Bất thường xe siêu sang “hồi hương”

Theo quy định tại Thông tư 118/2009/TT-BTC của Bộ Tài chính, người Việt Nam định cư ở nước ngoài khi hồi hương được phép nhập nhập khẩu (NK) một ô tô cá nhân đang sử dụng. Tài sản này được miễn thuế NK, thuế giá trị gia tăng (GTGT) và chỉ phải đóng thuế tiêu thụ đặc biệt… Lợi dụng quy định này, một lượng lớn xe siêu sang đã NK trái phép vào Việt Nam dưới hình thức "tài sản di chuyển của Việt kiều hồi hương" để trốn thuế. Sau khi thực hiện hành vi gian lận trót lọt, các đối tượng sẽ chuyển đổi mục đích sử dụng; sang tên, chuyển nhượng cho đối tượng khác. Hình thức NK này đã gây thất thu hàng tỷ đồng tiền thuế. 

Giả sử một chiếc xe Rolls Royce có giá khoảng 250.000 USD (hơn 5 tỷ đồng). Tính sơ bộ, các loại thuế, phí sẽ gồm: 175.000 USD (thuế NK 70%), 255.000 USD (thuế tiêu thụ đặc biệt 60% tính trên giá xe + thuế NK), 68.000 USD (thuế GTGT 10% tính trên tổng giá xe đã có thuế NK và thuế tiêu thụ đặc biệt). Như vậy, chỉ tính riêng tổng số thuế phải nộp là 498.000 USD. Cộng với giá gốc, chiếc xe Rolls Royce bản cơ sở ở Việt Nam sẽ có giá khoảng 750.000 USD (khoảng 15 tỷ đồng). Tuy nhiên, nếu được nhập về theo diện Việt kiều hồi hương trừ đi thuế NK và GTGT, giá xe chưa đến 400.000 USD (8 tỷ đồng), rẻ bằng gần một nửa so với chiếc xe NK theo cách thông thường.

Trước đó, Chi cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Hà Nội cũng đã gửi báo cáo lên TCHQ đặt nghi vấn trước nhiều hồ sơ NK xe siêu sang theo dạng tài sản của Việt kiều hồi hương. Điểm chung của các hồ sơ có "vấn đề" này là hộ chiếu nước ngoài hoặc thẻ cư trú tại nước ngoài được cấp trước khi hồi hương chỉ một thời gian ngắn, thủ tục đăng ký hộ khẩu được hoàn tất sau khi nhập cảnh về Việt Nam trong thời gian rất ngắn, trong khi quê quán một nơi nhập hộ khẩu về một nơi. Đặc biệt, ô tô NK về hầu như rất mới (thời điểm đăng ký xe trước khi về nước chỉ khoảng 1 - 2 tháng), và xe có giá trị rất lớn (vượt quá thu nhập của các Việt kiều hồi hương).

Rà soát toàn bộ xe “hồi hương”

Được biết, 90% xe ô tô NK theo diện Việt kiều về nước định cư hiện nay đều là xe hạng sang và siêu sang với các thương hiệu nổi tiếng: Lexus, Porsche, BMW, Audi, Land Rover... Kết quả điều tra của TCHQ cho thấy, ngoài việc gây thất thu cho ngân sách, các vụ việc còn diễn ra rất phức tạp như hành vi móc ngoặc, câu kết làm giả mạo hồ sơ, làm giả đăng ký hộ khẩu thường trú, chứng từ, chữ ký, dấu tên để nhập khẩu miễn thuế ôtô. Ngoài ra, đa số trường hợp đã hợp thức hóa trước đó về mặt giấy tờ vài tháng, công tơ mét cũng bị làm giả để đáp ứng yêu cầu giám định là xe đã qua sử dụng. 

Trước tình trạng này, TCHQ đã yêu cầu các Cục Hải quan sớm xử lý dứt điểm. Phó Tổng Cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn cho biết, TCHQ đã báo cáo Bộ Tài chính xem xét sửa đổi Thông tư 118 và Bộ chỉ đạo cơ quan Hải quan tiến hành rà soát phân loại hồ sơ.  Đối với xe chưa làm thủ tục thông quan, phải tiến hành kiểm tra, xác minh kỹ, mới cho thông quan; đối với xe đã hoàn tất thủ tục thông quan thì phối hợp với cơ quan Công an tiến hành rà soát, đánh giá phân loại hồ sơ.

Trường hợp bị phát hiện không đủ điều kiện NK thì Việt kiều phải tái xuất xe. Nếu muốn tiếp tục để xe lưu hành trong nước, Việt kiều phải nộp đủ các loại thuế như khi nhập xe ô tô đã qua sử dụng. Đặc biệt, dự thảo này siết lại chính sách nhập khi yêu cầu Việt kiều phải tự mình làm thủ tục nhập xe "hồi hương" chứ không được ủy quyền cho người khác.