Cần giải quyết vấn đề của ngành ngân hàng

Theo Công ty chứng khoán VPBank (VPBS), Việt Nam đang ở trong giai đoạn khó xử khi nền kinh tế đứng trước hai lựa chọn và Chính phủ buộc phải đưa ra quyết định đuổi theo tăng trưởng hay duy trì sự ổn định.

Nếu Chính phủ quyết định gia tăng đầu tư để đẩy mạnh tăng trưởng, điều này sẽ dẫn tới sự gia tăng hơn nữa nợ công, Chính phủ sẽ phải phát hành trái phiếu tài trợ hoạt động đầu tư, dẫn tới chèn lấn tín dụng doanh nghiệp (DN), tăng lãi suất cho vay trong khi tín dụng tăng chậm lại. Kết quả là lợi nhuận DN sẽ giảm. Nếu duy trì sự ổn định như đang làm trong 3 năm qua, tăng trưởng GDP sẽ được kìm hãm dưới 6%/năm, tiêu dùng giảm nhưng lạm phát sẽ được ghi nhận ở mức thấp, giúp cho VND giữ giá.

Theo đó, VPBS cho rằng, để tiếp tục duy trì sự ổn định này, Chính phủ cần tập trung vào việc giảm nợ công thông qua các hoạt động tái cấu trúc DN Nhà nước để thoái vốn khỏi các DN không hiệu quả, thúc đẩy đầu tư tư nhân và thương mại trong khi duy trì giá trị tiền đồng. 

Nếu Chính phủ tiếp tục con đường này, lãi suất cho vay sẽ được duy trì ở mức thấp trong năm 2015, và giúp gia tăng lợi nhuận cho DN. Và cho dù chọn con đường nào, VPBS dự đoán, giá cổ phiếu sẽ đi lên vào nửa đầu năm sau. Tuy nhiên, nếu việc duy trì ổn định là mục tiêu tiếp theo trong năm tới, việc duy trì đà tăng trưởng sẽ dễ dàng hơn cho Việt Nam.

Đại diện thường trú Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) tại Việt Nam và Lào - ông Sanjay Kalra - thì cho rằng, hai năm qua, dù kinh tế Việt Nam vẫn còn nhiều bất ổn song đã có sự thay đổi khá tích cực, bền vững. Niềm tin của nhà đầu tư đã tăng lên. Tuy nhiên, IMF vẫn khuyến cáo, cần tiếp tục duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, tái cơ cấu nền kinh tế. Tăng trưởng kinh tế và ổn định kinh tế vĩ mô của Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể, nhưng rủi ro thì vẫn lớn. Nợ công của Việt Nam đang đáng lo, trong khi hiệu quả kinh doanh của khu vực DN Nhà nước vẫn đang làm dấy lên những rủi ro tài khóa của Việt Nam.

Để giải quyết những bất ổn trên, ông đưa ra giải pháp: “Cần giải quyết vấn đề của ngành ngân hàng, giảm số lượng ngân hàng hiện nay, ngân hàng lớn cần hỗ trợ ngân hàng nhỏ, ngân hàng nào có vấn đề cần tái cơ cấu và sáp nhập. Sáp nhập ngân hàng yếu vào ngân hàng mạnh, giảm các khoản nợ xấu ở cả ngân hàng lớn và nhỏ”.

Cũng đánh giá khá tích cực về kinh tế Việt Nam, ông Barry Weisblatt - Giám đốc Khối Phân tích VPBS - cho rằng, hầu hết các lĩnh vực chủ chốt của Việt Nam như: Nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ... đều có triển vọng tăng trưởng, thị trường bất động sản có dấu hiệu phục hồi, dòng vốn đầu tư trực tiếp và gián tiếp đều tăng… “Việt Nam đang có cơ hội khi năm 2015 gia nhập Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Việc gia nhập TPP sẽ giúp Chính phủ và DN có những cải cách phù hợp hơn. Các hiệp định với EU, Hàn Quốc... sẽ thúc đẩy kinh tế VN thời gian tới. Thị trường chứng khoán sẽ tiếp tục tăng” - ông Barry Weisblatt nhận định.

Kinh tế 2015: Không phải toàn màu hồng

Dù nhận định của các chuyên gia nước ngoài về kinh tế Việt Nam phần nhiều khá lạc quan, song TS. Trần Đình Thiên - Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam - cho rằng, kinh tế VN vừa trải qua một giai đoạn khó khăn kéo dài nên mọi việc giai đoạn trước mắt không hề dễ dàng, không phải toàn màu hồng. Thể hiện qua việc các DN đóng cửa của năm 2014 tiếp tục tăng lên so với năm 2013.

“Cần chuyển đổi mô hình tăng trưởng sang hướng hiện đại hơn; tôn trọng thị trường và có sự phân bổ nguồn lực tốt hơn, tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng; cải cách nhà nước” - ông Thiên đưa giải pháp.

Chia sẻ các giải pháp trên, GS. Nguyễn Mại - Chủ tịch Hiệp hội DN FDI - cho rằng: “Chính phủ cần xem lại tất cả các dự án đầu tư công 2 năm qua đã làm nhưng chưa đem lại kết quả tốt”, ông lấy ví dụ như dự án đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng đội vốn lên đến 45 triệu USD từ số vốn ban đầu là hơn 22 triệu USD. 

Ngân hàng Nhà nước cần có cơ chế làm sao để các DN Nhỏ và vừa, các DN có đề án sản xuất kinh doanh tốt có thể tiếp cận được nguồn vốn, vì lãi suất cho vay hiện vẫn còn cao. Lấy mục tiêu năm 2015 là năm phục vụ DN, làm sao để các sinh viên mới ra trường có ý tưởng tốt được ngân hàng hỗ trợ làm “DN khởi nghiệp”. GS. Mại tin tưởng nếu năm 2015 chính sách điều hành tiếp tục như năm 2014 thì mục tiêu tăng trưởng không phải chỉ là 6,2% mà còn cao hơn nữa.