Tăng tính hiệu quả, khả thi của quy hoạch

Trình bày dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch tại phiên họp của Quốc hội sáng 9/5, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, việc sắp xếp đơn vị hành chính sẽ có ảnh hưởng lớn đến toàn bộ các quy hoạch của hệ thống quy hoạch quốc gia. Do vậy, cần rà soát, điều chỉnh hệ thống quy hoạch trong bối cảnh không tổ chức cấp huyện và điều chỉnh các quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030 để phù hợp với việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh. Việc xây dựng và ban hành dự án Luật trong giai đoạn hiện nay là rất cấp thiết để kịp thời cụ thể hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước.

Theo Bộ trưởng, dự thảo Luật bao gồm 02 điều, trong đó sửa đổi, bổ sung 33 điều, khoản của Luật Quy hoạch. Dự thảo đã hoàn thiện hệ thống quy hoạch theo hướng bổ sung quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành vào hệ thống quy hoạch. Đồng thời, bổ sung quy định cho phép quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành được phép lập đồng thời; đối với quy hoạch đô thị và nông thôn thực hiện theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn.   

Dự thảo cũng đơn giản hóa nội dung quy hoạch để nâng cao tính hiệu quả, khả thi của quy hoạch. Theo đó, sửa đổi, bổ sung nội dung quy hoạch theo hướng chỉ bao gồm những quy định khung, mang tính định hướng; Chuyển danh mục dự kiến dự án quan trọng, dự án ưu tiên đầu tư trong quy hoạch sang kế hoạch thực hiện quy hoạch, đồng thời phân cấp cho Bộ trưởng, Chủ tịch Ủy ban nhân cấp tỉnh phê duyệt kế hoạch thực hiện quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch tỉnh.

Cùng với các nội dung trên, Dự thảo lần này đã bổ sung quy định về trình tự, thủ tục điều chỉnh quy hoạch thời kỳ 2021 - 2030 để đáp ứng yêu cầu sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp tỉnh theo hướng đơn giản hóa và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền. Theo đó, không phải lập, thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch.

Việc thẩm định quy hoạch có thể theo hình thức họp Hội đồng thẩm định hoặc lấy ý kiến thẩm định bằng văn bản của các Bộ, cơ quan ngang Bộ có liên quan. Dự thảo quy định phân cấp cho các bộ tổ chức thẩm định, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch ngành quốc gia; phân cấp cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức thẩm định điều chỉnh quy hoạch tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt điều chỉnh quy hoạch tỉnh sau khi được Hội đồng nhân dân tỉnh thông qua.

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, dự thảo Luật lần này đã tăng cường phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước về quy hoạch để nâng cao tính chủ động của các cấp, các ngành trong chỉ đạo điều hành. Trong đó, phân cấp thẩm quyền của Chính phủ cho Thủ tướng Chính phủ tổ chức lập quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia; Phân cấp thẩm quyền của Quốc hội cho Chính phủ xác định các vùng cần lập quy hoạch vùng và quyết định quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia.

Dự thảo phân cấp thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ cho Bộ trưởng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định danh mục các dự án ưu tiên đầu tư trong kế hoạch thực hiện quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch tỉnh. Đồng thời, phân cấp cho các bộ tổ chức thẩm định, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch ngành quốc gia; phân cấp cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức thẩm định điều chỉnh quy hoạch tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt điều chỉnh quy hoạch tỉnh sau khi được Hội đồng nhân dân tỉnh thông qua đối với việc điều chỉnh các quy hoạch thời kỳ 2021-2030 để đáp ứng yêu cầu về sắp xếp đơn vị hành chính.

Cũng tại Dự thảo này, Chính phủ đề xuất hoàn thiện quy định về trình tự, thủ tục của hoạt động quy hoạch và trách nhiệm của các cơ quan trong quản lý nhà nước về quy hoạch để tháo gỡ các khó khăn, bất cập trong thực tiễn. Theo đó, Dự thảo bỏ quy định về việc xin chủ trương điều chỉnh quy hoạch nhằm đơn giản hoá trình tự, thủ tục và đẩy nhanh tiến độ thực hiện điều chỉnh quy hoạch; Bổ sung quy định làm rõ việc điều chỉnh quy hoạch theo trình tự, thủ tục rút gọn không phải thực hiện đánh giá môi trường chiến lược.

Thẩm tra dự án Luật, một số ý kiến của Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, nội dung vướng mắc về quy hoạch hiện nay không chỉ liên quan đến quy định của Luật Quy hoạch mà còn liên quan đến nhiều luật khác có quy định về sự phù hợp với quy hoạch. Do đó, Ủy ban đề nghị xác định rõ mục đích và phạm vi sửa đổi Luật Quy hoạch lần này nhằm bảo đảm tính khả thi. Trong đó, tập trung giải quyết các vấn đề mang tính cấp bách cần xử lý ngay, nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn, khơi thông nguồn lực và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nhất là những vấn đề phát sinh khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, xây dựng mô hình chính quyền địa phương 02 cấp.

Liên quan đến đơn giản hóa nội dung quy hoạch và đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với các quy hoạch, Ủy ban tán thành với việc sửa đổi, bổ sung nội dung quy hoạch các cấp theo hướng chỉ bao gồm những quy định chung, mang tính định hướng và giao Chính phủ quy định chi tiết để bảo đảm tính linh hoạt trong quá trình thực hiện. Ủy ban đề nghị làm rõ vai trò của các quy hoạch này, căn cứ đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với các quy hoạch khi phê duyệt chủ trương đầu tư và triển khai thực hiện các dự án.