Một bộ phận lớn dân cư (công chức, viên chức, học sinh, sinh viên, công nhân ở các khu công nghiệp…) đã có sự chuyển biến rõ rệt về nhận thức và thói quen thanh toán không dùng tiền mặt thông qua các dịch vụ của ngân hàng, tạo điều kiện thuận lợi và là tiền đề quan trọng để giảm dần sự hiện diện của tiền mặt trong các hoạt động thanh toán của nền kinh tế.

Việc trả lương qua tài khoản đã đem lại lợi ích to lớn đối với Nhà nước cũng như lợi ích thiết thân cho ngân hàng và người sử dụng dịch vụ. Tính đến quý I/2013, trên toàn quốc đã có 56.850/87.186 (tương đương 65%) đơn vị hưởng lương từ ngân sách nhà nước thực hiện trả lương qua tài khoản với 1,83 triệu/2,77 triệu (tương đương 66%) cán bộ nhận lương qua tài khoản.

Để phục vụ cho việc triển khai trả lương qua tài khoản, mạng lưới máy giao dịch tự động (ATM) và thiết bị chấp nhận thẻ (POS) đã được các ngân hàng tích cực đầu tư và tăng cường cả về phạm vi, số lượng và chất lượng. Đến nay, trên toàn quốc, các ngân hàng đã đầu tư 14.400 máy ATM và 116.700 thiết bị POS/EDC với số lượng thẻ được phát hành khoảng 62 triệu thẻ.

Ngành Ngân hàng từng bước triển khai xây dựng và hiện đại hóa các hệ thống thanh toán, từng bước tạo lập hệ thống cơ sở hạ tầng công nghệ thanh toán tiên tiến tạo sự chuyển biến tích cực đối với việc phát triển phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt trong khu vực công, doanh nghiệp.

NHNN đã thiết lập và đưa vào vận hành Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng, đến nay đã kết nối với 66 đơn vị thuộc NHNN và gần 800 đơn vị thành viên trực tiếp thuộc 97 tổ chức tín dụng trong toàn quốc, đáp ứng nhu cầu thanh, quyết toán tức thời với số lượng giao dịch thanh toán ngày càng tăng của nền kinh tế.

Hầu hết các ngân hàng thương mại đã thiết lập được hệ thống ngân hàng lõi (core banking), phát triển hệ thống thanh toán nội bộ với kỹ thuật, công nghệ tiên tiến, cho phép cung ứng các dịch vụ, phương tiện thanh toán hiện đại, mang lại nhiều tiện ích cho khách hàng.

Để tạo thuận lợi cho việc phát triển cũng như nâng cao chất lượng dịch vụ thẻ ngân hàng, trong năm 2012, NHNN đã ban hành quy định về phí dịch vụ đối với thẻ ghi nợ nội địa và quy định về trang bị, quản lý, vận hành và đảm bảo an toàn hoạt động của máy giao dịch tự động nhằm đảm bảo quyền lợi của người sử dụng dịch vụ, hài hòa lợi ích của tổ chức cung ứng dịch vụ và khách hàng.

Trong quý III/2013, NHNN cũng đã trình dự thảo Nghị định Thanh toán bằng tiền mặt và dự kiến ban hành Thông tư quy định về cấp, thu hồi giấy phép hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán cho các tổ chức không phải là ngân hàng; lên kế hoạch phối hợp với một số bộ, ngành liên quan xây dựng và ban hành các thông tư hướng dẫn Nghị định Thanh toán bằng tiền mặt sau khi Chính phủ ban hành.