Kinh tế số on-chain có nhiều tiềm năng phát triển 

Tại Hội thảo với chủ đề "Three-Way Dialogue: On-chain Economy - Time for Viet Nam to Lead the Market” trong khuôn khổ Conviction 2025, các chuyên gia kinh tế số đều cho rằng, với sự chuyển dịch mạnh mẽ của hình thái dữ liệu từ lưu trữ truyền thống sang internet, và từ online lên on-chain, Việt Nam đang đứng trước "thời điểm vàng" để khai phá tiềm năng này.

Đồng thời, Việt Nam đã và đang khẳng định vị thế là một trong những quốc gia tiên phong trong việc tiếp nhận và phát triển công nghệ blockchain. Đầu năm 2025, Chính phủ Việt Nam cũng đã công bố blockchain là một trong những công nghệ ưu tiên, cùng với Trí tuệ nhân tạo (AI).

Tại sự kiện, ông Phạm Phú Trường - Phó Giám Đốc Trung tâm Cách mạng Công nghiệp lần thứ 4 tại TP. Hồ Chí Minh (HCMC C4IR) nhận định, hiện nay, kinh tế - xã hội toàn cầu đang thay đổi nhanh chưa từng có và những doanh nghiệp đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi số sẽ chiếm ưu thế hơn so với những doanh nghiệp chậm thay đổi.

Ông Trường cho rằng, công nghệ blockchain mang tính ưu việt cao, sự hình thành của nền kinh tế on-chain sẽ mở ra những cơ hội lớn. Đồng thời, thế hệ internet tiếp theo (web2, web3) sẽ tạo không gian rộng mở, nơi công nghệ mới sẽ không bị bó hẹp trong thế giới của những startup blockchain, mà còn được áp dụng rộng rãi vào mọi ngành nghề trong đời sống.

Ông Alex Ye - Phó Chủ tịch Republic, một công ty công nghệ tài chính tăng trưởng có trụ sở tại New York (Hoa Kỳ) nhấn mạnh về xu hướng số hóa các tài sản trên blockchain và bày tỏ ấn tượng với sự nhạy bén của Việt Nam đối với thị trường này, đặc biệt là việc quyết định thành lập Trung tâm Tài chính Quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh và TP. Đà Nẵng.

Ông Alex nhận định, Việt Nam là một thị trường độc đáo với cấu trúc vốn Nhà nước, có thể phát triển công nghệ blockchain theo cách riêng, phù hợp với văn hóa và địa chính trị, không nhất thiết phải sao chép mô hình của các quốc gia khác.

Đồng quan điểm, bà Laura đến từ AVAX Labs cho rằng, Nghị quyết số 57-NQ/TW và Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị cho thấy Việt Nam đã và đang tập trung đẩy mạnh đầu tư vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đối số quốc gia.

Bà cũng lưu ý rằng hai năm trước, khái niệm về blockchain còn khá xa lạ, nhưng hiện tại, Chính phủ và doanh nghiệp trong nước đều quan tâm. Đồng thời, sự quan tâm của nhiều người Việt Nam ở nước ngoài cũng là một dấu hiệu tích cực.

TS. Tony Trần - Giám đốc Nghiên cứu kinh tế on-chain tại Onchain Academy (OA) chia sẻ, Việt Nam nằm trong top 3 quốc gia có nhiều nhà phát triển blockchain nhất thế giới và có tỷ lệ chấp nhận tài sản mã hóa (crypto) rất cao, với hơn 20 triệu người nắm giữ tài sản số.

Ông Johan Nyvene cho rằng, blockchain và tài sản mã hóa là những lĩnh vực hoàn toàn mới có thể được thực hiện trong Trung tâm Tài chính quốc tế thông qua cơ chế "sandbox" (môi trường thử nghiệm).

Về lâu dài thị trường này sẽ thu hút vốn đầu tư từ nước ngoài và tận dụng được cơ hội khi các định chế tài chính quốc tế bắt đầu công nhận và tiếp nhận các yếu tố của thị trường tài chính phi tập trung.

Dưới góc nhìn của ông Dave Shin đến từ Layer Zero cho rằng, chính sự xuất hiện của Tổng thống Mỹ và Trung Quốc tại Việt Nam thời gian qua là bằng chứng cho thấy Việt Nam đang trở thành thị trường đầy tiềm năng và thu hút sự chú ý toàn cầu.

