Phóng viên: 2021 là năm đánh dấu chặng đường 65 năm xây dựng và phát triển của ngành DTNN. Càng đặc biệt hơn, ngành DTNN đã thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ được giao trong bối cảnh chịu nhiều tác động nặng nề bởi dịch bệnh COVID-19. Nhân dịp đầu Xuân mới, Tổng cục trưởng có thể khái quát một số kết quả nổi bật của Ngành trong năm qua?

Tổng cục trưởng Đỗ Việt Đức: Năm 2021, Việt Nam cũng như các nước trên thế giới phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức nhất là tác động nặng nề của dịch bệnh COVID-19 bùng phát, thiên tai, bão lũ... diễn biến phức tạp. Trong bối cảnh đó, bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương cùng tinh thần đoàn kết, quyết tâm cao của tập thể lãnh đạo, cán bộ, công chức, viên chức, ngành DTNN đã triển khai đồng bộ các giải pháp để hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ được giao.

Trong công tác xây dựng cơ chế, chính sách, trong năm 2021, Tổng cục DTNN đã xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành 01 Nghị định; trình Bộ Tài chính ban hành 02 Thông tư, xây dựng quy hoạch tổng thể kho dự trữ quốc gia (DTQG); hoàn thành 9 đề án cơ chế chính sách nội ngành để thực hiện nhiệm vụ đảm bảo theo quy định.

Trong công tác nhập hàng DTQG, Tổng cục DTNN đã hoàn thành 100% kế hoạch nhập lương thực (190.000 tấn gạo và 80.000 tấn thóc). Ngoài ra, Tổng cục hoàn thành kế hoạch mua bổ sung nhập 75.000 tấn gạo để xuất khẩn cấp cho các tỉnh phía Nam hỗ trợ nhân dân gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19; tổ chức đấu thầu và nhập hàng vật tư, thiết bị theo đúng kế hoạch.

Đặc biệt, công tác xuất cấp hỗ trợ, cứu trợ và viện trợ được ngành DTNN triển khai kịp thời, hiệu quả. Năm 2021, ngành DTNN đã thực hiện xuất cấp theo quyết định của cấp có thẩm quyền lượng lớn hàng DTQG, với nhiều chủng loại mặt hàng để cứu trợ, hỗ trợ nhân dân gặp khó khăn trong đại dịch bệnh COVID-19, thiên tai bão lũ, hạn hán, giáp hạt, hỗ trợ học sinh vùng khó khăn, thực hiện nhiệm vụ trồng rừng ở địa phương, viện trợ quốc tế với giá trị khoảng 3.424 tỷ đồng. Riêng Tổng cục DTNN đã xuất cấp các mặt hàng với tổng giá trị khoảng 3.172 tỷ đồng gồm: 253.303 tấn gạo, gần bằng 2 lần mức xuất năm 2020; 1.454,5 tấn muối ăn; xuất cấp vật tư thiết bị phục vụ chống dịch và phòng chống thiên tai, bão, lũ...

Chất lượng lương thực, vật tư, thiết bị DTQG được quan tâm ngay từ khi nhập kho, trong quá trình bảo quản và chuẩn bị xuất kho đảm bảo chất lượng, số lượng theo quy định. Cùng với đó, công tác thanh tra, kiểm tra chuyên ngành cũng được Tổng cục DTNN triển khai hiệu quả, phù hợp với tình hình diễn biến dịch bệnh COVID-19, nhưng vẫn đảm bảo chức năng quản lý nhà nước về DTQG.

Phóng viên: Có thể nói, công tác xuất cấp hàng DTQG hỗ trợ các địa phương phục vụ phòng, chống dịch bệnh COVID-19 là điểm nhấn nổi bật của ngành DTNN trong năm qua. Ông chia sẻ thêm về những nỗ lực và kết quả triển khai công tác này của Ngành?

Tổng cục trưởng Đỗ Việt Đức: Xác định được vai trò, tầm quan trọng của nguồn lực DTQG tham gia hỗ trợ các địa phương khắc phục hậu quả dịch bệnh COVID-19, Tổng cục DTNN đã chủ động tham mưu với Bộ Tài chính, phối hợp với các bộ, ngành quản lý hàng DTQG và các địa phương trình Thủ tướng Chính phủ ban hành các quyết định xuất cấp hàng DTQG kịp thời, phục vụ nhiệm vụ cấp bách.

Trong năm 2021, ngành DTNN đã thực hiện xuất cấp 141.971 tấn gạo cho 33 tỉnh, thành phố để hỗ trợ nhân dân các địa phương bị ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19. Đồng thời, xuất các mặt hàng vật tư thiết bị cứu hộ, cứu nạn cho các địa phương gồm: 410 bộ nhà bạt cứu sinh và 14 bộ máy phát điện cho UBND TP. Hồ Chí Minh; 100 bộ nhà bạt và 10 bộ máy phát điện loại 30 KVA cho Bộ Quốc phòng (Quân khu 7); 100 bộ nhà bạt các loại và 08 bộ máy phát điện cho các tỉnh: Cần Thơ, Bình Phước, Sóc Trăng; 15 bộ nhà bạt các loại và 01 bộ máy phát điện loại 136-150 KVA cho tỉnh Tây Ninh.

