Nghị định số 96/2020/NĐ-CP quy định xử phạt hành vi vi phạm vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới ngoài khu vực cửa khẩu nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự sẽ phạt tiền từ 1-5 triệu đồng đối với hành vi vi phạm mà tang vật vi phạm có giá trị dưới 10 triệu đồng.

Phạt tiền từ 5-10 triệu đồng đối với một trong những hành vi sau: Hành vi vi phạm mà tang vật vi phạm có giá trị từ 10 triệu đến dưới 50 triệu đồng; vận chuyển trái phép qua biên giới hàng hóa là văn hóa phẩm.

Phạt tiền từ 20-40 triệu đồng đối với hành vi vi phạm mà tang vật vi phạm có giá trị từ 50 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng.

Phạt tiền từ 40-50 triệu đồng đối với tang vật vi phạm có giá trị từ 100 triệu đồng trở lên.

Bên cạnh đó, hình thức xử phạt bổ sung sẽ là tịch thu tang vật đối với hành vi vi phạm quy định tại Điều này, trừ trường hợp đã áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả được quy định tại khoản 6 Điều này; đồng thời bổ sung biện pháp khắc phục hậu quả buộc tiêu hủy hàng hóa, vật phẩm gây hại cho sức khỏe con người, vật nuôi, cây trồng, môi trường và văn hóa phẩm có nội dung độc hại đối với hành vi vi phạm quy định tại Điều này.

Ngoài ra, theo quy định của Chính phủ sẽ phạt tiền từ 500 nghìn đồng đến 01 triệu đồng đối với một trong các hành vi: Cư dân biên giới sử dụng giấy tờ xuất, nhập cảnh biên giới hết giá trị để qua lại biên giới; cư dân biên giới đi quá phạm vi quy định khi được phép qua lại biên giới; người nước ngoài vào vành đai biên giới không trình báo với đồn biên phòng; cư dân biên giới chăn thả gia súc, gia cầm qua biên giới;...

Phạt tiền từ 1-2 triệu đồng đối với một trong các hành vi: Cư dân biên giới cho người khác sử dụng giấy tờ có giá trị xuất, nhập cảnh biên giới để qua lại biên giới; không khai báo với đồn Biên phòng hoặc Công an cấp xã sở tại về mục đích, thời gian, danh sách người, số lượng phương tiện, nội dung và phạm vi hoạt động ở vành đai biên giới; ra, vào, đi lại, điều khiển phương tiện, tiến hành các hoạt động không đúng quy định trong vùng cấm..

Nghị định cũng quy định cụ thể mức phạt đối với hành vi vi phạm quy chế khu vực biên giới đất liền, trong đó, phạt tiền từ 40-50 triệu đồng đối với hành vi bắn, phóng, thả, điều khiển các phương tiện bay trong khu vực biên giới hoặc qua biên giới như: Nổ súng săn bắn trong phạm vi 1.000 mét tính từ đường biên giới trên đất liền sẽ bị phạt tiền từ 30-40 triệu đồng.

Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300-500 nghìn đồng đối với một trong các hành vi: Công dân Việt Nam vào khu vực biên giới đất liền, vành đai biên giới không mang theo Chứng minh nhân dân hoặc thẻ Căn cước công dân hoặc Hộ chiếu; không thông báo, khai báo đăng ký hoặc che giấu, giúp đỡ người khác đi lại, lưu trú, tạm trú trái phép trong khu vực biên giới đất liền...

Theo cơ quan hải quan, sau khi Chính phủ nới lỏng giãn cách xã hội và thực hiện các biện pháp kích thích phát triển kinh tế, cho phép mở lại các cửa khẩu phụ biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc, tình hình buôn bán, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới có dấu hiệu gia tăng.

Tính từ 16/7/2020 đến 15/8/2020, toàn ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp, phát hiện, bắt giữ, tổng số 1.122 vụ việc vi phạm, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 161,268 tỷ đồng; Số thu ngân sách đạt 70,716 tỷ đồng.

Việc tăng nặng chế tài xử phạt đối với hành vi này được kỳ vọng sẽ góp phần khắc chế được tình hình hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới vẫn đang diễn biến phức tạp hiện nay.