Hạ lãi suất cho vay và câu chuyện doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn?
Ngân hàng Nhà nước đã giảm một số lãi suất chủ chốt, trong đó lãi suất chiết khấu giảm từ 8% xuống 7%, lãi suất tái cấp vốn và lãi suất cho vay trong lĩnh vực nông nghiệp giảm 1 điểm phần trăm xuống còn 9%/năm và 12%/năm. Việc giảm lãi suất cho vay vào thời điểm này được đánh giá là có tác động tích cực, tuy nhiên, điều đáng bàn là làm thế nào giúp doanh nghiệp tiếp cận được nguồn vốn có lãi suất thấp.
Thực tế, hiện nhiều doanh nghiệp đang tồn kho lượng hàng hóa lớn hoặc gặp khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm, cho nên lãi suất cho vay có mức giảm nhiều hơn cũng sẽ không đi vay thêm. Số khác, muốn duy trì sản xuất kinh doanh, thì mong lãi suất hạ nữa mới đủ sức vượt khó. Phó giám đốc Công ty Xuất nhập khẩu hải sản Hải Phòng Phan Thanh Hùng kiến nghị, ngân hàng cần nới lỏng quy chế cho vay để doanh nghiệp tiếp cận được vốn, nếu không tình hình sản xuất năm 2013 sẽ càng khó khăn hơn.
Với góc nhìn của đại diện doanh nghiệp, Tổng thư ký Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Phạm Thị Thu Hằng cho rằng, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa cần được triển khai đồng bộ, tạo điều kiện để doanh nghiệp tiếp cận một cách bình đẳng các nguồn lực, đặc biệt là các nguồn vốn dài hạn, mặt bằng sản xuất. NHTM cần đẩy mạnh tái cơ cấu hoạt động kinh doanh, từ đó mới có điều kiện để hạ hơn nữa lãi suất cho vay.
Vừa qua, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã đề xuất với Chính phủ thành lập Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa để tạo nguồn vốn dài hạn cho doanh nghiệp. Theo bà Phạm Thị Thu Hằng, đây là một trong những chính sách quan trọng cho thấy bản thân doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận thị trường, tín dụng hay các công nghệ mới cũng khác với các doanh nghiệp lớn và các chính sách cần phải tập trung vào việc hỗ trợ cho doanh nghiệp nhỏ và vừa vượt qua rào cản đó.
Việc các NHTM tuyên bố hạ hàng loạt lãi suất là một chuyện, còn doanh nghiệp tiếp cận được nguồn vốn vay như thế nào, lại là câu chuyện khác. Rõ ràng, Ngân hàng Nhà nước cần có cơ chế giám sát chặt chẽ việc giảm lãi suất cho vay đối với doanh nghiệp, để doanh nghiệp có cơ hội tiếp cận được vốn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Về xu hướng lãi suất trong năm nay, trong báo cáo phân tích tình hình kinh tế Việt Nam năm 2013, Ủy ban Giám sát Tài chính quốc gia cho rằng đặt mục tiêu lạm phát cả năm 2013 là 6% thì dư địa hạ lãi suất trong năm có thể được nới rộng. Do vậy, doanh nghiệp có khả năng tiếp cận được với nguồn vốn lãi suất thấp hơn đáng kể so với năm 2012.