Quản lý, kiểm soát chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế hiệu quả, chặt chẽ
2024 là năm đầu tiên thực hiện lập, giao dự toán chi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT) từ cơ sở y tế và ngành Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam xây dựng và thông báo số ước chi cho các cơ sở khám chữa bệnh. Do đó, cơ quan BHXH cần tăng cường quản lý, kiểm soát chi phí khám chữa bệnh BHYT hiệu quả, chặt chẽ.
Đây là thông tin vừa được Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Đức Hòa nhấn mạnh tại Hội nghị trực tuyến triển khai thực hiện chính sách BHYT 9 tháng cuối năm 2024 của BHXH Việt Nam.
Chi phí khám chữa bệnh ngày càng tăng
Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Đức Hòa cho biết, trong 9 tháng còn lại của năm 2024, nhiều thách thức đặt ra cho công tác BHYT từ việc tăng độ bao phủ BHYT theo mục tiêu đã đặt ra, đảm bảo quyền lợi của người tham gia BHYT và quản lý, sử dụng Quỹ BHYT hiệu quả theo đúng quy định.
Chỉ rõ những thách trong thực hiện chính sách BHYT, Lãnh đạo BHXH Việt Nam cho rằng, các quy định mới của Nghị định số 75/2023/NĐ-CP của Chính phủ cần phải triển khai ngay đó là Quy định về lập, giao dự toán chi khám chữa bệnh BHYT và thông báo số dự kiến chi khám chữa bệnh BHYT.
Trách nhiệm của cơ quan BHXH Việt Nam phải thực hiện rà soát, phát hiện và gửi thông tin cảnh báo kịp thời cho cơ sở khám chữa bệnh về các chi phí khám chữa bệnh tăng cao so với mức chi phí bình quân của cơ sở khám chữa bệnh cùng hạng, cùng tuyến, cùng chuyên khoa.
Việc bỏ quy định về tổng mức thanh toán đặt ra cho cơ quan BHXH phải có các giải pháp quản lý sử dụng Quỹ BHYT hiệu quả thông qua việc giao dự toán và giám sát quá trình thực hiện hợp đồng. Quy định đã được thể chế nhưng công tác tổ chức thực hiện vẫn còn gặp nhiều khó khăn.
Về công tác đấu thầu, triển khai Nghị định số 24/2024/NĐ-CP ngày 27/2/2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu, cơ quan BHXH chỉ tham gia khâu xây dựng kế hoạch lựa chọn nhà thầu của các Hội đồng đấu thầu tập trung. Cơ quan BHXH sẽ cần tập trung vào việc tham gia thẩm định Kế hoạch lựa chọn nhà thầu đối với mua sắm tập trung và đàm phán giá.
“Những thay đổi này phù hợp với trách nhiệm của ngành BHXH Việt Nam, cho thấy sự tham gia của BHXH Việt Nam trong xây dựng các văn bản pháp luật đã phát huy hiệu quả tốt", Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Đức Hòa nói.
Thực tế cho thấy, thời gian qua, BHXH các tỉnh đã có nhiều cố gắng trong kiểm soát chi phí khám chữa bệnh, cũng như đảm bảo quyền lợi của người tham gia BHYT. Tuy nhiên, chi phí khám chữa bệnh ngày càng tăng sau khi Nghị định số 75/2023/NĐ-CP có hiệu lực và áp dụng giá dịch vụ theo Thông tư số 22/TT-BYT của Bộ Y tế.
Số liệu thống kê của BHXH Việt Nam cho biết, 2 tháng đầu năm 2024, số lượt khám chữa bệnh BHYT là 27,73 triệu lượt (tăng 3,07 triệu lượt, tương đương tăng 12,4% so với cùng kỳ năm 2023); số tiền đề nghị thanh toán là 19.316,15 tỷ đồng (tăng 3.250,26 tỷ đồng, tăng 20,23% so với cùng kỳ năm 2023).
Phát hiện, cảnh báo kịp thời chi phí khám chữa bệnh tăng cao
Đánh giá về tình hình thực hiện chính sách BHYT 2 tháng đầu năm, ông Lê Văn Phúc - Trưởng ban Thực hiện chính sách BHYT (BHXH Việt Nam) cho biết: BHXH Việt Nam đang tích cực tham gia xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực BHYT (Luật BHYT; Luật Dược, các thông tư hướng dẫn, giá dịch vụ khám chữa bệnh, phương thức thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT).
Năm 2024, ngành BHXH Việt Nam đã ký hợp đồng khám chữa bệnh BHYT với 2.897 đầu mối trực tiếp (cả bệnh viện công lập và ngoài công lập) tăng 67 đầu mối so với năm 2023 và hơn 11.000 cơ sở khám chữa bệnh (trạm y tế xã, phòng khám đa khoa khu vực...).
“Trong xu hướng số lượt khám chữa bệnh và chi phí khám chữa bệnh tăng cao trên toàn quốc, tại nhiều cơ sở y tế, số lượt khám chữa bệnh BHYT tăng đến 81,4% tại Bệnh viện Đại học Y dược Buôn Ma Thuột - Đắc Lắk; 74,5% tại Bệnh viện Đa khoa Tâm An TP. Hồ Chí Minh; tăng 5,6% tại Bệnh viện Quân Y 175 TP. Hồ Chí Minh; 45,% như Bệnh viện Thống Nhất TP. Hồ Chí Minh”, ông Lê Văn Phúc dẫn chứng và nêu rõ.