Tuy nhiên, quá trình thực hiện nhiệm vụ xuất cấp hỗ trợ, phòng chống dịch COVID-19 cũng gặp không ít khó khăn như: Nguồn lực DTQG bố trí trên địa bàn, khu vực bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh còn hạn chế, không đủ khả năng đáp ứng, đòi hỏi phải linh hoạt trong cách điều hành, phân phối sử dụng hàng DTQG. Tại các địa phương tiếp nhận hàng, dịch bệnh diễn biến phức tạp, nguy hiểm, nguy cơ lây nhiễm rất cao. Thêm vào đó, thời điểm xuất cấp vào mùa mưa phía Nam, kho bãi tập kết hàng hóa của hầu hết các đơn vị tiếp nhận đều không đảm bảo, ảnh hưởng đến chất lượng hàng xuất cấp. Việc bảo quản, cấp phát hàng hóa sau khi bàn giao cũng gặp khó khăn, do địa phương rất thiếu nhân lực, đặc biệt là nhân lực bốc xếp, phân phối hàng DTQG đến tay người dân với số lượng hàng rất lớn trong thời gian ngắn...

Tuy nhiên, bám sát sự chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, của Bộ Tài chính, sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành, các cấp chính quyền địa phương và sự nỗ lực của toàn thể cán bộ, công chức ngành DTNN, các khó khăn đều được khắc phục giúp công tác xuất cấp hàng DTQG được nhanh chóng, kịp thời.

Trong quá trình xuất cấp hàng DTQG, các tập thể, cá nhân ngành DTNN luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, không quản ngày đêm để thực hiện xuất cấp hàng hóa DTQG cho các địa phương đảm bảo tiến độ, chất lượng, tiết kiệm, không để xảy ra tiêu cực, thất thoát, lãng phí. Qua đó, giúp nhân dân sớm vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống; góp phần giữ vững an ninh, trật tự an toàn xã hội tại các địa phương bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh COVID-19.

Phóng viên: Năm 2022 được dự báo còn tiềm ẩn nhiều khó khăn, đặc biệt là tình hình thiên tai, dịch bệnh sẽ còn diễn biến phức tạp. Ngành DTNN đã có giải pháp gì để đảm bảo thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ được giao, thưa ông?

Tổng cục trưởng Đỗ Việt Đức: Năm 2022, ngành DTNN quyết tâm triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp nhằm chủ động đáp ứng yêu cầu đột xuất, cấp bách về phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, hỏa hoạn, dịch bệnh; tiếp tục tăng cường vai trò của DTQG trong đảm bảo an sinh xã hội, trong đó, tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm sau:

Một là, tiếp tục xây dựng và hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật theo kế hoạch. Trong đó, tập trung xây dưng, trình Bộ Tài chính, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy hoạch tổng thể kho DTQG đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Chiến lược phát triển DTQG đến năm 2030; tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách trong đấu thầu, đấu giá hàng DTQG đảm bảo công khai, minh bạch, tiết kiệm, hiệu quả; hoàn thiện hệ thống Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, các định mức kinh tế, kỹ thuật đối với hàng DTQG do các bộ, ngành, Tổng cục quản lý.

Hai là, hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch nhập hàng DTQG năm 2022, đảm bảo đủ số lượng, chất lượng lương thực, hàng vật tư, thiết bị; Tập trung đôn đốc các đơn vị được giao nhiệm vụ quản lý, bảo quản hàng DTQG tích cực triển khai thực hiện kế hoạch được giao theo đúng quy định; Hướng dẫn và giải quyết kịp thời về giá, vốn, chi phí cho các bộ, ngành để đẩy nhanh tiến độ nhập hàng theo kế hoạch được giao, đảm bảo nguồn lực DTQG.

Ba là, thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý chất lượng hàng DTQG theo quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật đã được ban hành thông qua công tác kiểm tra hàng hóa ngay từ khi nhập kho, trong quá trình bảo quản và xuất kho; Tăng cường kiểm tra, giám sát chất lượng hàng hóa, nắm bắt kịp thời diễn biến chất lượng hàng hóa từ khi nhập kho đến khi xuất kho.

Bốn là, chuẩn bị tốt các điều kiện đảm bảo chủ động, sẵn sàng thực hiện xuất cấp hàng DTQG khi có quyết định của cấp có thẩm quyền; đảm bảo nhanh chóng, kịp thời, đáp ứng yêu cầu hỗ trợ, cứu trợ các địa phương bị ảnh hưởng của thiên tai, bão lụt, hạn hán, mất mùa, khống chế dịch bệnh, đảm bảo quốc phòng, an ninh.

Năm là, tăng cường thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch và thanh tra, kiểm tra đột xuất để giải quyết các khó khăn, vướng mắc của các đơn vị trong triển khai thực hiện; đồng thời, đảm bảo quản lý sử dụng hàng DTQG đúng chính sách, đúng đối tượng, tiết kiệm, hiệu quả.

Phóng viên: Trân trọng cảm ơn Tổng cục trưởng!

Theo Trần Huyền/Bài đăng trên Bản tin Dự trữ Nhà nước số tháng 1+2/2022