Đồng thời, ông đánh giá cao năng lực giáo dục và tiềm năng phát triển công nghệ của người Việt Nam, đặc biệt là trong lĩnh vực phát triển kinh tế và chuyển đổi số.

Ngoài ra, ông Dave Shin cho biết, Diễn đàn Kinh tế Thế giới dự đoán rằng đến năm 2027, có 10% GDP toàn cầu sẽ tham gia vào blockchain, và Việt Nam có nhiều lợi thế trong lĩnh vực này, trong khi thị trường on-chain economy vẫn chưa có quốc gia dẫn đầu rõ rệt.

Khắc phục những rào cản và tận dụng tối đa cơ hội 

Bên cạnh những tiềm năng trên, các chuyên gia cũng chỉ ra những rào cản lớn mà doanh nghiệp truyền thống và thị trường sẽ phải đối mặt.

Cụ thể, theo ông Kevin Nguyễn - Giám đốc hệ sinh thái Web3 của dự án NEX3 và các chuyên gia đều cho rằng, khoảng cách nhận thức và tư duy chiến lược về blockchain đòi hỏi sự thay đổi trong cách vận hành, quản trị và phân phối giá trị từ cấp lãnh đạo.

Cùng với đó, đội ngũ nội bộ thiếu kiến thức về công nghệ, tài chính, luật pháp và mô hình kinh doanh mới trong on-chain economy cũng là rào cản lớn cho sự phát triển ở lĩnh vực này.

TS. Tony Trần chia sẻ, việc môi trường chính sách thay đổi liên tục khiến doanh nghiệp e ngại và lúng túng; thị trường nhân sự Web3 khan hiếm, chưa chuyên nghiệp và các doanh nghiệp truyền thống trong nước thiếu kênh kết nối với hệ sinh thái blockchain toàn cầu.

Tuy nhiên, để vượt qua những rào cản và khai thác hiệu quả tiềm năng thị trường này, các chuyên gia đã đưa ra nhiều gợi ý. Theo đó, cần tăng cường hợp tác với các nhà quản lý, Chính phủ, các tập đoàn lớn và hệ sinh thái khởi nghiệp tại Việt Nam. Các bên liên quan cần tập trung vào việc soạn thảo quy định, tiêu chuẩn công nghệ và bảo mật, đồng thời tạo ra một hệ sinh thái đổi mới tự duy trì vốn, đối tác phân phối và các câu chuyện đều được xây dựng với bản sắc riêng của Việt Nam.

Ông Chan Wei Jie đến từ Công ty Quranium và ông Dave Shin cùng bày tỏ sự tin tưởng vào thị trường tín dụng tư nhân (private credit market) như một cơ hội lớn để xây dựng một hệ sinh thái mạnh mẽ trong bối cảnh lãi suất sắp tới có thể giảm.

Bên cạnh đó, một số chuyên gia cũng đề xuất khả năng xây dựng hệ thống blockchain chuyên biệt cho việc vận hành và quản lý các mô hình AI tại Việt Nam.

Đồng tình với quan điểm này, ông Thành Lê đến từ SDT Academy đánh giá ý tưởng này là hoàn toàn khả thi với nguồn nhân lực trẻ tài năng của Việt Nam, đặc biệt là sinh viên ngành kinh tế có khả năng thích nghi nhanh và đã tham gia vào các dự án Fintech. Ông Thành cũng kỳ vọng việc đưa kiến thức blockchain và AI vào các trường học từ cấp tiểu học.

Bà Vanny - đại diện Kaia Foundation gợi ý xây dựng nền tảng kết nối người dùng với các ứng dụng phi tập trung (DApps) thông qua hợp tác với các công ty viễn thông hàng đầu, tương tự như cách Công ty này đang xây dựng lớp Web3 trên Line và Kakao messengers, nhằm mang lại khả năng mở rộng, bảo mật và nguồn vốn đa dạng cho các nhà xây dựng kế hoạch tại Việt Nam.

Ông Ngô Minh Đức - Chủ tịch HG Group, một trong những người tiên phong trong ngành Du lịch và Hàng không chia sẻ tầm nhìn về việc áp dụng công nghệ blockchain để tạo ra một hệ sinh thái giúp tăng lượng khách du lịch quốc tế đến Việt Nam lên 40 triệu người (tương đương Thái Lan) thông qua việc sử dụng các dịch vụ tiện lợi và thanh toán xuyên biên giới bằng tiền mã hóa.