Nhiều điểm mới mang tính đột phá

Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, những nội dung được cụ thể hóa trong Luật Chứng khoán sửa đổi, vừa được Quốc hội thông qua ngày 29/11, đã thể hiện rõ nỗ lực của Việt Nam trong việc xây dựng một khung pháp lý cho thị trường chứng khoán hiện đại, minh bạch và hội nhập quốc tế, hướng tới mục tiêu nâng hạng và phát triển bền vững.

Theo ông Nguyễn Quang Huy - Giám đốc Khoa Tài chính – Ngân hàng (Trường Đại học Nguyễn Trãi), Luật Chứng khoán sửa đổi lần này đưa ra nhiều nội dung đổi mới quan trọng nhằm giải quyết các vấn đề của thị trường chứng khoán Việt Nam, đồng thời tạo động lực phát triển bền vững trong giai đoạn mới.

Một trong những thay đổi đáng chú ý là việc cụ thể hóa các quy định về công bố thông tin và quản trị công ty. Theo đó, các doanh nghiệp niêm yết sẽ phải tuân thủ chặt chẽ hơn các tiêu chuẩn công bố thông tin tài chính, các giao dịch liên quan đến cổ đông lớn và các bên có liên quan. Quy định này không chỉ nhằm bảo vệ nhà đầu tư mà còn tạo ra sự minh bạch cần thiết để ngăn chặn tình trạng thao túng thị trường hay xung đột lợi ích.

Ngoài ra, cơ quan quản lý thị trường chứng khoán cũng được trao thêm quyền xử lý vi phạm, giám sát hoạt động giao dịch và thực thi các biện pháp nhằm bảo vệ nhà đầu tư. Ông Huy cho rằng, đây là bước đi phù hợp để nâng cao hiệu quả quản lý thị trường và gia tăng tính ổn định hệ thống, đồng thời, cũng phù hợp với thông lệ quốc tế.

Một điểm đáng chú ý khác là các quy định về phát hành chứng khoán. Việc nâng tiêu chuẩn niêm yết và hỗ trợ niêm yết kép sẽ mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp trong nước tiếp cận thị trường chứng khoán quốc tế, đồng thời thu hút dòng vốn ngoại thông qua các quỹ đầu tư nước ngoài.

Ông Kojima Kazunobu - Trưởng nhóm Tư vấn dự án Nâng cao năng lực về thúc đẩy hiệu quả thị trường chứng khoán Việt Nam của JICA đánh giá, những sửa đổi, bổ sung một số quy định Luật Chứng khoán 2019 đã tập trung vào việc nâng cao tính minh bạch, tăng cường quản lý giám sát và bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.

Ông Kojima Kazunobu đưa ra dẫn chứng với quy định về nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp đầu tư vào trái phiếu phát hành riêng lẻ nếu những trái phiếu đó được xếp hạng tín dụng, bảo lãnh ngân hàng hoặc có tài sản đảm bảo.

“Đây là một ý tưởng tốt nhằm bảo vệ nhà đầu tư, vì việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại Việt Nam không yêu cầu cơ quan chức năng liên quan phê duyệt. Trong khi đó, Luật Chứng khoán chỉ quy định về chứng khoán do công ty đại chúng phát hành, trong khi nhiều trái phiếu doanh nghiệp được phát hành riêng lẻ bởi các công ty không phải là công ty đại chúng”, ông Kojima Kazunobu cho biết.

Để thực thi luật hiệu quả

Những sửa đổi, bổ sung trong Luật Chứng khoán sẽ là nền tảng quan trọng để Việt Nam xây dựng một thị trường chứng khoán hiện đại, minh bạch và hội nhập sâu rộng. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và nhà đầu tư là điều kiện tiên quyết. Do đó, ông Nguyễn Quang Huy cho rằng, việc triển khai sẽ gặp không ít thách thức đối với cả hai phía.

Ông Huy đề xuất, cần có những giải pháp thực thi như: Nâng cao năng lực giám sát bằng công nghệ, sử dụng công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI) để giám sát giao dịch và ngăn chặn các hành vi thao túng. Đồng thời, phía cơ quan quản lý cũng cần tăng cường đào tạo nhà đầu tư và doanh nghiệp thông qua việc xây dựng các chương trình nâng cao hiểu biết về luật, quyền lợi và trách nhiệm của các bên liên quan. Về phía doanh nghiệp, cần tăng cường sự hợp tác giữa Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, cơ quan quản lý ngân hàng và các cơ quan thuế để đồng bộ hóa khung pháp lý. 

“Tựu chung lại, Luật Chứng khoán sửa đổi không chỉ là bước tiến pháp lý quan trọng mà còn là chiến lược dài hạn để thị trường chứng khoán Việt Nam phát triển bền vững và cạnh tranh quốc tế. Với những thay đổi, cải thiện, thị trường chứng khoán sẽ giúp tăng khả năng huy động vốn trung và dài hạn cho doanh nghiệp, giảm áp lực lên hệ thống ngân hàng và tăng cường tính minh bạch, hiệu quả. Tôi tin rằng với những bước tiến quan trọng như vậy, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ không chỉ đạt mục tiêu nâng hạng mà còn trở thành một trong những thị trường cạnh tranh, hấp dẫn trên toàn cầu”, ông Huy chia sẻ.

Khi được triển khai hiệu quả, Luật sẽ không chỉ đưa thị trường chứng khoán Việt Nam đạt mục tiêu nâng hạng mà còn tạo nền tảng để thị trường phát triển bền vững và cạnh tranh trên phạm vi toàn cầu. Với sự gia tăng của dòng vốn đầu tư quốc tế, doanh nghiệp Việt Nam sẽ có thêm nguồn lực để mở rộng sản xuất kinh doanh, đồng thời góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.