Cho đến thời điểm này, dù đã có nhiều ý kiến phản đối, lên án việc đặt giàn khoan Hải Dương 981 trái phép tại vị trí nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam nhưng Trung Quốc vẫn không rút giàn khoan về một cách vô điều kiện, thậm chí còn tăng cường các hành động ngang ngược tại khu vực này.

Trao đổi với chúng tôi, Thượng tướng, Viện sỹ Nguyễn Huy Hiệu – nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng nói: “Trung Quốc đặt giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam là một hành động vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế và đã đi ngược lại thỏa thuận giữa lãnh đạo cấp cao hai nước, uy hiếp an ninh hàng hải tại khu vực biển tấp nập thuộc hàng bậc nhất thế giới.

Việc Trung Quốc chưa chịu rút giàn khoan thể hiện mong muốn khống chế Biển Đông của nước này. Việt Nam yêu chuộng hòa bình và luôn luôn có đủ sức mạnh để bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ. Trong bối cảnh hiện nay, theo tôi, chúng ta cần phải bình tĩnh, kiên trì và tiếp tục sử dụng các biện pháp hòa bình để yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan một cách vô điều kiện”.

Liên quan việc Trung Quốc chưa chịu rút giàn khoan Hải Dương 981 về, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu nói: “Là nước lớn, Trung Quốc lo sợ nhất phản ứng của dư luận".

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu phân tích: “Với một đất nước Trung Quốc đang khát khao vươn lên trở thành một siêu cường thì việc tránh bị thế giới cô lập là một yếu tố luôn được cân nhắc trước mỗi quyết sách ngoại giao của họ. Vì lẽ đó, điều khiến Trung Quốc lo sợ nhất hiện nay có lẽ chính là sự phản ứng mạnh mẽ từ dư luận (cả trong Trung Quốc và trên thế giới).

Vừa qua, thông điệp của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Hội nghị cấp cao ASEAN đã đưa tiếng nói của nhân dân Việt Nam ra khu vực và thế giới. Tuy nhiên, chúng ta cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền để cho những người yêu chuộng hòa bình trên thế giới và nhất là hơn 1,3 tỷ dân Trung Quốc có thể hiểu rằng: Hành động đặt giàn khoan Hải Dương 981 của Trung Quốc tại vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam tại Biển Đông, họ đang xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam.

Khi được hỏi về việc Trung Quốc đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền trong nước trong thời gian dài cũng như đã có những biện pháp nhằm ngăn cản người dân tại Trung Quốc hiểu đúng bản chất pháp lý của vụ việc này, Thượng tướng, Viện sỹ Nguyễn Huy Hiệu cho rằng: Những người dân ở trong nước Trung Quốc đang bị lãnh đạo của họ lừa và bị lợi dụng lòng tin.Tôi tin rằng, không phải người Trung Quốc nào cũng ủng hộ hành động ngang ngược của lãnh đạo Trung Quốc. Học giả Lý Lệnh Hoa – một người có tiếng nói uy tín tại Trung Quốc là một ví dụ điển hình. Và nếu hơn 1,3 tỷ người Trung Quốc hiểu được vấn đề thì chắc rằng họ sẽ không ủng lãnh đạo Trung Quốc có những hành động xâm phạm chủ quyền nước khác, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh người Trung Quốc trên trường quốc tế như thế”.

Theo tướng Nguyễn Huy Hiệu, phải coi trọng việc tuyên truyền cho những người Hoa đang ở nước ngoài và đặc biệt là những người đang làm ăn tại Việt Nam để cho họ hiểu rằng lãnh đạo đất nước họ đã và đang có hành động gây mất ổn định khu vực cũng như xâm phạm chủ quyền Việt Nam - một nước láng giềng hữu nghị. Bài học từ sự ủng hộ của những người Pháp, người Mỹ yêu chuộng hòa bình trong 2 cuộc kháng chiến chống đế quốc bảo vệ dân tộc vẫn còn nguyên giá trị.

“Chính những người Hoa đang ở nước ngoài sẽ góp phần rất mạnh trong việc tuyên truyền cho người thân của họ tại đất nước Trung Quốc hiểu rõ tình hình, rằng họ đang bị lãnh đạo của họ lừa dối.

Và khi cả thế giới đã hiểu được chủ quyền của Việt Nam tại Biển Đông thì sẽ có một sức ép vô hình rất lớn đối với các nhà lãnh đạo Trung Quốc buộc họ phải có hành động phù hợp luật pháp quốc tế ”, Thượng tướng, Viện sỹ Nguyễn Huy Hiệu bày tỏ sự tin tưởng .