình, tự chịu trách nhiệm về số lượng và chất lượng trong hệ thống phân phối của mình.

Ông Đỗ Thắng Hải cũng khẳng định, trước đó, để bảo đảm Nghị định đi vào thực tế, Bộ Công thương đã ban hành Thông tư số 38 ngày 24/10/2014) Quy định chi tiết một số điều của Nghị định số 83/2014 và Thông tư liên tịch số 39 ngày 29/10/2014) của liên bộ Công thương - Tài chính về Giá cơ sở, Quỹ Bình ổn giá và cơ chế điều hành giá xăng dầu.

Mặc dù cho rằng thông tư hướng dẫn vẫn còn nhiều điểm chưa cụ thể, rõ ràng, song chuyên gia kinh tế, TS. Nguyễn Thị Hiền cho rằng, việc hai bộ Tài chính, Công thương ra chung một thông tư rõ ràng có tác động tích cực, bởi như thế thì những điểm mâu thuẫn nhau giữa 2 bộ trong việc quản lý giá và quản lý các yếu tố tài chính trong kinh doanh xăng dầu trước kia sẽ được xử lý trong thông tư.

Trước diễn biến thị trường xăng dầu vẫn tiếp tục có xu hướng giảm sâu, trong khi giá xăng dầu thế giới giảm chưa tương xứng, Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cho biết, theo quy định của Nghị định 83, chu kỳ tính giá cơ sở sẽ là 15 ngày, nếu tính từ thời điểm áp dụng nghị định, đến ngày 16/11 các doanh nghiệp mới xem xét tính toán điều chỉnh giá xăng dầu. Tuy nhiên để bảo đảm quyền lợi cho người dân, Bộ Công thương sẽ đề xuất giảm giá sớm nhất có thể, không chờ tới ngày 16/11.

Theo nhiều chuyên gia, quy định thời gian 15 ngày giữa 2 lần điều chỉnh giá là áp dụng cho việc điều chỉnh tăng giá, Nghị định 83 không không hạn chế mức giảm, khoảng thời gian giữa 2 lần giảm và số lần giảm giá. Vì vậy, Bộ Công thương cần yêu cầu các đầu mối giảm ngay giá bán xăng dầu khi có chênh lệch lớn giữa giá bán so với giá cơ sở, doanh nghiệp có lãi lớn mà vẫn cố tình trì hoãn việc giảm giá, làm ảnh hưởng tới thị trường và quyền lợi của người tiêu dùng.