Lãi lớn quý I, công ty chứng khoán hào hứng với chứng khoán phái sinh
(Tài chính) Cuộc tọa đàm do Hiệp hội Kinh doanh chứng khoán (VASB) tổ chức cuối tuần qua có chủ đề là "Tháo gỡ khó khăn cho công ty chứng khoán (CTCK)", nhưng hầu như không có khó khăn nào được nêu ra tại đây. Thay vào đó là niềm hân hoan của các CTCK khi lãi lớn trong quý I và thảo luận về mục tiêu mới mà Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đặt ra là đưa thị trường chứng khoán (TTCK) phái sinh vào vận hành.
CTCK tràn đầy năng lượng
Cuộc gặp mặt giữa các thành viên VASB với lãnh đạo UBCKNN, Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, Trung tâm Lưu ký chứng khoán và Trung tâm Đào tạo chứng khoán cuối tuần qua diễn ra trong bầu không khí lạc quan, sôi nổi.
“Mỗi ngày, 6.000 tỷ đồng, tương đương 6.000 căn hộ được chuyển nhượng qua TTCK, đó là một diễn biến quá đẹp”, ông Nguyễn Văn Dũng, Tổng giám đốc CTCK Tân Việt đã “gói gọn” niềm hân hoan của các thành viên dự họp.
Cuộc họp thay vì để nói về khó khăn với đề xuất giảm thuế, giảm phí, các CTCK đến họp trong một tâm thế mới, với chủ điểm là làm thế nào để TTCK phát triển nhanh hơn, các thành viên sớm bắt nhịp với TTCK phái sinh hơn...
Khác hẳn với cuộc họp năm 2013 chỉ có thưa thớt thành viên dự, chiều 4/4/2014, nhờ sự phát triển vượt trội của TTCK 3 tháng đầu năm, mang đến nguồn thu nghìn tỷ cho khối CTCK, cuộc họp của VASB đông vui hơn rất nhiều.
Ông Nguyễn Khắc Hải, Phó tổng giám đốc Công ty Quản lý quỹ SSIAM không giấu được cảm xúc khi phát biểu: “Đông thành viên tham gia và ai cũng vui vẻ là một dấu hiệu tốt cho TTCK”.
Ông Hải cho rằng, mặc dù những thách thức vĩ mô như việc xử lý nợ xấu và hàng tồn kho bất động sản vẫn tồn tại, nhưng sự tăng trưởng vượt trội 3 tháng đầu năm đã chấm dứt đà suy thoái kéo dài của thị trường. Ngành chứng khoán chuyển sang một trạng thái mới, tràn đầy năng lượng và toan tính bài toán dài hạn hơn.
Chủ tịch CTCK HSC, ông Đỗ Hùng Việt cho rằng, chính sự chuẩn bị trước về chính sách (quy định về margin, kéo dài thời gian giao dịch, mở nhiều tài khoản...), đã khiến TTCK được đón cơ hội tăng trưởng mạnh mẽ và an toàn.
“Nếu không có sự chuẩn bị về pháp lý thì CTCK sẽ tiếp tục lúng túng với bài toán margin, mà nếu không có margin thì sẽ hạn chế khả năng mở rộng đầu tư rất nhiều, TTCK không thể tăng trưởng mạnh mẽ được”, ông Việt nói. Từ kinh nghiệm về margin, ông Việt cho rằng, bài toán mở TTCK phái sinh cần chuẩn bị sớm để không bỏ lỡ cơ hội khi thị trường mở cửa.
Bài toán mới: TTCK phái sinh
Sau 3 tháng TTCK bùng nổ, không có CTCK nào nêu khó khăn hay đề xuất giảm phí với UBCKNN, nhưng những kiến nghị, giải pháp cho TTCK phát triển hơn vẫn khá dồi dào.
