“Chính quyền của Trump cam kết sẽ đảm bảo cho tất cả các doanh nghiệp và nhà đầu tư Mỹ có thể hoạt động trên một sân chơi bình đẳng với phần còn lại của thế giới”, ông nói trong một tuyên bố hôm thứ Năm tuần trước (4/6). Ông cũng hoan nghênh Nasdaq vì đã yêu cầu các công ty kiểm toán đảm bảo tất cả các công ty niêm yết tuân thủ các tiêu chuẩn báo cáo và kiểm toán quốc tế.

Nasdaq tháng trước đã siết chặt các quy định niêm yết nhằm hạn chế hoạt động chào bán chứng khoán lần đầu ra công chúng (IPO) mà họ cho là thiếu minh bạch trong các báo cáo tài chính. Theo Ngoại trưởng Mỹ, quyết định của Nasdaq là đặc biệt quan trọng được đưa ra một mô hình mẫu để ứng phó với tình trạng thực hành kế toán “gian lận” tại các công ty có trụ sở tại Trung Quốc.

“Các nhà đầu tư của Mỹ không nên chịu những rủi ro tiềm ẩn và không đáng có liên quan đến các công ty không tuân thủ các quy tắc giống như các công ty của Mỹ”, Ngoại trưởng Mike Pompeo cho biết. “Hành động của Nasdaq phải là mô hình cho các sàn giao dịch khác ở Mỹ và trên toàn thế giới”.

Các bình luận của Ngoại trưởng Mỹ càng nhấn thêm sự căng thẳng trong quan hệ Mỹ - Trung hiện đang nóng lên sau những xung đột về thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, nay lại cộng thêm những bất đồng trong việc xử lý đại dịch coronavirus và vấn đề Hồng Kông.

Trước đó Tổng thống Donald Trump cũng tuyên bố chính quyền của ông sẽ bắt đầu quá trình loại bỏ quy chế đối xử đặc biệt của Mỹ đối với Hồng Kông sau khi Quốc hội Trung Quốc thông qua luật an ninh quốc gia mới mà Mỹ cho rằng sẽ khiến cho Hồng Kông không còn tự trị đối với Trung Quốc như trước đây nữa.

Trên thực tế, việc thắt chặt các tiêu chuẩn niêm yết đã được đưa ra sau khi chuỗi cửa hàng cà phê Trung Quốc Luckin Coffee, được IPO tại Mỹ vào đầu năm 2019, tuyên bố rằng một cuộc điều tra nội bộ đã cho thấy Giám đốc điều hành và các nhân viên khác bịa đặt các thỏa thuận bán hàng.

“Vấn đề thực sự là sự thiếu minh bạch và thiếu công khai đối với các nhà đầu tư Mỹ”, Keith Krach – Thứ trưởng Bộ Ngoại giao phụ trách các vấn đề tăng trưởng kinh tế, năng lượng và môi trường nói với Reuters hôm thứ Tư tuần trước (3/6).

“Không có quốc gia nào được phép nói dối các nhà đầu tư Mỹ để tạo ra lợi thế không công bằng, đặc biệt là khi hoạt động tại các thị trường Mỹ”, ông Krach nói và nhấn thêm rằng, một trong những nhiệm vụ của chính quyền làm giúp cho các nhà đầu tư Mỹ nhận thức rõ hơn về các hoạt động kế toán thiếu minh bạch của các công ty Trung Quốc.

Ủy ban Chứng khoán và Sàn giao dịch Mỹ (SEC) đã bị vướng vào cuộc đấu tranh kéo dài hàng thập kỷ với Chính phủ Trung Quốc để kiểm tra kiểm toán các công ty Trung Quốc niêm yết tại Mỹ. Cho đến nay Hội đồng giám sát kế toán công ty (PCAOB) – bộ phận giám sát kế toán của cơ quan quản lý vẫn không thể truy cập vào các hồ sơ quan trọng này.

Còn nhớ hồi tháng 4, người đứng đầu SEC Jay Clayton đã cảnh báo các nhà đầu tư không nên bỏ tiền vào các công ty Trung Quốc do những vấn đề liên quan đến sự thiếu minh bạch như vậy.

Một quan chức cấp cao của Mỹ cũng cho biết ông hy vọng SEC sẽ xem xét lại bản ghi nhớ năm 2013 đã ký với Trung Quốc để cho phép các công ty Trung Quốc không chia sẻ thông tin nếu luật pháp địa phương cấm họ làm như vậy. Quy định đó có lẽ “nên được xem xét lại vào thời điểm này về việc liệu nó có còn phù hợp hay không và nếu không thì phải bãi bỏ”, ông nói và thêm rằng, quyết định này thuộc về SEC.