Quản lý chặt nguồn thu, hạn chế ảnh hưởng do dịch Covid-19 đến thu ngân sách
Tổng cục Hải quan cho biết, theo thống kê, tổng trị giá xuất nhập khẩu của cả nước trong tháng 1/2020 sơ bộ đạt 36,62 tỷ USD, giảm 18,4% so với tháng trước và giảm 16,2% so với cùng kỳ năm 2019 (số ngày làm việc trong tháng chỉ có 16 ngày do nghỉ tết Nguyên đán Canh Tý).
Doanh nghiệp gặp khó do dịch Covid-19
Ông Mai Xuân Thành, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho biết, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Tài chính, để hạn chế ảnh hưởng do dịch Covid-19, Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo cục hải quan các tỉnh biên giới phía Bắc (Lạng Sơn, Quảng Ninh, Cao Bằng, Hà Giang, Lào Cai, Điện Biên) thành lập các tổ công tác hỗ trợ cho các hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa, phòng ngừa dịch bệnh và làm đầu mối cung cấp, trao đổi thông tin với Tổng cục. Giải pháp này nhằm thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu bình ổn trở lại, hạn chế hụt thu ngân sách do ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Trong những ngày qua, mỗi ngày có hàng trăm container nằm chờ trên các cửa khẩu đợi xuất hàng đi Trung Quốc, nhưng lượng xuất đi không đáng kể.
Bộ Tài chính cho biết, nếu dịch Covid-19 tiếp tục kéo dài có thể sẽ có ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất, xuất nhập khẩu và số thu ngân sách nhà nước.
Không chỉ xuất khẩu đi Trung Quốc gặp khó, theo lãnh đạo Tổng cục Hải quan, tại các cửa khẩu đường bộ, hàng nhập nguyên liệu từ Trung Quốc hiện rất ít, do đó, doanh nghiệp (DN) sản xuất phụ thuộc vào nguyên liệu nhập từ Trung Quốc ở Việt Nam như: dệt may (nhập khẩu sợi, vải), điện tử, tiêu dùng (linh kiện, phụ kiện nhập khẩu từ Trung Quốc) có thể phải đối diện với nguy cơ thiếu nguyên liệu sản xuất trong thời gian tới.
“Hàng Trung Quốc sang Việt Nam bằng cửa khẩu đường bộ hiện cũng rất ít, hàng vào đường biển thì còn thông quan được. Tuy nhiên, trong quý 2 và 3/2020, những DN phụ thuộc lớn vào nguyên liệu nhập từ Trung Quốc có thể đối diện với thiếu hụt nguyên liệu sản xuất”, ông Mai Xuân Thành nói.
Trong đó, tổng trị giá xuất khẩu đạt 18,2 tỷ USD, giảm 19,4% so với tháng 12/2019; tổng trị giá nhập khẩu đạt 18,42 tỷ USD, giảm 17,4% so với tháng 12/2019. Với kết quả này, cán cân thương mại hàng hóa của cả nước trong tháng đầu tiên năm 2020 có mức thâm hụt 232 triệu USD, trái ngược với xu hướng thặng dư của tháng 1/2019.
Đối với hoạt động xuất nhập khẩu, nhất là xuất nhập khẩu với Trung Quốc, giao thương có thể gặp khó khăn do hạn chế qua lại biên giới, cửa khẩu và gián đoạn nguồn cung tại tỉnh Hồ Bắc nhằm kiểm soát dịch bệnh.
Các biện pháp liên quan đến thắt chặt qua lại biên giới có thể sẽ được đẩy mạnh trong thời gian tới, gây khó khăn cho hoạt động xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Trung Quốc. Với rủi ro nói trên, các ngành nghề xuất khẩu theo đường biên giới trên bộ và tiểu ngạch sang Trung Quốc như nông sản, thủy sản, thực phẩm… sẽ chịu tác động đáng kể trong ngắn hạn.
Cơ cấu lại nguồn thu ngân sách
Theo đánh giá của Tổng cục Thuế, dịch Covid-19 đang ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp, nhất là các DN du lịch, xuất khẩu nông - lâm - thủy sản. Điều này cũng sẽ ảnh hưởng đến số nộp ngân sách của các DN nói chung và DN hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ du lịch nói riêng...
Trước tình hình này, tại cuộc họp giao ban của Tổng cục Thuế về công tác thu ngân sách tháng 1 và triển khai nhiệm vụ tháng 2/2020, ông Cao Anh Tuấn, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế đã yêu cầu các vụ, đơn vị cần rà soát kỹ các nguồn thu, nhất là thu từ các hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán, tăng cường thu hồi nợ đọng… để đảm bảo bù đắp hụt thu, phấn đấu hoàn thành dự toán được giao.
Cùng với việc quản lý chặt nguồn thu, chống thất thu ngân sách, Tổng cục Thuế cũng yêu cầu các vụ, đơn vị khẩn trương xây dựng, lấy ý kiến các bộ, ngành về các văn bản hướng dẫn Luật Quản lý thuế sửa đổi, triển khai có hiệu quả đề án mở rộng cơ sở thuế, tiếp tục đẩy mạnh việc kê khai nộp thuế, hoàn thuế điện tử, nộp lệ phí trước bạ ôtô, xe máy qua mạng… để tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh, qua đó tăng nguồn thu cho ngân sách.
Thống kê so sánh cho thấy, năm 2019, kim ngạch xuất khẩu với Trung Quốc đạt 41,4 tỷ USD, chiếm 15,7% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước; kim ngạch nhập khẩu từ Trung Quốc đạt 75,5 tỷ USD, chiếm 29,8% tổng kim ngạch nhập khẩu cả nước.
Số thuế phải thu từ hàng hóa có xuất xứ Trung Quốc trong năm 2019 đạt khoảng 84.500 tỷ đồng, chiếm khoảng 24,2% số thu của ngành Hải quan. Do đó, nếu dịch bệnh kéo dài sẽ ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất, xuất nhập khẩu và số thu ngân sách nhà nước.