Theo thống kê, số chi bình quân/lượt ngoại trú là 340.000 đồng (cùng kỳ năm 2023 là 315.000 đồng); chi bình quân/lượt nội trú là 5,2 triệu đồng (cùng kỳ năm 2023 là 4,8 triệu đồng); tốc độ gia tăng bình quân/lượt nội trú tại các địa phương lên cao nhất ở mức 31,8%; đồng thời một số tỉnh giảm đi tới 9,7% so với cùng kỳ năm trước...
Trong quản lý, thanh toán chi phí vật tư y tế cũng còn một số bất cập cần chấn chỉnh, đặc biệt là trong công tác thống kê chi phí như thống kê sai mã vật tư y tế (chủ yếu tập trung tại các loại vật tư y tế thông thường như như bơm tiêm, bơm tiêm Insulin, dây nối, dây truyền dịch, kim luồn tĩnh mạch...); nhập sai đơn giá mua vào thành đơn giá thanh toán...
Nhiệm vụ của BHXH các địa phương là thực hiện thông báo số dự kiến chi khám chữa bệnh BHYT đến cơ sở khám chữa bệnh. Đồng thời, chủ động rà soát, phát hiện các bất thường được cảnh báo trên Hệ thống giám định/giám sát BHYT và gửi thông tin cảnh báo kịp thời cho cơ sở khám chữa bệnh BHYT về các chi phí khám chữa bệnh BHYT tăng cao so với mức chi phí bình quân của cơ sở khám chữa bệnh cùng hạng, cùng tuyến, cùng chuyên khoa. Theo dõi, kiểm soát việc điều chỉnh của cơ sở KCB sau khi được thông báo các chỉ số bất thường.
Các địa phương cần tăng cường giám định BHYT; thường xuyên thực hiện tổng hợp, phân tích, đánh giá tình hình chi khám chữa bệnh BHYT tại các cơ sở khám chữa bệnh, kịp thời phát hiện xác định rõ nguyên nhân gia tăng chi phí khám chữa bệnh bất thường. Giám sát chặt chẽ việc đảm bảo quyền lợi của người bệnh BHYT khi đi khám chữa bệnh.
Nâng cao hiệu quả quản lý, kiểm soát chi phí khám chữa bệnh BHYT
Về kiểm soát chi phí khám chữa bệnh BHYT, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Đức Hòa cho rằng, 2024 là năm đầu tiên thực hiện lập, giao dự toán chi khám chữa bệnh BHYT từ cơ sở y tế và ngành BHXH Việt Nam xây dựng và thông báo số ước chi cho các cơ sở khám chữa bệnh.
Để nâng cao hiệu quả quản lý, kiểm soát chi phí khám chữa bệnh BHYT, Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Đức Hòa yêu cầu, các đơn vị nghiệp vụ, cơ quan BHXH các địa phương phải tích cực tham gia vào quá trình xây dựng chính sách liên quan BHYT.
Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Đức Hòa dẫn chứng, trong Luật BHYT, quan điểm chung của BHXH Việt Nam là ủng hộ mở rộng quyền lợi tốt nhất cho người tham gia, tuy nhiên trong quá trình xây dựng chính sách cần phải đánh giá rõ ràng tác động mà các chính sách mới có thể mang lại, khả năng đáp ứng nguồn lực lâu dài để có các đề xuất phù hợp với thực tiễn.
Để thực hiện tốt nội dung này, Lãnh đạo BHXH Việt Nam yêu cầu Ban Thực hiện chính sách BHYT tích cực tham gia xây dựng các thông tư, văn bản hướng dẫn dự toán chi, quyết toán năm 2023; đôn đốc các tỉnh thanh quyết toán chi phí khám chữa bệnh BHYT năm 2023 đảm bảo đúng tiến độ và quy định.
Đồng thời, xây dựng kế hoạch làm việc với các địa phương có chi phí lớn, giải quyết các vướng mắc và đảm bảo quyền lợi cho người bệnh đồng thời với kiểm soát chi hiệu quả.
Giao nhiệm vụ cụ thể cho Trung tâm Giám định BHYT và Thanh toán đa tuyến, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam đề nghị đơn vị này đôn đốc các địa phương và cơ sở y tế rà soát, cập nhật chuẩn các danh mục mã hóa; phối hợp trung tâm công nghệ thông tin hoàn thiện các tính năng của phần mềm trong Hệ thống thông tin giám định BHYT, xác định chi phí bình quân, cảnh báo chi phí bất thường theo Nghị định số 75; tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả các chuyên đề giám định.
“BHXH các tỉnh nâng cao trách nhiệm và chịu trách nhiệm trong nâng cao chất lượng giám định BHYT, phân công rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ kết quả; đồng thời, thường xuyên trao đổi, báo cáo UBND tỉnh về tình hình khám chữa bệnh BHYT và các chi phí tăng cao bất hợp lý, từ đó đề xuất chỉ đạo thực hiện các giải pháp tháo gỡ”, ông Nguyễn Đức Hòa nhấn mạnh.