Kiến nghị đáng quan tâm đến từ Chủ tịch Tập đoàn APEC, ông Nguyễn Đỗ Lăng khi cho rằng, không có cách nào đào tạo nhà đầu tư, thu hút họ tham gia TTCK nhanh hơn cách đưa nhiều hàng hóa lên sàn. Không có cách nào tạo hàng hóa cho TTCK bằng cách gắn IPO với niêm yết và có chế tài mạnh mẽ hơn với các doanh nghiệp đại chúng chậm lên sàn.
“Chúng tôi đầu tư vào nhiều doanh nghiệp đại chúng và phải chịu cảnh dù nắm 5 - 7% không thể tác động gì đến lãnh đạo doanh nghiệp để thúc doanh nghiệp lên sàn”, ông Lăng nói và nhận định, nhiều doanh nghiệp sẽ tiếp tục chây ỳ lên sàn, vì mức phạt một vài trăm triệu đồng là quá nhỏ và lãnh đạo doanh nghiệp sẵn sàng chi khoản này để được “ngủ yên” thêm một vài năm.
Một kiến nghị đáng quan tâm khác đến từ CTCK Sài Gòn là nhiều năm nay, Bộ Tài chính chưa ban hành văn bản hướng dẫn trích lập dự phòng cổ phiếu chưa niêm yết cho khối CTCK, khiến báo cáo tài chính của CTCK không thể hiện rõ chất lượng tài sản. Kiến nghị về việc giảm thời gian giao dịch xuống T+1 thêm nữa và nên cho phép nhà đầu tư được bán khi chứng khoán đang về tài khoản, đã được CTCK Tân Việt và nhiều thành viên khác nêu lên.
Tuy nhiên, điểm chung nhất và cũng là lý do lớn nhất khiến các CTCK, công ty quản lý quỹ đến dự cuộc họp này là muốn UBCKNN chia sẻ lộ trình xây dựng TTCK phái sinh và những việc các thành viên cần chuẩn bị để “vào” thị trường.
Ông Nguyễn Thành Long, Phó chủ tịch UBCKNN cùng các đơn vị liên quan (Sở Giao dịch Chứng khoán, VSD) cho biết, UBCKNN đang làm việc liên tục, thậm chí không có ngày nghỉ để kịp lộ trình ra đời TTCK phái sinh.
Là một thị trường hoàn toàn mới và rất phức tạp, nên sau khi Thủ tướng ký Đề án xây dựng thị trường này, UBCKNN đang dự thảo nghị định và thông tư hướng dẫn. Dự kiến, sẽ có thông tư hướng dẫn về cơ chế hoạt động của TTCK phái sinh, thông tư khác hướng dẫn về sản phẩm với dự kiến sản phẩm đầu tiên là hợp đồng tương lai trái phiếu và hợp đồng tương lai chỉ số.
Ông Long cho biết, UBCKNN sẽ cố gắng tối đa để sớm công bố lộ trình về các bước chuẩn bị cho TTCK phái sinh, đồng thời thường xuyên trao đổi với các thành viên, với báo chí để có sự đồng cảm, hợp tác xây thị trường mới.
Về các kiến nghị khác, Phó chủ tịch UBCKNN nói: “CTCK khi gặp vướng mắc hãy trao đổi với chúng tôi. Quan điểm của UBCKNN là cái gì vướng thuộc về thủ tục, chúng tôi sẽ tháo gỡ hết để tạo điều kiện cho TTCK thu hút các dòng vốn đầu tư”.
Khép lại cuộc họp trong tâm trạng hân hoan, nhiều ý kiến nói vui, thị trường sôi nổi thế này thì “đâu cần quyết liệt tái cấu trúc khối CTCK nữa”. Một tin vui khác được Tổng thư ký VASB, ông Nguyễn Thanh Kỳ công bố là VASB chuẩn bị đoàn đi Đức cho các thành viên và “ai có nhu cầu hãy liên hệ với Hiệp hội”.