Hoàn thiện hệ thống pháp lý: Hướng tới môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và trách nhiệm

Thanh Hằng

Ngày 17/6, tại Hà Nội, Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và kinh tế tập thể (Bộ Tài chính) phối hợp với Cơ quan Phòng, chống Ma túy và Tội phạm của Liên Hợp Quốc (UNODC) tổ chức Hội nghị về điểm mới trong Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luât Doanh nghiệp và Dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 01/2021-NĐ-CP.

Diễn ra ngay sau khi Quốc hội chính thức thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp, Hội nghị mang ý nghĩa đặc biệt thiết thực, nhằm kịp thời cụ thể hóa tinh thần cải cách thể chế, đồng thời góp phần hoàn thiện hệ thống pháp lý theo hướng hiện đại, minh bạch, tiệm cận thông lệ quốc tế và phù hợp với yêu cầu thực tiễn của một nền kinh tế đang hội nhập sâu rộng.

Bà Nguyễn Thị Việt Anh - Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và kinh tế tập thể phát biểu tại Hội nghị.
Bà Nguyễn Thị Việt Anh - Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và kinh tế tập thể phát biểu tại Hội nghị.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, bà Nguyễn Thị Việt Anh - Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và kinh tế tập thể cho biết, Hội nghị diễn ra trong thời điểm có ý nghĩa vô cùng đặc biệt, đó là ngay sau khi Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 9 (hôm nay).

Theo bà Nguyễn Thị Việt Anh, đây là dấu mốc quan trọng trong tiến trình hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường hiện đại, hội nhập. Những sửa đổi lần này không chỉ tập trung vào các quy định pháp lý cốt lõi như: trách nhiệm cá nhân của người đại diện theo pháp luật, điều kiện thành lập doanh nghiệp, góp vốn, thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi, mà còn thể hiện cam kết mạnh mẽ của Nhà nước trong việc kiến tạo một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và có trách nhiệm.

Bà Nguyễn Nguyệt Minh - Phụ trách UNODC tại Việt Nam phát biểu tại Hội nghị.
Bà Nguyễn Nguyệt Minh - Phụ trách UNODC tại Việt Nam phát biểu tại Hội nghị.

Thông qua Hội nghị, bà Nguyễn Thị Việt Anh kỳ vọng các đại biểu sẽ có cơ hội lắng nghe và tiếp thu nhiều kinh nghiệm quốc tế quý báu từ các tổ chức như UNODC, đặc biệt là chia sẻ từ Philippines - quốc gia đã có bước đi đáng chú ý trong việc xây dựng khung pháp lý liên quan đến minh bạch doanh nghiệp. “Việt Nam tuy đang ở giai đoạn đầu của quá trình hoàn thiện, nhưng chúng ta có thể rút ra được nhiều bài học giá trị từ các mô hình quốc tế, tránh được sự lúng túng trong triển khai thực tiễn,” bà Nguyễn Thị Việt Anh nhấn mạnh.

Phát biểu tại Hội nghị, bà Nguyễn Nguyệt Minh - Phụ trách UNODC tại Việt Nam nhấn mạnh, Hội nghị nhằm thảo luận về một vấn đề then chốt đối với sự phát triển kinh tế Việt Nam đó là hoàn thiện các quy định về chủ sở hữu hưởng lợi. Đây không chỉ là một bước tiến pháp lý mà còn là công cụ phòng, chống tham nhũng, rửa tiền và các hoạt động tài chính bất hợp pháp, góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và bền vững.

Đại diện UNODC chia sẻ kinh nghiệm quốc tế. 
Đại diện UNODC chia sẻ kinh nghiệm quốc tế. 

Theo bà Nguyễn Nguyệt Minh, trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, Việt Nam cần có hệ thống pháp luật rõ ràng, hiệu quả để tăng năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư và bảo đảm tuân thủ các cam kết quốc tế. Trên thế giới, nhiều quốc gia đã có tiến bộ trong xây dựng quy định về chủ sở hữu hưởng lợi, coi đây là yếu tố cốt lõi để tăng cường trách nhiệm giải trình và phát triển bền vững.

Tuy nhiên, bà Minh chỉ ra một số thách thức chính như: công khai thông tin chủ sở hữu hưởng lợi nhưng vẫn đảm bảo quyền riêng tư; doanh nghiệp cần hướng dẫn rõ ràng để tuân thủ; và khung pháp lý phải phù hợp với thực tiễn Việt Nam. Mặc dù vậy, việc hoàn thiện quy định về chủ sở hữu hưởng lợi mang lại nhiều cơ hội giúp Việt Nam nâng cao uy tín quốc tế và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

Hội nghị diễn ra ngay sau khi Quốc hội chính thức thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp.
Hội nghị diễn ra ngay sau khi Quốc hội chính thức thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp.

Với tư cách là cơ quan bảo vệ Công ước Liên Hợp Quốc về Phòng, chống tham nhũng (UNCAC), UNODC đã và đang hỗ trợ Việt Nam trong sửa đổi nhiều đạo luật quan trọng và phát triển các bộ quy tắc ứng xử, tăng cường hiệu lực phòng, chống tham nhũng. Trong năm 2024, UNODC phối hợp cùng Open Ownership tích cực tham gia góp ý và chia sẻ kinh nghiệm cho quá trình sửa đổi Luật Doanh nghiệp.

“Chúng tôi tin rằng Hội nghị hôm nay không chỉ là dịp để trao đổi chuyên môn mà còn là cơ hội để tìm ra giải pháp tối ưu cho các vấn đề đặt ra, từ góc nhìn pháp lý đến thực tiễn triển khai. UNODC luôn cam kết đồng hành cùng Việt Nam trong mục tiêu phát triển bền vững, đặc biệt là xây dựng thể chế hiệu quả, minh bạch và trách nhiệm ở mọi cấp độ”, bà Nguyễn Nguyệt Minh khẳng định.

Các đại biểu tham dự Hội nghị.
Các đại biểu tham dự Hội nghị.

Trong khuôn khổ Hội nghị, các đại biểu đã nghe giới thiệu về các quy định liên quan đến “chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp” trong Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp và Dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 01/2021-NĐ-CP của Chính phủ về đăng ký kinh doanh, do đại diện Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và kinh tế tập thể trình bày.

Hội nghị cũng ghi nhận những chia sẻ kinh nghiệm quốc tế đến từ chuyên gia của UNODC, đại diện Bộ Luật pháp Indonesia và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Philippines, góp phần cung cấp góc nhìn so sánh hữu ích, hỗ trợ Việt Nam trong quá trình hoàn thiện khuôn khổ pháp lý liên quan.